۱۴۰۲-۱-۳۱ تفسیر سوره هود جلسه ۱۷

بسم الله الرحمن الرحیم

پنج شنبه ۱۴۰۲/۱/۳۱ «ایام ماه مبارک رمضان» ((تفسیر سوره هود، «جلسه ۱۷»)) ـ((تفسیر ایات مبارک ۴۶-۴۷-۴۸-۴۹))

قَالَ یَا نُوحُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صَالِحٍ فَلَا تَسْأَلْنِ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنِّی أَعِظُکَ أَن تَکُونَ مِنَ الْجَاهِلِینَ

ﺧﺪﺍ ﻓﺮﻣﻮﺩ: ﺍﻱ ﻧﻮﺡ! ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺍﻭ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﺗﻮ ﻧﻴﺴﺖ، ﺍﻭ ﻛﺮﺩﺍﺭﻱ ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ، ﭘﺲ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻋﻠﻢ ﻧﺪﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻦ ﻣﺨﻮﺍﻩ، ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻦ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺍﻧﺪﺭﺯ می‌دهم ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺍﺯ جاهلاﻥ ﺑﺎﺷﻲ. (۴۶)

نکته: بعضی از مفسرین قدیم گفتند یعنی پسر نوح ع حرام زاده بود.

روایت: امام رضا علیه السلام فرمود او پسر خود نوح بود چون عملکرد او بد بود خداوند او را نفی کرد از خانواده نوح.

دلیل آن از آیه قران

آیه ۴۲ همین سوره، و نادی نوح ابنه.. یعنی نوح پسرش را صدا زد خدا می‌فرماید نوح پسرش را صدا زد پس پسر خود نوح ع بود

او عمل ناشایست بود مگر می‌شود انسان عمل باشد؟ بله او خودش عمل بود.

نفس انسان ساخته شده از عمل و علم است، هر کاری انجام می‌دهید شما آن هستید چون آن عمل با نفس شما یکی می‌شود پس ما نیستیم مگر علم و عمل خودمان ما آن اعتقادی که داریم و آن عمل که انجام می‌دهیم. هستیم

نکته(خداوند به حضرت نوح نگفت او کافر بود ولی کارهای ناشایست انجام می‌دهد کسی که کار ناشایست انجام می‌دهد با آن محشور می‌شود عده‌ای با قوم لوط محشور می شوندو….

«آیه قران: داخل شوید در قوم، امت‌های قبل»

نکته (اگر کسی عمل ناشایست داشته باشد پدرش هم منجی عالم باشد هلاک می‌شود مثل پسر حضرت نوح ع)

فلا تسالن….. درخواست نکن از من چیزی که علم به آن ندارید. به نوح که پیامبر مرسل است فرمود چیزی که به آن علم نداری نخواه،

لذا در دعاها حواستان باشد چه چیزی از خدا می‌خواهید.

«علامه حسن زاده فرمودند الهی آنچه حسن خواست نکو شد که نشد.»

روایت داریم اگر دعا می‌کنید آخرش بگویید اگر به مصلحت بنده هست انجام بشود.

انی اعظک….

در اینجا فرمود من پندت می‌دهم این به خاطر سن است، پیرمرد حرمت دارد.

از نظر قرآن ندانستن جهل نیست ندانم کاری جهل است. وقتی نمی‌دانی چیزی به نفع تو هست یا نه، به زور از خدا نخواه که اینکار جاهلان است.

جاهلان به خدا و حکمت خدا جهل دارند چیزی را که نمی‌دانی از من درخواست نکن

نوح ع می‌گوید پسر من از اهل من است و تو گفتی اهل مرا نجات می‌دهید خداوند خلف وعده نمی‌کند لذا می‌گوید انی اعظک ان تکون من الجاهلین.، از جاهلان مباش چون جاهلان فکر می‌کنند خدا یادش رفت پسرم را نجات دهد ویا خدا خلف وعده کرد و با …

حضرت یوسف علیه السلام در دعا وقتی که زنهای مصری طرفش آمدند از خدا خواست اگر کید اینها را از من برنگردانی من به اینها اصابت می‌کنم و جزو جاهلان می‌شوم چون جاهلان زنا می‌کنند و خیانت می‌کنند چرا جزو جاهلان می‌شود!!! چون زنا ارتباط با خدا را قطع می‌کند.

روایت: مؤمن دارای روح الایمان است وقتی که زنا می‌کند روح الایمان از او قطع می‌شود.

ادب بندگی در دعا این است که بگویی هرچه خدا صلاح می‌داند.

قَالَ رَبِّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ أَنْ أَسْأَلَکَ مَا لَیْسَ لِی بِهِ عِلْمٌ وَإِلَّا تَغْفِرْ لِی وَتَرْحَمْنِی أَکُن مِّنَ الْخَاسِرِینَ

ﻧﻮﺡ ﮔﻔﺖ: ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺍ! ﻣﻦ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻋﻠﻢ ﻧﺪﺍﺭم ﺍﺯ ﺗﻮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﻮ ﭘﻨﺎﻩ می‌برم ﻭ ﺍﮔﺮ ﻣﺮﺍ ﻧﻴﺎﻣﺮﺯﻱ ﻭ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺭﺣﻢ ﻧﻜﻨﻲ ﺍﺯ ﺯﻳﺎﻧﻜﺎﺭﺍﻥ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﻮﺩ. (۴٧)

اعوذ بک منک (خدایا از تو بخودتت پناه می‌برم.

پناه می‌برم به تو درخواست چیزی کنم که علمی به آن ندارم.

نظام، نظام عدل است تمام پیامبران عصمت دارند خداوند معرفتی با آنها داده که آنها گناه نمی‌کنند.

در اینجا حضرت نوح سریع به خدا پناه برد همانطور که حضرت آدم اخراج شد از بهشت فرمود ربنا ظلمنا انفسنا… خدایا خودمان به خودمان ظلم کردیم اگر به ما رحم نکنی جزو زیانکاران هستیم.

اولیای خدا همه خوبیها را از طرف خداوند می‌دانند و زشتی‌ها را از طرف خودشان می‌دانند.

قِیلَ یَا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلَامٍ مِّنَّا وَبَرَکَاتٍ عَلَیْکَ وَعَلَىٰ أُمَمٍ مِّمَّن مَّعَکَ وَأُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ یَمَسُّهُم مِّنَّا عَذَابٌ أَلِیمٌ

ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ: ﺍﻱ ﻧﻮﺡ! ﺑﺎ ﺳﻠﺎم ﻭ ﺑﺮﻛﺎﺗﻲ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﻣﺎ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻭ امت‌هایی ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺍﻧﺪ [ﺍﺯ ﻛﺸﺘﻲ] ﻓﺮﻭﺩ ﺁﻱ ﻭ امت‌هایی [ﺍﺯ ﻧﺴﻞ ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ می‌آیند] ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻱ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ [ﺍﺯ نعمت‌های ﺧﻮﺩ] ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ می‌کنیم، ﺳﭙﺲ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﻣﺎ [ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻛﻔﺮﺍﻥ ﻧﻌﻤﺖ] ﻋﺬﺍﺑﻲ ﺩﺭﺩﻧﺎﻙ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳﻴﺪ. (۴٨)

نکته (دقت شود از موقعی که غرق آنها را گرفت تماماً صحبت خداوند با نوح ع است چرا خدا با نوح صحبت می‌کند!!! سلوک انبیا است، حضرت موسی علیه السلام وقتی فرعون از مصر بیرون زد و فرعونیان غرق شدند بعد الواح را به حضرت موسی ع داد.

پس بعد از طی مراحلی در سختی‌ها ارتباط حق با بنده بیشتر می‌شود وحی را شدید می‌گیرد.

گفته شده‌ ای نوح پایین بیا با سلامی از ما و برکاتی بر تو است و امتهایی که همراه تو هستند و امتهای که به آنها بهره می‌دهیم.

پدر دوم بشریت، حضرت نوح ع است.

پدر اول حضرت آدم ع که فرمود همه هبوط کنید به زمین…

در سلامت و امنیت هستی دیگر بلا به شما نمی‌خورد.

روایت، جایی که عقرب باشد و از گزند عقرب می‌خواهید در امان باشید این آیه را بخوانید،

«سَلَامٌ عَلَىٰ نُوحٍ فِی الْعَالَمِینَ»

نکته (ما قائل نیستیم همه زمین را آب گرفته و حیوانات وحشی را سوار کشتی کرده در تورات آمده که همه زمین را آب گرفت و همه حیوانات را سوار کرد)

بلکه گفته شد هر خانواده دو زوج از حیوانات خود را بیاورید.

می‌پرسیم اگر حیوانات وحشی را سوار کشتی کرده باشد بعد از طوفان که همه چیز از بین رفته باشد آن حیوانات گوشت خوار چه چیزی باید بخورند ….

آخر سوره نوح دعای حضرت نوح آمده

رَّبِّ اغْفِرْ لِی وَلِوَالِدَیَّ وَلِمَن دَخَلَ بَیْتِیَ مُؤْمِنًا وَلِلْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِینَ إِلَّا تَبَارًا

ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺍ! ﻣﺮﺍ ﻭ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭم ﺭﺍ ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ خانه‌ام ﺩﺭﺁﻳﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺯﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻣﺮﺯ، ﻭ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺟﺰ ﻫﻠﺎﻛﺖ ﻣﻴﻔﺰﺍﻱ. (٢٨)

مراد از دخل بیتی مومنا مؤمنی است که در زمان ایشان است و تحت ولایت اوست ومراد از مؤمنین ومومنات تا آخر عمر دنیا هر مؤمنی که هست، دعای حضرت نوح شامل حال آن‌ها می‌شود.

پس نفرین نوح ع در حق کافران دعا هم دارد در حق مومنان

تِلْکَ مِنْ أَنبَاءِ الْغَیْبِ نوحیها إِلَیْکَ مَا کُنتَ تَعْلَمُهَا أَنتَ وَلَا قَوْمُکَ مِن قَبْلِ هَٰذَا فَاصْبِرْ إِنَّ الْعَاقِبَهَ لِلْمُتَّقِینَ

این‌ها ﺍﺯ ﺧﺒﺮﻫﺎﻱ ﻏﻴﺒﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻭﺣﻲ می‌کنیم، ﻧﻪ ﺗﻮ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ می‌دانستی ﻭ ﻧﻪ ﻗﻮم ﺗﻮ; ﭘﺲ [ﺩﺭ ﺍﺑﻠﺎﻍ ﭘﻴﺎم ﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﻬﺮﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮﻫﺎ] ﺷﻜﻴﺒﺎﻳﻲ ﻭﺭﺯ; ﻳﻘﻴﻨﺎً ﻓﺮﺟﺎم [ﻧﻴﻚ] ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺮﻫﻴﺰﻛﺎﺭﺍﻥ ﺍﺳﺖ. (۴٩)

اینجا یک نتیجه اخلاقی می‌شود گرفت و «فای» نتیجه است، پس صبر کن عاقبت از آن متقیان است، در داستان حضرت نوح این را نشان داد، همانطور که نوح صبر کرد.

پایان تفسیر

نکته (وقتی کشتی نشست تا مدتها خانه حضرت نوح ع و مؤمنین و انبار آذوقه انها بود تا….

بعد از خانه سازی، این کشتی بعنوان زیارتگاه بود و فرزندان نوح می امدند برای زیارت کشتی چون انها را نجات داده بود.

سوره قمر

وَ لَقَدْ تَرَکْنٰاهٰا آیَهً فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ

آن را (به عنوان) نشانه‌ای بر جای گذاشتیم؛ پس آیا پندپذیری وجود دارد؟

القمر (آیه: ۱۵)

تا الان هم فسیل کشتی هست

«پایان تفسیر سوره هود تا آیه ۴۹ سال ۱۴۰۲»

دانلود فایل صوتی