۱۴۰۲-۸-۳۰ فص فاطمیه جلسه ۱۱۶

بسم الله الرحمن الرحیم

📆سه شنبه ۱۴۰۲/۸/۳۰، درس فص فاطمیه، جلسه ۱۱۶

🧿موضوع: تفاوت بین نبوت انبائی و نبوت تشریعی

. ـ⬅️ احسان دارای سه مرتبه است.

📌 در تعریف احسان گفته شده که احسان در لغت از حسن گرفته شده و در فارسی نیکوکاری گویند. احسان یعنی کار نیکو کردن، حال، چه کاری نیکو و زیباست؟!!! در مقابل نیکو، کار زشت داریم که ظلم است. در مقابلش احسان است و احسان سه مرتبه دارد.

🧿مرتبه نخست اینکه بر هر چیز احسانی کنی و به نظر رحمت و شفقت بر موجودات بنگری.

🔰روایت: زاهدی در بنی اسرائیل از کوچه‌ای رد می‌شد. بچه‌ها پرنده‌ای را زنده زنده پر می‌کندند ولی او چیزی نگفت. وقتی در محل عبادت خود ایستاده بود، زمین دهان باز کرد و او را بلعید و گفته شد چرا به درد آن پرنده توجه نکردی!!!! در نهج البلاغه، امام علی علیه‌السلام در بخشی از نامه خود به مالک اشتر فرمودند:

إمّا أخٌ لَکَ فی الدِّینِ، أو نَظیرٌ لَکَ فی الخَلقِ،

زیرا که مردم دو دسته‏‌اند: یا برادر دینى تو هستند و یا همنوع تو.

🌀 می‌گوید خداگونه باش. چطور!!!! خداوند با تمام مخلوقات مهربان است حتی به دشمنان خود روزی می‌دهد و مهربانی می‌کند. کسی که به جهنم می‌رود به خاطر اعمال خودش هست که مستحق جهنم می‌شود وگرنه خداوند کسی را به جهنم نمی‌برد.

📌 عیب کسی را نگفتن و عیب کسی را ندیدن، از احسان است.

⬅️احسان، مخصوصاً درباره مساکین و فقراء

🌀عنه صلى الله علیه و آله: یا علیُّ، إنَّ اللّه َ ··· وَهَبَ لکَ حُبَّ المَساکینِ، فَرَضُوا بکَ إماما و رَضیتَ بهِم أتْباعا

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: اى على! خداوند دوست داشتن مستمندان را به تو بخشیده است؛ از این رو، آنان به پیشوایى تو خرسندند و تو به داشتن پیروانى چون ایشان خرسندى.

📌 حقایقی در کنار مساکین کشف می‌شود که در کنار سلاطین نیست.

📌 صدقه دادن و کمک کردن به دیگران جزء مرتبه اول احسان محسوب می‌شود که امیرالمؤمنین ع و امام سجاد ع نان به در فقرا می‌بردند و به دوش می‌کشیدند و این کار را خود انجام می‌دادند به کسی پول نمی‌دادند و یا به دیگران نمی‌گفتند که این کار را انجام بدهند؛ چون آنکه پول می‌دادند خود اجری دارد و آنکه خودش این کار را انجام دهد اجر دیگر دارد.

🌀 مرحله اول احسان را در خود پیاده کنید که همه مظهر حق هستند حالا هر کس که هست ما باید به چشم رحمت به آنها نگاه کنیم همانطور که خداوند به موجودات به چشم رحمت نگاه می‌کند.

🧿 مرحله دوم احسان اینکه عبادت به حضور تام باشد که کأن عابد پروردگارش را مشاهده می‌کند، چنانکه رسول الله ص فرموده است، احسان این است که خدا را چنان عبادت کنی که کأن او را می‌بینی.

📌 یک مرحله احسان و نیکو کردن است و یک مرحله زیبایی در عمل تو، یعنی طوری خدا را پرستش کنی که انگار خدا را می‌بینی.

📌 تمام توجه در نماز به خدا باشد یعنی به چه چیز توجه کنید!!! آقا جان علامه حسن‌زاده می‌فرماید: وقتی سر نماز می‌ایستد، باید ذهن خود را خالی کند آن لحظه فقط خود را در محضر خدا ببیند. زیرا هرچه به ذهن شما می‌آید از جانب خدا و حق است و همه چیز جلوه حق است.

⬅️ چند ویژگی برای حضور در نماز قابل ذکر است:

اول نماز را سر وقت بخوانید که در حضور اثر دارد.

دوم نمازی که می‌خوانید در نظر بگیرید این آخرین نماز است که دارید می‌خوانید.

سوم باید خود را در محضر خدا ببینیم که خدا دارد ما را نگاه می‌کند درک حضور و درک محضر عالم همه حضور خداست.

🥏مرحله سوم که رفع کأن شود، یعنی شهود رب با هر چیز و در هر چیز چنانکه خدای تعالی فرمود است: هر کس روی خود را به سوی خداوند واگذارد در حالی که در عمل خود نیکوکار باشد به دست آویز استوار چنگ در زده است یعنی کسی که مشاهده حق تعالی در گاه تسلیم ذات و قلبش بسوی او سبحانه است.

📌و هو محسن، و او محسن باشد، محسن یعنی اهل شهود باشد، عبادت کند در حالی که شهود می‌کند پروردگار خود را، تازه به عروه الوثقی، چنگ زده، حالا این عروه الوثقی چه چیز است!!!

عبادت کند در حالی که اهل شهود است به عروه الوثقی چنگ زده که گسسته نمی‌شود و آن دستگیره محکم که گرفته شده یک طرف آن خلق است و العروه الوثقی به حق تعالی وصل است که گسستنی ندارد، و اینجاست که وقتی چنگ می‌زند می‌شود عین حق تعالی و عین عبد خویش، خودش با عروهالوثقی یکی می‌شود و دستگیره‌ای که عین حق است دو تا هستند در در عین حال یکی است. لذا عبد می‌شود. و محبت او محبت خداست دشمنی او دشمنی با خداست ذکر او ذکر خداست.

🌀 نبوت مقامی به مردان اختصاص ندارد. نبوت تشریعی که مخصوص انبیا است، به مردها می‌رسد اما در نبوت مقامی مردان و زنان یکسان هستند.

🕋وإِذۡ قَالَتِ ٱلۡمَلَـٰٓئِکَهُ یَٰمَرۡیَمُ إِنَّ ٱللَّهَ ٱصۡطَفَىٰکِ وَطَهَّرَکِ وَٱصۡطَفَىٰکِ عَلَىٰ نِسَآءِ ٱلۡعَٰلَمِینَ.

📌و [یاد کن] آنگاه که فرشتگان گفتند: اى مریم، خدا تو را برگزیده و پاکیزه گردانیده و بر زنانِ جهانیان برترى بخشیده است.

📌 پس زنان هم می‌توانند به این مقامات برسند مثل حضرت خدیجه علیها السلام و افضل همه، فاطمه زهرا سلام الله علیها است.

🌀 پلیدی را از آنها برده است یعنی صاحب عصمت بودند. به آیه تطهیر اشاره دارد. سوره احزاب آیه ۳۳

الأحزاب

وَقَرْنَ فِی بُیُوتِکُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِیَّهِ الْأُولَىٰ وَأَقِمْنَ الصَّلَاهَ وَآتِینَ الزَّکَاهَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا

ﻭ ﺩﺭ خانه‌هایتان ﻗﺮﺍﺭ ﻭ ﺁﺭﺍم ﮔﻴﺮﻳﺪ، ﻭ [ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﺎﻥ ﻭ ﻛﻮﭼﻪ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ] ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﭘﻴﺸﻴﻦ [ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﻧﻤﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺯﻳﻨﺖ ﻭ ﺁﺭﺍﻳﺶ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﭘﻮﺷﺶ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻇﺎﻫﺮ می‌شدند] ﻇﺎﻫﺮ ﻧﺸﻮﻳﺪ، ﻭ ﻧﻤﺎﺯ ﺭﺍ ﺑﺮﭘﺎ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻭ ﺯﻛﺎﺕ ﺑﺪﻫﻴﺪ، ﻭ ﺧﺪﺍ ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺵ ﺭﺍ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﻛﻨﻴﺪ، ﺟﺰ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺧﺪﺍ می‌خواهد ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﭘﻠﻴﺪﻱ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺍﻫﻞ ﺑﻴﺖ [ﻛﻪ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺷﻴﻌﻪ ﻭ ﺳﻨﻲ ﻣﺤﻤّﺪ، ﻋﻠﻲ، ﻓﺎﻃﻤﻪ، ﺣﺴﻦ ﻭ ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻴﻬﻢ ﺍﻟﺴﻠﺎم ﺍﻧﺪ] ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻧﻤﺎﻳﺪ، ﻭ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ [ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﻭ ﻣﻌﺎﺻﻲ] ﭘﺎﻙ ﻭ ﭘﺎﻛﻴﺰﻩ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪ. (٣٣)

📌 اما درباره زنان می‌فرماید اگر تقوا پیشه نکنند که بعضی از آنها نکردند.

اینکه بعضی میگویند سیاق آیه تطهیر نشان می‌دهد مخاطب زنان پیامبر است، می گوییم مقام این آیات، بعد از پیامبر است و پیاده شدن آن برای بعد از پیامبر است. برای اینکه می‌گوید صدای خود را نازک نکنید چون مردان طمع می‌کنند این برای زمانی است که پیامبر از دنیا رفته است موقعی که پیامبر بود کسی جرات نداشت به زنان پیامبرطمع کند. و یا زمانی که پیامبر بود کسی از آنان جرات نداشت از خانه بیرون برود این بعد از پیامبر بود که عایشه سوار شتر شد….

وقتی رسول الله از دنیا رفته بود که فرموده وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ..

📌در مورد: وَقَرْنَ، بُیُوتِکُنَّ، تَبَرَّجْنَ، این‌ها جمع مؤنث است، ویک مرتبه جمع ضمیر مذکر شد «عَنْکُمُ» پس سیاق آیه، نمی‌گوید زنان پیامبر جز اهل بیت هستند بلکه در میان زن‌ها اینها هستند که، جزء یطهرکم تطهیرا هستند.

⬅️متن کتاب (️شرح: این فصل که یکی از فصول این فصل حکمت عصمتیه فی کلمه فاطمیه است در بیان فرق و تمیز بین نبوت تشریعب و نبوت انبائی است و بحث منجر می‌شود به اینکه صاحب نبوت انبائی خواه زن باشد و خواه مرد به جایی می‌رسد که مکاشفات و مشاهده آن سویی و مصاحبات با ارواح و مکالمات با موجودات…….

‼️نکته(جناب ابن عربی در فتوحات بحث کرده یکی از تفاوتهای انبیا و اولیاء

📌 فرق بین اولیا ء و انبیاء

انبیا فرشته‌ها را می‌بینند و مستقیم صحبت می‌کنند ولی اولیا اکثراً نمی‌بینند و فقط مکالمه می‌کنند. گاهی مطالب را به قلب القا می‌کنند یعنی معنا در قلب ادراک می‌شود. رشته سخن نمی‌شنوند بلکه مفهوم را به یکباره می‌گیرند و القا می‌شود.

🌀 اما صریح آن است که انسان روحی را می‌بیند و با آن مکالمه می‌کند. بعضی هم صریح نیست. مثل حضرت زکریا که ملائک او را ندا کردند. ندا صدایی از دور است. از دور گفته شد فرزندی می‌دهند لذا نمی‌دانست از جانب خدا است یا نه لذا فرمود خدایا برای من آیتی قرار بده، صریح نبود.

📌درمورد حضرت مریم صریح بود شک در آن نداشت ولی درباره زکریا فرمود آیت آن است که تو سه روز با مردم صحبت نمی‌کنی.

🌀 تکلم با ارواح هم مقامات دارد وفرق دارد که با چه دسته‌ای از ارواح می‌توانید صحبت کنید، خلاصه همه این است انسان باید سنخیت پیدا کند.

📗جناب حافظ

🔖چو مستعد نظر نیستی وصال مجوی

که جام جم نکند سود وقت بی‌بصری.

اول باید استعداد حاصل شود یعنی اول دیده را پاک کن تا وقت نگاه کردن بشود.

🌀 شکرانه ولایت در کتمان آن است باید چیزی دیده می‌شود پنهان شود مثل حضرت یوسف و برادران حضرت یوسف علیه السلام.

🌀 نبوت انبائی را نبوت مقامی و نبوت تعریفی و نبوت عام و نبوت اخباری نیز می‌گویند.

الحمدلله علی الولایه

دانلود فایل صوتی