۱۴۰۲-۱-۱۵ تفسیر سوره هود جلسه ۸
بسم الله الرحمن الرحیم
سه شنبه ۱۴۰۲/۱/۱۵. ایام ماه مبارک رمضان
((تفسیر سوره هود، «جلسه ۸»)) ـ
قران بجز از مدح علی آیه ندارد
«بسم الله الرحمن الرحیم»
((تفسیر ایات مبارک ۱۳-۱۴-۱۵-۱۶-۱۷))
أَمْ یقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِّثْلِهِ مُفْتَرَیاتٍ وَادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُم مِّن دُونِ اللَّهِ إِن کنتُمْ صَادِقِینَ
بلکه می گویند: او این قرآن را از نزد خود ساخته [و به خدا نسبت می‌دهد] بگو: اگر راستگویید، شما هم ده سوره مانند آن بیاورید و هر کس را غیر خدا میتوانید، به یاری خود دعوت کنید. (۱۳)
تفسیر آیه🔽
گفته شده اگر میتوانید مثل قران بیاوریدو…..
حالا چرا نتوانستند مثل قران بیاورند؟ چون قران یک معجزه باقیه است.
معجزه پیامبر ما مربوط به چیزی هست که همه آن را دارند و آن حرف زدن است و یک جوری حرف زده که کسی نمی‌تواند حرف بزند یعنی مثل او بیاورد چرا نمی‌تواند!!!! در آیه بعد گفته شده
هود
فَإِلَّمْ یسْتَجِیبُوا لَکمْ فَاعْلَمُوا أَنَّمَا أُنزِلَ بِعِلْمِ اللَّهِ وَأَن لَّا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ فَهَلْ أَنتُم مُّسْلِمُونَ
پس اگر آنان دعوت شما را اجابت نکردند [که هرگز اجابت نمی‌کنند] بدانید که آنچه نازل شده به دانش خداست وهیچ معبودی جز او نیست، پس آیا تسلیم [حق] می‌شوید؟(۱۴)
تفسیر آیه🔽
فَإِلَّمْ یسْتَجِیبُوا لَکمْ را به چه کسی می‌گوید؟ بعضی از مفسرین می گویند به پیامبر می گویند ولی پیامبر را باید واحد بیاورد..
و آخرش فَهَلْ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ نمی‌خورد. مخصوصاً که جمع آمده
این ادامه سخن قبل
أَمْ یقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ …. میتوانید ۱۰ سوره بیاورید و حالا. فَإِلَّمْ یسْتَجِیبُوا لَکمْ… همه را دعوت کنید اگر استجابت نکردند بدانید
فَاعْلَمُوا أَنَّمَا أُنْزِلَ، این قران به علم الهی نازل شده است
نسا آیه ۱۶۶: لَٰکنِ اللَّهُ یشْهَدُ بِمَا أَنْزَلَ إِلَیک ۖ أَنْزَلَهُ بِعِلْمِهِ
این به علم الهی نازل شده.. در مورد این علم! علم مختص خداست
بسیاری از موجودات علم دارند، علم به خودشان و غذا خوردن… به زندگی و زندگی جمعی …
انسان علومی دارد فوق اینها حتی فرشتگان علومی دارند فوق انسان‌ها.
این قرآن بر اساس علم خود خدا است ۖ أَنْزَلَهُ بِعِلْمِهِ..
نکته: مفسرین و هم اهل کلام گفتند کسی مثل قرآن نمی‌تواند بیاورد این به نحو صرفه است؟ یعنی خداوند نمی‌گذارد و منصرف می‌کند که نتوانند
اما این طور نیست که خدا نگذارد اصلاً قرآن به علم الهی نازل شده علم انسان نمی‌تواند به آن برسد ما هم نمی‌دانیم قرآن چطور است هر طور میگوییم کلام قرآن نمی‌شود.
انزل الیک، این به علم خود خدا نازل شده
اقاجان (علامه حسن زاده) در ابتدا فکر می‌کردیم حروف مقطعه قرآن رمز است و بعددیدم تمام حروف قران رمز است.
وَأَنْ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ، نیست خدای جز او
از کجا دانسته شود که جز او خدایی نیست!!!! زمانی که هر کس جز خدا را صدا زدیم و نتوانست مثل قران بیاورد و کسی جلو نیامد در نتیجه جز خدا نیست.
فَهَلْ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ ) حالا تسلیم می‌شوید
اجابت نکردند شما را تسلیم می‌شود یا بر تکبر خود هستید.
نکته «اختلاف دو نفر یا بر اساس جهل است یا بر اساس نفس و از این دو حالت خارج نیست»
آیه ۱۵
هود
مَن کانَ یرِیدُ الْحَیاهَ الدُّنْیا وَزِینَتَهَا نُوَفِّ إِلَیهِمْ أَعْمَالَهُمْ فیها وَهُمْ فِیهَا لَا یبْخَسُونَ
کسانی که زندگی دنیا و زیور و زینتش را بخواهند، ثمره تلاششان را به طور کامل در [همین] دنیا به آنان می‌دهیم و در اینجا چیزی از آنان کاسته نخواهد شد. (۱۵)
تفسیر آیه🔽
فَهَلْ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ، چه ربطی به این آیه دارد.
نوف از وفا می اید یعنی رسیدن.
به شما وفا می کند یعنی به شما هم می‌رسد.
نُوَفِّ إِلَیهِمْ أَعْمَالَهُمْ ما می‌رسانیم اعمال آنها را به آنها
یبْخَسُونَ، بخس، کمی در بها و اجر و مزد است. لَا یبْخَسُونَ، یعنی کم برای آنها گذاشته نمی‌شود.
ربط این آیه با آیه بالا در چیست!!!
کسی که زندگی دنیا را می‌خواهد تسلیم نمی‌شود روایت مصداق کسانیکه دنیا را می‌خواهند اولی و دومی است.
کسی که فقط دنیا را می‌خواهد غیر دنیا متوجه نمی‌شود، نُوَفِّ إِلَیهِمْ أَعْمَالَهُمْ، می‌رسانیم در این دنیا اعمال انها را، در همین دنیا با آنها می‌دهیم پس اینها اهل عمل هستند. یعنی کافر نیستند
نتیجه آیه این نیست که همه چیز به اینها می‌دهیم خیر
سورا اسراء آیه ۱۸
مَنْ کانَ یرِیدُ الْعَاجِلَهَ عَجَّلْنَا لَهُ فِیهَا مَا نَشَاءُ لِمَنْ نُرِیدُ ثُمَّ جَعَلْنَا لَهُ جَهَنَّمَ یصْلَاهَا مَذْمُومًا مَدْحُورًا
هر کس متاع عاجل و زودگذر دنیا را طالب است متاع دنیا را به او می‌دهیم (لیکن باز) به هر که خواهیم و هر چه مشیّت ازلی ما باشد، سپس (در عالم آخرت به کیفر کردارش) دوزخ را نصیب او کنیم که با نکوهش و مردودی به جهنم درآید
ما در این دنیا برای انها عجله می‌کنیم منتها آنقدر که ما می‌خواهیم برای آن کسی که می‌خواهیم! کسی که فقط دنیا را می‌خواهد غیر دنیا اراده نکرده آتش جهنم را به او می‌چشانیم اینها اعمال دارند منتها فقط اراده دنیا دارند.
«نامه امیرالمؤمنین ع به معاویه
فرمودند من و تو باهم دعوا داریم … امیرالمؤمنین خیلی نامه نگاری کرد و در آخر نوشت ای معاویه بلاخره حکومت به تو می‌رسد وآخرت خدا برای ماست و معاویه نوشت دنیا گوارای ما و آخرت هم برای شما گوارا باد»
اعمال انسان هدر رفتنی نیست در ملکوت عظمت دارد
یا من یعطی الکثیر بالقلیل.
خداوند در برابر یک سبحان الله و الحمدلله…. چقدر در انطرف می‌بخشد.
و تمام مصیبتها مال دنیا است
حب دنیا رأس همه خطاها است.
آیه ۱۶- هود: أُولَٰئِک الَّذِینَ لَیسَ لَهُمْ فِی الْآخِرَهِ إِلَّا النَّارُ وَحَبِطَ مَا صَنَعُوا فیها وَبَاطِلٌ مَّا کانُوا یعْمَلُونَ
اینان کسانی هستند که در آخرت، سهمی جز آتش برای آنان نیست و آنچه [در دنیا از کار خیر] کرده‌اند، در آخرت تباه و بی اثر می‌شود، و آنچه همواره [ریاکارانه] انجام می‌دادند، باطل است. (۱۶)
تفسیر آیه🔽
یعنی این اعمال را باید فرستاد و آنطرف و بهشت برای خود ساخت.
اعمال ما مواطن دارند و کدام عمل بالا می‌رود و کدام عمل بالا نمی‌رود بعضی از اعمال اصلاً بالا نمی‌روند مال این دنیا هستند کسانی که فقط دنیا را می‌خواهند اعمال انها اینجا می ماند و خاصیتش بروز می‌کند کسی که اراده خدا داشته باشد اعمال آنها بالا می‌برد چقدر بالا برود بستگی به معرفت آنها دارد.
موطن حشر اعمال داریم
روایت رسول الله فرمودند امت سه گروه می‌شوند اول کسی که عبادت برای خدا می‌کند دوم کسی که عبادت از روی ریا می‌کند سوم کسی که عبادت برای دنیا می‌کند….. فقط کسانیکه برای خدا عمل کرده‌اند در آخرت نصیب دارند. هود
أُولَٰئِک الَّذِینَ لَیسَ لَهُمْ فِی الْآخِرَهِ إِلَّا النَّارُ
اینها جز آتش ندارند.
الأحقاف: وَیوْمَ یعْرَضُ الَّذِینَ کفَرُوا عَلَی النَّارِ أَذْهَبْتُمْ طَیبَاتِکمْ فِی حَیاتِکمُ الدُّنْیا وَاسْتَمْتَعْتُم بِهَا…
در این حیات دنیا طیبات خود را فروختند و رفتند
اعمال بستگی به نیت طرف دارد الهی باشد یا دنیایی و هبوط کند در زمین.
وَحَبِطَ مَا صَنَعُوا فیها وَبَاطِلٌ
در آخرت اعمال آنها باطلست چون در دنیا مصرف کرده‌اند و آمده‌اند اینجا چیزی جز آتش ندارند.
روایت، که روزه سپر آتش است نماز نوریست درقیامت برای ما،
صدقه موجب خاموشی آتش جهنم می‌شود، اعمال شما یکی یکی در قیامت شما را یاری می‌کند حالا اینجا این اعمال را استفاده کردید در آن طرف چیزی جز آتش ندارید و یاری کننده‌ای ندارید
روایت داریم قرآن حی است و زنده تلاوت کنید وقتی که به آیه می‌رسید اولیای خدا است بگویید خدایا ما را از اینها قرار بده و یا اگر به آیه عذاب می‌رسید پناه به خدا ببرید.
آیه ۱۷ – هود : أَفَمَن کانَ عَلَیٰ بَینَهٍ مِّن رَّبِّهِ وَیتْلُوهُ شَاهِدٌ مِّنْهُ وَمِن قَبْلِهِ کتَابُ مُوسَیٰ إِمَامًا وَرَحْمَهً أُولَٰئِک یؤْمِنُونَ بِهِ وَمَن یکفُرْ بِهِ مِنَ الْأَحْزَابِ فَالنَّارُ مَوْعِدُهُ فَلَا تَک فِی مِرْیهٍ مِّنْهُ إِنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّک وَلَٰکنَّ أَکثَرَ النَّاسِ لَا یؤْمِنُونَ
آیا کسی که از سوی پروردگارشان بر دلیلی روشن [از بصیرت و بینش] متکی است و شاهدی از سوی او از پی درآید و پیش از آن کتاب موسی در حالی که [برای مؤمنان] پیشوا و رحمت بود [بر حقانیت قرآن گواهی داده مانند کسانی می‌باشند که چنین نیستند] اینان [که متکی بر دلیل روشن‌اند] به قرآن ایمان می‌آورند، و هر کس از گروه‌ها [چه یهود، چه نصاری و چه مشرکان] به آن کفر ورزد، وعده گاهش آتش است; پس [ای انسان!] درباره قرآن در تردید مباش که آن از سوی پروردگارت حق است، ولی بیشتر مردم [به خاطر کبر باطنی، لجاجت و جهل] ایمان [به آن] نمی‌آورند. (۱۷)
تفسیر آیه🔽
أَفَمَنْ کانَ عَلَیٰ بَینَهٍ
بر بینه‌ای از پروردگار خویش یعنی چه!!! بینه روشنی است،! بر روشنی از پروردگار خویش یعنی چه؟ آیه قران، سوره محمد آیه ۱۴:
أَفَمَن کانَ عَلَیٰ بَینَهٍ مِّن رَّبِّهِ کمَن زُینَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ وَاتَّبَعُوا أَهْوَاءَهُم
آیا کسانی که بر دلیل روشنی از پروردگار خویش‌اند، مانند کسانی هستند که عمل زشتشان برای آنان آراسته شده و از هواهای نفسانی خود پیروی کرده‌اند؟(۱۴)
یعنی به روشنی به پروردگار خود متصل است.
وَیتْلُوهُ شَاهِدٌ.. یعنی پشت سر او می‌آید پشت سر کسی که بینه دارد می‌آید شاهدی از او
پیامبر فرمود علی از من است.
آیه ۱۰ به بعد سوره احقاف
الأحقاف
قُلْ أَرَأَیتُمْ إِن کانَ مِنْ عِندِ اللَّهِ وَکفَرْتُم بِهِ وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِّن بَنِی إِسْرَائِیلَ عَلَیٰ مِثْلِهِ فَآمَنَ وَاسْتَکبَرْتُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا یهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ
بگو: به من خبر دهید که اگر این قرآن از ناحیه خدا باشد و شما به آن کفر ورزیده باشید و شاهدی هم از بنی اسرائیل به نظیر آن [که تورات واقعی و تصدیق کننده قرآن است] شهادت داده باشد [که همان طوری که تورات وحی خداست، قرآن هم وحی خداست و] پس [از شهادتش به قرآن] ایمان آورده باشد و شما از ایمان به آن تکبر ورزیده باشید [آیا گمراه نبوده‌اید؟] بی تردید خدا گروه ستمکار را هدایت نمی‌کند. (۱۰)
الأحقاف : وَقَالَ الَّذِینَ کفَرُوا لِلَّذِینَ آمَنُوا لَوْ کانَ خَیرًا مَّا سَبَقُونَا إِلَیهِ وَإِذْ لَمْ یهْتَدُوا بِهِ فَسَیقُولُونَ هَٰذَا إِفْک قَدِیمٌ
و کافران درباره مؤمنان گفتند: اگر [آیین محمد] بهتر [از آیین ما] بود [آنان در پذیرفتنش] بر ما نسبت به آن پیشی نمی‌گرفتند [بلکه خود ما زودتر از آنان به این کتاب ایمان می‌آوردیم]. و چون [خودشان به خاطر کبر و عنادشان] به وسیله آن هدایت نیافتند، به زودی خواهند گفت: این یک دروغ قدیمی است. (۱۱)
الأحقاف: وَمِن قَبْلِهِ کتَابُ مُوسَیٰ إِمَامًا وَرَحْمَهً وَهَٰذَا کتَابٌ مُّصَدِّقٌ لِّسَانًا عَرَبِیا لِّینذِرَ الَّذِینَ ظَلَمُوا وَبُشْرَیٰ لِلْمُحْسِنِینَ
[چگونه یک دروغ قدیمی است] در حالی که پیش از آن کتاب موسی پیشوا و رحمت بود [و از نزول آن بر پیامبر اسلام خبر داده]، و این قرآن تصدیق کننده [آن] است در حالی که به زبان عربی [فصیح و گویا] ست تا ستمکاران را بیم دهد، و برای نیکوکاران بشارتی باشد. (۱۲)
درمورد شاهدمنه یعنی کسیکه صاحب شهود است
در سوره نسا آیه ۱۶۶
لَّٰکنِ اللَّهُ یشْهَدُ بِمَا أَنزَلَ إِلَیک أَنزَلَهُ بِعِلْمِهِ وَالْمَلَائِکهُ یشْهَدُونَ وَکفَیٰ بِاللَّهِ شَهِیدًا
ولی خدا به وسیله آنچه بر تو نازل کرده گواهی می‌دهد که آن را به علم و دانش خود نازل کرده، و [نیز] فرشتگان هم گواهی می‌دهند، گرچه گواهی خدا کافی است. (۱۶۶)
تفسیر: کسیکه شهود دارد و شاهد بر این نزول است همانطور که ملائکه شهودند.
حدیث: از امیر امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند هرکس از قریش را بپرسید می‌گویم که چه آیه برای او نازل شده است شخصی پرسید برای خود شما چه آیه‌ای نازل شده است فرمودندأَفَمَنْ کانَ عَلَیٰ بَینَهٍ مِنْ رَبِّهِ وَیتْلُوهُ شَاهِدٌ مِنْهُ..
و این شاهد من هستم پیامبر «أَفَمَنْ کانَ عَلَیٰ بَینَهٍ مِنْ رَبِّهِ هستند و من «یتْلُوهُ شَاهِدٌ مِنْهُ و این شاهد من (علی ع) هستم.
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله به امام علی علیه السلام فرمودند:
… اِنَّکَ تَسْمَعُ ما اَسْمَعَ وَ تَری ما آری، اِلّا اِنَّکَ لَسْتَ بنَبیٍّ و لکنَّکَ لوزیرٌ و إِنَّکَ لَعَلَی خَیْرٍ؛
… تو می‌شنوی آن چه را که من می‌شنوم، و می‌بینی آن چه را که من می‌بینم، جز آن که پیامبر نیستی؛ ولی وزیر و یاور من هستی و بر راه خیر می‌روی.
نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲
پس علی ع شاهد است بر رسول الله،
الحمدلله علی الولایه