۱۴۰۲-۲-۲۸ شرح اصول کافی صفات امام
بسم الله الرحمن الرحیم
پنج شنبه، ۱۴۰۲/۲/۲۸ درس اصول کافی، جلد اول
((باب مخصوص و جامع در فضلیت و صفات امام))
روایت اول
موضوع: حدیث از امام رضا ع که طویلترین حدیث است.
عبدالعزیز بن مسلم گوید: ما در ایام حضرت رضا در مرو بودیم، در آغاز ورود، روز جمعه در مسجد جامع انجمن کردیم، حضار مسجد موضوع امامت را مورد بحث قرار داده و اختلاف بسیار مردم را در آن زمینه بازگو میکردند، من خدمت آقایم رفتم و گفتگوى مردم را در بحث امامت بعرضش رسانیدم حضرت علیه السلام لبخندى زد و فرمود: اى عبدالعزیز این مردم نفهمیدند و از آراء صحیح خود فریب خورده و غافل گشتند. همانا خداى عزوجل پیغمبر خویش را قبض روح نفرمود تا دین را برایش کامل کرد و قرآن را بر او نازل فرمود که بیان هر چیز در اوست حلال و حرام و حدود و احکام و تمام احتیاجات مردم را در قرآن بیان کرده و فرمود (۳۸ سوره ۶) (((چیزى در این کتاب فرو گذار نکردیم))) و در حجه الوداع که سال آخر عمر پیغمبر (ص) بود این آیه نازل فرمود (۳ سوره ۵) (((امروز دین شما را کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و دین اسلام را براى شما پسندیدم))) و موضوع امامت از کمال دین است (تا پیغمبر (ص) جانشین خود را معرفى نکند تبلیغش را کامل نساخته است) و پیغمبر (ص) از دنیا نرفت تا آنکه نشانههاى دین را براى امتش بیان کرد و راه ایشان را روشن ساخت و آنها را بر شاهراه حق واداشت و على علیه السلام را بعنوان پیشوا و امام منصوب کرد و همه احتیاجات امت را بیان کرد پس هر که گمان کند خداى عزوجل دینش را کامل نکرده قرآن را رد کرده و هر که قرآن را رد کند به آن کافر است.
مگر مردم مقام و منزلت امامت را در میان امت می‌دانند تا روا باشد که باختیار و انتخاب ایشان واگذار شود، همانا امامت قدرش والاتر و شأنش بزرگتر و منزلش عالیتر و مکانش منیعتر و عمقش گودتر از آنستکه مردم با عقل خود به آن رسند یا به آرائشان آن را دریابند و یا به انتخاب خود امامى منصوب کنند، همانا امامت مقامى است که خداى عزوجل بعد از رتبه نبوت و خلت در مرتبه سوم بابراهیم خلیل علیه السلام اختصاص داده و به آن فضیلت مشرقش ساخته و نامش را بلند و استوار نموده و فرموده (۱۲۴ بقره) (((همانا من ترا امام مردم گردانیدم))) ابراهیم خلیل علیه السلام از نهایت شادیش به آن مقام عرضکرد (((از فرزندان من هم؟))) خداى تبارک و تعالى فرمود (((پیمان برگزیده گذاشت، سپس خداى تعالى ابراهیم را شرافت داد و امامت را در فرزندان برگزیده و پاکش قرار داد و فرمود (۷۲ انبیاء) (((و اسحق و یعقوب را اضافه باو بخشیدیم و همه را شایسته نمودیم و ایشان را امام و پیشوا قرار دادیم تا بفرمان ما رهبرى کنند و انجام کارهاى نیک و گزاران نماز و دادن زکوه را بایشان وحى نمودیم آنها پرستندگان ما بودند))….
(((شرح حدیث)))
دین ناقص نیست که شما بخواهید از طرف خودتان دین را درست کنید،
همه چیز در قرآن آمده است و چیزی فرو گذار نشده است که کسی از طرف خودش بخواهد حلال وحرام درست کند
منتهی چه کسی است که زبان قرآن را بفهمد!!
ابن عباس گفت اگر مرکبتان را گم کنید می توانیداز قرآن پیدا کنید منتهی شما علم قرآن را ندارید!
و امامست که علم قرآن را دارد.
خداوند عز وجل می‌فرماید: ما هیچ چیزی را در کتاب فرو گذار نکرده‌ایم یعنی چیزی نبوده که نگوییم همه را عنوان کرده‌ایم
در حجه الوداع که سال آخر عمر پیغمبر (ص) بود این آیه نازل فرمود:
سوره مائده ایه ۳
” الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْ کُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلَامَ دِینًا …
امروز دین شما را کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام کردم (نعمت ولایت) و دین اسلام را براى شما رضایت دادم… و امر امامت از تمام دین است.
یعنی دین با امامت تمام می‌شود یعنی اگر امامت نباشد یعنی دین تمام نیست! واگر کسی دین داشته باشد و امام نداشته باشد دینش کامل نیست و به تمام دین عمل نکرده است
این همه اختلاف که بعد از رحلت رسول الله ص پیش آمد این همه جنگ و خونریزی برای این بود که زیر بار امامت امیرالمؤمنین ع نرفتند
زیر بار ولایت امیرالمؤمنین ع نرفتند!
پیامبر ص آنان را بر طریق حق قرار داد که راه این است و اقامه کرد برای آنان علی ع را عَلم و امام ع که امامتان این است دنبال این باید حرکت کنید.
خداوند در مسائل دین چیزی را فرو گذار نکرده است. و اجتهاد مجتهد به این نیست که بیاید از خودش حلال و حرام درست کند.
مجتهد می‌آید در آیات و روایات بررسی می‌کند ببیند نظر خداوند چیه؟ و حق ندارد از خودش حلال و حرام درست کند
از اینجا حضرت شروع می‌کند قدر امامت را فرمودن: مگر نفرمود دین با امامت کامل (تمام) می‌شود و الا دین ناقص است
سؤال؟ آیا شما قدر امامت را می دانید که چه مقامی است؟ و در میان امت چه محلی دارد…
شما اصلاً مقام امامت برایتان پوشیده است چون مقام امامت از مقام نبوت بالاتر است
مگر شما می‌توانید پیغمبر انتخاب کنید؟ پس چه طوری می‌توانید امام انتخاب کنید!!! واصلا صفاتش را می‌شناسید.
امامت قدرش جلیل‌تر است و می‌فرماید خیلی بالاتر از این است که اصلاً بتواند عقل مردم بهش برسد امام چیزی نیست که بشناسید!
قال امیرالمؤمنین ظاهری امامه و وصیه و باطنی غیب منیع لایدرک
فرمودند: من ظاهرم امام شماست وصی پیغمبرص شماست باطن من غیب منیعیست که دست یافتنی نیست
کسی دستش نمی‌رسد به جایگاه امام تا آن را بشناسد.
یا با نظریاتشان بخواهند به ان دست پیدا کنند. یا اقامه کنند امامی را با اختیار خودشان
امام چیزی نیست که شما بخواهید انتخاب کنید و…
نکته: اهل سنت هیچ نصی برای خلفا و امامت قائل نیستند – یعنی میگویند خلفا از جانب صحابه انتخاب شدند نه از جانب خدا و رسول ص
قرآن: «لا ینال عهد الظالمین» عهد من به ظالمان نمی‌رسد پس به این‌ها نمی‌رسد که چهل سال بت پرستیدند قبل و بعد هم ندارد یک روز هم بت پرسیده باشد ظالمست به ظالم نمی‌رسد نفرمود اگر توبه کند بهش می‌رسد
این که امام عصمت دارد از همین آیه مشخص می‌شود
ظلم سه گونه است
گناه کنی ظلم به خودت است وشرک ظلم بخداست و ظلم به مردم حق الناس
وقتی کسی نه به خودش ظلم کرده نه به دیگری و نه به خدا این یعنی معصوم ع
پس عهد من به ظالمان نمی‌رسد امام باید معصوم باشد پاک باشد از این آیه مشخص می‌شود اگر کسی امام است باید پاک باشد.
امامت را در برگزیدگان قرار داد.
امامت مختص پاکان است از ابتدا تا انتهای زندگی
درروایت سؤال شد از امام که چرا مردم نمی‌توانند از طرف خودشان امام انتخاب کنند؟
حضرت فرمود منظور امام عادل است یا ظالم!!! امام عادل
شما از کجا می دانید این شخص عادل است؟
بعد که به قدرت رسید از کجا می دانید عادل می‌ماند یا نمی‌ماند! مگر علم دارید؟ نه
امام باید از ابتدا تا انتها پاک باشد
انسان وقتی خودش را بی نیاز ببیند طغیان می‌کند
بالاترین بی نیازی چیست؟ اگر در جایی قرار گرفت که بی نیاز بشود از اینکه پاسخ گوباشد! می‌شود فرعون
وقتی فرعون در آن جایگاه قرار گرفت گفت «انا ربکم الاعلی»
امام را خدا انتخاب می‌کند.
وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّهً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَیْنَا إِلَیْهِمْ فِعْلَ الْخَیْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاهِ وَإِیتَاءَ الزَّکَاهِ وَکَانُوا لَنَا عَابِدِینَ
ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﻴﺸﻮﺍﻳﺎﻧﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻣﺎ [ﻣﺮﺩم ﺭﺍ] ﻫﺪﺍﻳﺖ میکردند، ﻭ ﺍﻧﺠﺎم ﺩﺍﺩﻥ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﻧﻴﻚ ﻭ ﺑﺮﭘﺎ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻧﻤﺎﺯ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺯﻛﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻭﺣﻲ ﻛﺮﺩﻳﻢ، ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﻓﻘﻂ ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ. (٧٣)
کسی حق ندارد مردم را به خدا دعوت کند
روایت داریم از امیرالمؤمنین ع مگر به اذن الله
بله می‌تواند؛ به طرف دین اسلام می‌شود دعوت کرد
این حدیث خیلی ارزنده است که در مقامات امام می‌فرماید امام این جور نیست که شما فکر کردید
امامی که هر چه بگوید ما بگوییم چشم
باید در یک افقی از معرفت باشد که چیزی بر او پوشیده نباشد
مثل امیرالمؤمنین ع که بالای منبر فرمودند:
” سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی”
بپرسید از من هر چی را که می‌خواهید
از راه‌های آسمان بپرسید از من
– این امام را می‌شود تبعیت کرد
پس کسی غیر از امام واجب الاطاعه نیست
و ما غیر از امام معصوم ع کسی را واجب الاطاعه نمی‌دانیم.
امام واجب الاطاعه در این زمان، امام حی حضرت بقیه الله عج امام غریب!
الحمدلله علی الولایه