۱۴۰۱-۳-۳۰ فص فاطمیه اسم اعظم جلسه ۸۱
بسم الله الرحمن الرحیم
دوشنبه ۱۴۰۱/۳/۲۹) درس فص فاطمیه، جلسه ۸۱
موضوع: اسم اعظم
موید الدین جندی در شرح فصوص شیخ اکبر در ذیل عنوان [خاتمه للتکمله فی الاسم الاعظم] گوید…
ترجمه؛ علمای اهل ظاهر در مورد اسم اعظم اختلاف دارند، اختلافی که جمع شدنی نیست باهم،
و صحیح آن این است که خدای تعالی علم اسم اعظم را پیچیده است از اکثر این امت.
که می‌دانست که در پیچیده شدن و پنهان شدن این اسم چه حکمتها و مصالحی است و اذن نداده است خدای تعالی به کمل و اقطاب که متحقق هستند به این اسم از روی حقیقت و معنا و صورت که معرفی کند به خلق این اسم را مگر بعضی اسماء و حروف آن را، (پس اسم اعظم اسماء و حروفی دارد) که مشتمل هستند بر حروف و اسماء که محتوی است بر آن وضع و ترکیب خاص آن که نتیجه می‌دهد آن ترکیب خاص وقتی ترکیب می‌شود انواع تسخیرات و تاثیرات و تصرفات در عالم را از ولایت و عزل کردن و یا زنده کردن و کشتن و غیر ذلک
و اما از اسماء این اسم، هوالله، و المحیط، و القدیر، و الحی و القیوم، و از حروف آن است ” ا د ذ ر ز و لا ” چنانکه ذکر شد
شرح (عارفی که ادب داشته باشد تصرف نمی‌کند)
روایت، امیرالمومنان ع (یا کهیعص، یا حمعسق) در مورد شدت و سختی حضرت این ذکر را می‌گفتند.
*ان که جندی گفت: شیخ در جواب مسائل ترمذی فرموده است، … سؤال و جواب ۱۳۸ آن این است، حروف اسم اعظم چیست؟ جواب، الف، لام، واو، زا، راء، و دال، ذال، با هم ترکیب کرده شود و قوام اسم به آن باشد ظاهر می‌شود عین آن و رنگ آن و طول آن و عرض آن و اندازه آن و منفعل می‌شود از آن هر چیز که در تحت تصرف دارد.
… تمام اسماء و حروف و قوا و روحانیت در خدمت خاتم انبیاء بودند و با این حال بگوید.
مَا أُوذِی نَبِی مِثْلَ مَا أُوذِیتُ
هیچ پیامبری به اندازه‌ی من اذیت نشد.
پیامبر این ذکر را در یکی از جنگ‌ها می‌گفت، اللهم ایاک نعبد و ایاک نستعین. و سرها جدا می‌شد و می افتد بدون اینکه شمشیر زده شود.
در جای دیگر فتوحات حروف اسم اعظم را ” ا د ذ ر ز و فرموده است و در بیان آن گفته است:
الف، همان نفس رحمانی است، همان وجود منبسط عام که همه را فرا گرفته است.
دال، اشاره به حقیقت جسم کلی دارد.
ذال، اشاره به غذا خورنده دارد
راء، اشاره به حساس متحرک دارد
زای، اشاره به نطق و عقل دارد.
واو اشاره به حقیقت مرتبه انسانیت دارد
م منحصر است حقایق عالم ملک و شهادت که نامیده می‌شود به عالم کون و فساد در این حروف جمع هستند و انها حروفی هستند که به غیر خود متصل نمی‌شوند.
چرا که حقایق اجناس عالیه هستند اما اشخاص متصل می‌شوند به ما قبل و بعد از خودشان چرا که علم به ملک و شهادت به نسبت به عالم متقدم است به علم ملکوت و علم به ارواح.
چگونه تکرار شده است، الف و لام در اخرش
جواب این مختص به حروف مزدوج است و دایره، الف، ب، ت، ث، است، نه به وضع ابجدی.
و نیز جناب شیخ اکبر در اواخر کتاب عظیم الشان “الدرالمکنون و الجوهر المصون فی علم الحروف فرموده است: در بیان اینکه حروف امتی از امتها هستند، که تکلیف دارند
الأنعام
وَمَا مِن دَابَّهٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ یَطِیرُ بِجَنَاحَیْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُکُم مَّا فَرَّطْنَا فِی الْکِتَابِ مِن شَیْءٍ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِمْ یُحْشَرُونَ
نیست جنبنده‌ای در زمین و نه پرنده‌ای پروازکننده با بالهاى خود جز ملتهایى همانند شما فروگذار نکردیم در کتاب از چیزى سپس بسوى پروردگارشان گردآورده شوند (۳۸)
حروف هم یک امت هستند
و بدان رسولان حروف ۴ تا هستند و انها عبارت هستند از ا د ر و
و علمای کمل راسخ انها دو تا هستند و انها، ذ ز هستند.
و علمایی که راسخ نیستند، م ن ک هستند
و صالحان از حروف، ب س ط، هستند
و اغنیا ء از حروف، ح ص ل ه، هستند
* علامه ابن فناری در مقام ثالث از فصل دوم تمجید جملی مصباح الانس …. از اسم اعظم بحث کرده ….
اسم اعظم آن بریدن از غیر خداست، ولی لفظ آن هم مهم است، ولی اصل آن بریدن است و بالاتر از اینها پاک بودن است
الحمدلله علی الولایه