۱۴۰۱-۱۰-۱۵ شرح اصول کافی
بسم الله الرحمن الرحیم
پنجشنبه ۱۴۰۱/۱۰/۱۵) درس اصول کافی، جلد اول
موضوع: باب «ائمه شاهدان خدای بزرگ بر خلق هستند»
حدیث (۴)
برید عجلی گوید از امام باقر علیه السلام در باره قول خدای تبارک و تعالی (۱۳۸ سوره ۲) (((و همچنین شما را امت میانه قرار دادیم تا بر مردم گواه باشید و پیغمبر بر شما گواه باشد))) پرسیدم، فرمود: مائیم امت میانه گواهان خدای تبارک و تعالی بر خلقش و حجتهای او در زمینش گفتم: خدا فرماید: (۷۷ سوره ۲۲) (((ای اهل ایمان رکوع کنید و سجده کنید و پرودرگارتان را بپرستید و نیکی کنید شاید رستگار گردید و در راه خدا کار زار کنید چنانکه سزاوار کارزار کردن برای او است او شما را برگزید))) فرمود: خدا ما را قصد کرده و مائیم برگزیدگان و خدای تبارک و تعالی در دین حرجی قرار نداده، حرج از تنگ گرفتن سخت‌تر است، و اینکه فرماید: (((ملت پدرتان ابراهیم))) تنها ما را قصد کرده و (((شما را مسلمان نامیده))) خدا ما را مسلمان نامیده (((از پیش))) یعنی در کتابهای گذشته (((و در این))) یعنی قرآن (((تا پیغمبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشید))) پس رسول خدا (ص) گواه بر ماست نسبت بدانچه از جانب خدای تبارک و تعالی تبلیغ نموده‌ایم و ما بر مردم گواهیم در روز قیامت، هر که ما را تصدیق کند تصدیقش کنیم و هر که تکذیب کند تکذیبش نمائیم.
شرح ((شما گواه بر خلق و رسول الله گواه بر شما است،
امت وسط را چرا امت وسط می‌نامند!!!
فرمود نَحْنُ شُهَدَاءُ اللَّهِ تَبَارَک وَ تَعَالَی عَلَی خَلْقِهِ
ما شاهد هستیم بر خلق و حجتهای خدا بر زمین و رسولخداص شاهد بر ماست پس آنان بدین لحاظ امت وسط هستند
نکته: در مورد جهاد بعضی‌ها فکر کرده‌اند معنی جهاد جنگ است در حالی که جهاد به معنای کوشش کردن است در راه خدا جهاد کنید، جاهدوا فینا جهاد در خدا باجهاد فی سبیل الله فرقی می‌کند!!!
ما برگزیده و جذب شده هستیم و خدا ما را اختیار کرده خداوند تبارک و تعالی در دین سختی قرار نداده است.
تفاوت حرج و ضیق
ضیق یعنی مکانی به خودی خود تنگ باشد.
اما حرج بر اثر فشردگی چیزها تنگ می‌شود.
حضرت ابراهیم علیه السلام راه و روشش فطری بود، یعنی فطرت انسان عقل می‌فهمد و درک می‌کند و می‌گوید این عالم خالقی دارد
ملت ابیکم ابراهیم ع به چه کسی می‌گوید پدرتان ابرهیم!! اینجا خاصه ما اهل بیت هستیم خطاب خاص ائمه اطهار هست حضرت ابراهیم فرمود خدایا در ذریه من امام قرار بده.
او شما را مسلمان نامید، «هو» به خدا بر می‌گردد خدا شما را مسلمین نامید از قبل نامیده شده‌اید و خطاب عام نمی‌تواند باشد. بلکه مختص اهلبیت ع است
در کتابهای گذشتگان شما را مسلمان نامید و در همین قرآن هم.
رسول الله شهید بر ما است به آنچه از جانب خدا به ما ابلاغ کرده است.
مثل حجت الله علی الحجج بودن صدیقه طاهره ما حجت بر خلق هستیم و جده ما حجت بر ما است.
خداوند به چه کسی خطاب می‌کند آنجا که خداوند مستقیم خطاب می‌کند شما، قرآن با مؤمنین کار دارد حتی با مسلمانان هم کار ندارد، کدام مؤمن!!! خطاب با مؤمن کامل که مصداق آن ائمه اطهار هستند.
آیه قرآن شاهد بر خلق باشید به همه نمی‌گویند بلکه به ائمه اطهار می‌گوید.
امام باقر علیه السلام فرمودند: منظور ما اهل بیت هستیم شاهد بر اعمال خلق هستیم روز قیامت گواهی می‌دهیم، در قیامت حتی گواه بر انبیا هم هستند.
حدیث (۵)
امیرالمؤمنین (ص) فرمود: خدای تبارک و تعالی ما را پاکیزه نمود و نگهداری فرمود و ما را بر خلقش گواه ساخت و در زمینش حجت نهاد و ما را همراه قرآن و قرآن را همراه ما قرار داد، نه ما از آن جدا شویم و نه او از ما جدا شود (کردار و گفتار ما با حقیقت معانی و مضامین قرآن منطبق است و جدائی ممکن نیست زیرا ما سر موئی هم از قرآن تجاوز می‌کنیم.
امیرالمؤمنین ع فرمود اشاره به آیه
«اِنَّما یُریدُ اللهُ لِیُذهِبَ عَنکُمُ الرِّجسَ اَهلَ البَیتِ وَ یُطَهِّرَکُم تَطهیرًا» / «خداوند اراده کرد که پلیدی را از شما خاندان دور بدارد و شما را بسیار پاک بدارد.
خداوند شما اهل بیت را پاک قرار داده از رجس و پلیدی و بعد عصمت به شما بخشیده که خطا هم نکنید.
جَعَلَنَا مَعَ الْقُرْآنِ وَ جَعَلَ الْقُرْآنَ مَعَنَا لَا نُفَارِقُهُ وَ لَا یفَارِقُنَا، اشاره به حدیث پیامبر اکرم
وَ قَالَ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ: إِنِّی تَارِکٌ فِیکُمُ اَلثَّقَلَیْنِ مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِما لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِی. کتابَ اَللَّهِوَعِتْرَتی أَهْلَ بَیْتیوَ إِنَّهُما لَنْ یَفْتَرِقَا حَتَّی یَرِدا عَلَیَّ اَلْحَوْضَ.
رسول اکرم صلّی اللّٰه علیه و اله فرمود همانا من دو چیز گرانبها در میان شما می‌گذارم که اگر شما بر آن دو چنگ بزنید هرگز گمراه نخواهید شد بعد از من یکی کتاب خدا و دیگری فرزندان منست این دو از هم جدا نمی‌شوند تا اینکه بر من وارد شوند در کنار حوض.
کلاً روایات که غیر مستقیم اشاره به زنده بودن امام عصر عجل الله تعالی شریف دارد همین است چون کسی باید باشد کنار قران، واز قرآن جدا نشود
لذا فرمود حرف ما قرآن است و هر چی بگوییم از قرآن می گوییم.
اصول نوشته شده اسلام قرآن است و مفسر حقیقی در کنار قرآن امام است و لا غیر،
تا هر کسی در تفسیر اسلام یک چیزی نگوید بلکه آنچه امام می‌گوید اصل است پیامبر خدا قرآن را گذاشت کنار اهل بیت.
«باب در اینکه رهنمایان تنها ائمه باشند»
حدیث (۱)
فضیل گوید از امام صادق علیه السلام راجع بقول خدای عزوجل (۷ سوره ۱۳) (و هر گروهی را رهبریست) پرسیدم، فرمود: هر امامی رهبر است در دوره ای که در میان مردم است (رهبر مردم دوران خویش است)
شرح (هر امام هدایتگر زمانی است که در آن زندگی می‌کند.
آیه قران: یوْمَ نَدْعُوا کلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ
[به‌یادآور] روزی را که هرگروهی را با پیشوایشان می‌خوانیم.
حدیث (۲)
برید عجلی گوید از امام باقر علیه السلام در باره قول خدای عزوجل (((همانا تو بیم دهنده‌ای و برای هر گروهی رهبریست))) پرسیدم، فرمود: رسول خدا (ص) بیم دهنده است و در هر زمانی یکی از ما اهلبیت رهبریست که مردم را به آنچه پیغمبر از طرف خدا آورده رهبری کند، رهبران بعد از پیغمبر اول علی است و پس از او اوصیااش یکی پس از دیگری
شرح: امام باقر علیه السلام فرمود رسول الله منذر است و انذار می‌کند، و در هر زمانی از ما هدایتگری است، که مردم را هدایت می‌کند با آنچه پیامبر آورده است مردم را به قرآن هدایت می‌کند و مردم را به پیامبر هدایت می‌کند از خودشان فتوا نمی‌دهند.
حدیث امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند ما از قرآن جدا نمی‌شویم و قران از ما، حرف ما حرف قرآن است دعوت به سوی قرآن می‌کنیم.
بعداز رسولخداص در میانه صحابه تنها کسی که از خودش رأی و نظر نمی‌داد و فقط می‌گفت رسول الله اینطور می‌گفت امیرالمؤمنین علیه السلام بود، تعبدا لرسول الله
حدیث (۳)
ابوبصیر گوید بامام صادق علیه السلام آیه (((همانا توئی بیم دهنده و برای هر گروهی رهبریست))) را عرض کردم، فرمود: بیم دهنده رسولخدا (ص) است و رهبر علی است. ای ابو محمد آیا امروز رهبری هست؟ عرض کردم: آری فدایت گردم، همیشه از شما خانواده رهبری پس از رهبر دیگری بوده تا بشما رسیده است، فرمود خدایت رحمت کناد: ای ابامحمد: اگر چنین می‌بود که چون آیه‌ای درباره مردی نازل می‌شد و آن مرد می‌میرد آیه هم از بین می‌رفت (و مصداق دیگری نداشت) که قرآن مرده بود ولی قرآن همیشه زنده است بر باز ماندگان منطبق می‌شود چنانچه بر گذشتگان منطبق می‌شد.
شرح(در اینجا امام صادق علیه السلام نکته دقیق می گویند اگر اینگونه بود آیه‌ای برای شخصی نازل می‌شد و آن شخص می‌مرد پس آن آیه هم می‌مرد دیگر آن آیه به کار نمی‌آمد و کتاب هم می‌مرد این طور نیست قران حی است و زنده است،
مثلاً آیه‌ای که در مورد ابو لهب نازل شد تَبَّتْ یَدَا أَبِی لَهَبٍ وَتَبَّ یعنی این آیه در آن موقع بود تمام شد؟ خیر این آیه حی است و جریان دارد.
امام صادق علیه السلام فرمودند قرآن ظاهری دارد و باطنی دارد ظاهر قرآن در مورد اشخاصی نازل شده و باطن آن در مورد افرادی که بعداً می‌آیند و این آیه در مورد آنها صدق می‌کند.
تَبَّتْ یَدَا أَبِی لَهَبٍ در مورد بیزاری از دشمنان دین است
روایت تاریخ تکرار متشابهات است.
آیاتی که در زمان رسول الله نازل شده شأن نزول آن را رسولخداص بیان می‌فرمود ولی در زمان خلفا آنها را از بین بردند و سوزاندن و فقط خود قرآن ماند.
حدیث (۴)
قصیر گوید از امام باقر (ع) درباره گفته خدای تبارک و تعالی (((همانا))) توئی بیم دهنده و برای هر قومی رهبریست))) پرسیدم فرمود: رسول خدا (ص) بیم دهنده است و علی رهبر است، هان بخدا سوگند که مقام هدایت و رهبری از میان ما خانواده نرفته و تا اکنون هم در میان ما هست.
شرح(تا انقراض عالم هدایتگر و هادی از ما است.
چون زمین خالی از حجت خدا نمی‌شود،
چرا امام زمان نمی‌آید از ترس جانش است که در خطر است.
پایان باب
الحمدلله علی الولایه