۱۴۰۲-۱۲-۳ اصول کافی
بسم الله الرحمن الرحیم
پنجشنبه ۱۴۰۲/۱۲/۳، اصول کافی
موضوع: باب علم به ائمه داده شده و در سینه انها ثبت است.
روایت (۱)
بَابُ أَنَّ الْأَئِمَّهَ قَدْ أُوتُوا الْعِلْمَ وَ أُثْبِتَ فِی صُدُورِهِمْ
۱- أَحْمَدُ بْنُ مِهْرَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِیسَى عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ الْمُخْتَارِ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع یَقُولُ فِی هَذِهِ الْآیَهِ بَلْ هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ فَأَوْمَأَ بِیَدِهِ إِلَى صَدْرِهِ
ترجمه:
ابوبصیر گوید: از امام باقر علیه السلام شنیدم که این آیه را قرائت می‌فرمود (۴۸ سوره ۲۹) (((بلکه قرآن آیه‌ای است روشن))) در سینه کسانی که به آنها علم داده‌اند))) و با دست اشاره به سینه خود فرمود:
امام باقر ع فرمود ما هستیم.
آیه بالا چه می‌فرماید؟ ایات و بینات در سینه کسانی است که به انها علم داده شده‌اند. ـ
حقیقت قران چیست؟!! علم است و در حقیقت علم است که نازل شده است.
الان آن علم نازل شده کجاست؟
آیا در مصحف است؟
آیا در کتابها علم وجود دارد؟ در کتابها علم وجود ندارد. این‌ها صرفاً کاغذ و مرکب هستند که شکل به خود گرفته‌اند. این شکلها قراردادی بین ما و انسانها است.
حالا خطی بدست ما برسد و قرارداد آن را ندانیم، چه فایده دارد؟ نمی‌توانیم بخوانیم.
علم در جان ما است. وقتی بسم الله الرحمن الرحیم می‌نویسیم، یک جوهری را شکل می‌دهیم. این روی کاغذ مقدس است. کلمه الله است ولی علم آن در نزد خود شما هست.
تمام خطوط یک قرارداد روی کاغذ است.
ما شیعیان می گویم آن علم قرآن ظرفی دارد که آن جان امام معصوم است و این را خود قرآن گفته است.
بلْ هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ….
ولى این آیات روشنى‌است که در سینه کسانى‌که دانش به آنها داده شده جاى‌دارد.
رسول الله فرمود: طلب علم بر هر مرد و زن مسلمان واحب است.
علم آیات قرآن در کجاست؟ علم حقیقی قرآن در سینه کسانی که علم داده شده‌اند، می‌باشد. در این مصحف علم نیست برای همین می گوییم از قلب امام زمان افاضه می‌شود.
این آیه نکته دارد روایاتی که در ذیل این آیه است، می‌گوید علم قرآن نازل شده و از بین نرفته است.
این را بگذارید کنار حدیث پیامبر اکرم ص:
رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم: همانا من دو چیز گرانبها را در میان شما می‌گذارم که اگر شما بر آن دو چنگ بزنید بعد من هرگز گمراه نخواهید شد. یکی کتاب خدا و دیگر فرزندان من. این دو از هم جدا نمی‌شوند تا اینکه در کنار حوض، بر من وارد شوند.
روایت (۲)
– عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ الْعَزِیزِ الْعَبْدِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بَلْ هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ قَالَ هُمُ الْأَئِمَّهُ ع
ترجمه: امام صادق علیه السلام درباره قول خداى عزوجل (آیه ۴۸ سوره ۲۹) فرمود: ایشان ائمه علیهم السلام می‌باشند.
این آیات در سینه کسانی است که بدانها علم عطا شده و آنها اهل بیت هستند.
لذا امام وحی را در قلب خود دارد. پیامبر فرمود کسی که حافظ قرآن است تمام قرآن در سینه او است.
روایت (۳)
وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَى عَنْ سَمَاعَهَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع فِی هَذِهِ الْآیَهِ بَلْ هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ ثُمَّ قَالَ أَمَا وَ اللَّهِ یَا أَبَا مُحَمَّدٍ مَا قَالَ بَیْنَ دَفَّتَیِ الْمُصْحَفِ قُلْتُ مَنْ هُمْ جُعِلْتُ فِدَاکَ قَالَ مَنْ عَسَى أَنْ یَکُونُوا غَیْرَنَا
ترجمه:
ابوبصیر گوید: امام باقر علیه السلام این آیه (۴۸ سوره ۲۹) را قرائت نمود و سپس فرمود: بخدا اى ابا محمد! خدا نفرمود: قرآن آیه‌ای است میان دو جلد قرآن (تا مردمى گویند قرآن که حجت خداست بر ما، همین آیات میان دو جلد یعنى از صفحه آخر است و محتاج به امامی که آن را تفسیر کند نمیباشیم) عرض کردم: قربانت گردم کیانند ایشان؟ (دانشمندانی که حقایق قرآن در سینه آنهاست) فرمود: توقع میرود که جز ما چه اشخاصى باشند؟!
فرمود بخدا قسم نگفت بین دو جلد قران است، گفت این آیات در سینه اوتوالعلم است.
روایت (۴)
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ یَزِیدَ شَغَرٍ عَنْ هَارُونَ بْنِ حَمْزَهَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ بَلْ هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ قَالَ هُمُ الْأَئِمَّهُ ع خَاصَّهً
ترجمه:
هارون بن حمزه گوید: از امام صادق علیه السلام شنیدم که راجع به آیه (۴۸ سوره ۲۹) مىفرمود: آنها تنها ائمه می‌باشند.
امام ظرف قرآن است و از هم جدا نمی‌شوند، یعنی علم قرآن در سینه امام است و از امام جدا نمی‌شوند.
روایت (۵)
عِدَّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَیْلِ قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بَلْ هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ قَالَ هُمُ الْأَئِمَّهُ ع خَاصَّهً
محمد بن فضیل گوید: از آن حضرت راجع بقول خداى عزوجل (۴۸ سوره ۲۹) پرسیدم، فرمود: ایشان تنها ائمه علیهم السلام می‌باشند.
«پایان باب»
باب بعدی (کسانی را که از میان بندگانش برگزیده و قرآن را به آنها ارث داده است، ائمه ع می‌باشند)
الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جُمْهُورٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِیسَى عَنْ عَبْدِ الْمُؤْمِنِ عَنْ سَالِمٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذِینَ اصْطَفَیْنا مِنْ عِبادِنا فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالْخَیْراتِ بِإِذْنِ اللَّهِ قَالَ السَّابِقُ بِالْخَیْرَاتِ الْإِمَامُ وَ الْمُقْتَصِدُ الْعَارِفُ لِلْإِمَامِ وَ الظَّالِمُ لِنَفْسِهِ الَّذِی لَا یَعْرِفُ الْإِمَامَ
سالم گوید: از امام باقر علیه السلام پرسیدم راجع بقول خداى عزوجل (۲۲ سوره ۳۵) (((آنگاه این کتاب را به کسانی که از میان بندگان خود انتخاب کرده ایم، به ارث دادیم. بعضى از ایشان به خود ستم کنند و بعضى معتدلند و بعضى باذن خدا بسوى نیکیها شتابانند، فرمود: شتابنده بسوى نیکیها امام است و معتدل امام شناس است و ستمگر به خویش کسى است که امام را نمىشناسد.
در معنای این آیه…
سه گروه هستند که برگزیده شده‌اند که کتاب به آنها به ارث داده شده است:
۱-یک گروه ظالم به نفس خود هستند
۲-یک گروه میانه رو هستند
۳- یک گروه در خیرات به اذن الله از همه پیشی می‌گیرند.
آن کسی که سبقت گیرنده در خیرات است، امام است و جلوتر است و کسی از امام نمی‌تواند جلو برود.
در قرآن آمده در خیرات از هم سبقت بگیرید: «فَاستَبِقوا الخَیرات»
بعضی در کارهای بد و شرّ از هم سبقت می‌گیرند.
اما مومنان در خیرات از هم سبقت می‌گیرند.
یَتَنَازَعُونَ فیها کَأْسًا لَّا لَغْوٌ فیها وَلَا تَأْثِیمٌ
ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﻬﺸﺖ، جام‌های [ﭘﺮ ﺍﺯ ﺷﺮﺍﺏ ﻃﻬﻮﺭ ﺭﺍ] ﻛﻪ ﻧﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ [ﭘﺲ ﺍﺯ ﻧﻮﺷﻴﺪﻧﺶ، ﺯﻣﻴﻨﻪ] ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﮔﻮﻳﻲ ﻭ ﻧﻪ [ﺧﻮﺭﺩﻧﺶ]ﮔﻨﺎﻩ ﺍﺳﺖ، ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ می‌گیرند. (٢٣)
این سبقت در خیرات است.
کسی نمی‌تواند در خیرات از امام سبقت بگیرد.
عده‌ای میانه رو هستند، میانه رو در معرفت به امام یعنی امام خود را می‌شناسند.
روایت دوم
الْحُسَیْنُ عَنْ مُعَلًّى عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ عَبْدِ الْکَرِیمِ عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَى ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذِینَ اصْطَفَیْنا مِنْ عِبادِنا فَقَالَ أَیَّ شَیْءٍ تَقُولُونَ أَنْتُمْ قُلْتُ نَقُولُ إِنَّهَا فِی الْفَاطِمِیِّینَ قَالَ لَیْسَ حَیْثُ تَذْهَبُ لَیْسَ یَدْخُلُ فِی هَذَا مَنْ أَشَارَ بِسَیْفِهِ وَ دَعَا النَّاسَ إِلَى خِلَافٍ فَقُلْتُ فَأَیُّ شَیْءٍ الظَّالِمُ لِنَفْسِهِ قَالَ الْجَالِسُ فِی بَیْتِهِ لَا یَعْرِفُ حَقَّ الْإِمَامِ وَ الْمُقْتَصِدُ الْعَارِفُ بِحَقِّ الْإِمَامِ وَ السَّابِقُ بِالْخَیْرَاتِ الْإِمَامُ
ترجمه:
سلیمان بن خالد گوید: از امام صادق علیه السلام راجع بقول خدای تعالى (((آنگاه این کتاب را به کسانى که از میان بندگان خود انتخاب کردهایم، به ارث دادیم))) پرسیدم، فرمود: شما در این باره چه مىگوئید؟ عرض کردم: ما مىگوییم: این آیه درباره فرزندان فاطمه علیها السلام است، (گویا مقصودش اولاد امام حسن است) فرمود: چنانکه تو پندارى نیست، کسى که شمشیر کشد و مرد مرا به مخالفت دعوت کند، در این آیه داخل نیست. عرض کردم: پس ستمگر بخویش کیست؟ فرمود: کسى است که در خانه خود نشیند و حق امام را نشناسد و معتدل کسى است که حق امام را شناسد و شتابنده به نیکیها امام است.
امام صادق ع می‌فرماید آن کسانی که برگزیدم چه کسانی هستند؟ فاطمیین، یعنی اولاد فاطمه زهرا هستند.
کسیکه به نفس خود ظلم می‌کند چه می‌شود؟ فرمود کسی که در خانه خود نشسته حق امام را نمی‌شناسد کسی که شمشیر دست می‌گیرد هم از این داستان بیرون نیست.
میانه رو، معرفت به امام دارد و هر چه امام بگوید گوش می‌دهد.
سبقت گیرنده به خیرات خود امام است.
کسی که قبل از امام زمان حرکت کند باعث دردسر و رنج امام است.
روایت (۳)
الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عُمَرَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذِینَ اصْطَفَیْنا مِنْ عِبادِنا الْآیَهَ قَالَ فَقَالَ وُلْدُ فَاطِمَهَ ع وَ السَّابِقُ بِالْخَیْرَاتِ الْإِمَامُ وَ الْمُقْتَصِدُ الْعَارِفُ بِالْإِمَامِ وَ الظَّالِمُ لِنَفْسِهِ الَّذِی لَا یَعْرِفُ الْإِمَامَ
احمد بن عمر گوید: از حضرت رضا (علیه السلام) راجع به آیه (۲۲ سوره ۳۵) (((آنگاه این کتاب را بکسانى که از میان بندگان خود انتخاب کردهایم، بارث داده ایم))) پرسیدم فرمود: اولاد فاطمه علیهاالسلام هستند (باستثناى ساداتى که با کشیدن شمشیر مردم را بمخالفت مىخوانند. تا با حدیث سابق موافق شود.
کسیکه امام را نمی‌شناسد چه می‌شود؟ ظالم به نفس خودش است.
کسیکه شمشیر می‌کشد ظلم به دیگران می‌کند.
وَمَنْ یَرْغَبُ عَنْ مِلَّهِ إِبْرَاهِیمَ إِلَّا مَنْ سَفِهَ نَفْسَهُ ۚ وَلَقَدِ اصْطَفَیْنَاهُ فِی الدُّنْیَا ۖ وَإِنَّهُ فِی الْآخِرَهِ لَمِنَ الصَّالِحِینَ
و چه کس از آیین پاک ابراهیم روی گرداند به جز مردم بی خرد؟! زیرا ما ابراهیم را در دنیا (به شرف رسالت) برگزیدیم و البته در آخرت هم از شایستگان است.
ملت ابراهیم امام دارد؟ امامان معصوم هستند و کسی که آنها را نشناسد به خودش ظلم کرده است.
کسی که طرف کعبه نماز بخواند به کعبه چیزی نمی‌رسد ولی اگر از قبله روی برگرداند، نماز باطل می‌شود.
بروید حج (کعبه امام است) امام دنبال شما نمی اید، شما باید دنبال امام بروید و اگر نروید، خود شما ضرر می‌بینید.
روایت (۴)
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِی وَلَّادٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ الَّذِینَ آتَیْناهُمُ الْکِتابَ یَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ أُولئِکَ یُؤْمِنُونَ بِهِ قَالَ هُمُ الْأَئِمَّهُ ع
ابى ولاد گوید: از امام صادق علیه السلام راجع بقول خداى عزوجل (۱۲۱ بقره) (((کسانیکه به آنها کتاب داده‌ایم و آن را چنانکه شایسته است مىخوانند، بدان ایمان آورده‌اند))) پرسیدم، فرمود: ایشان ائمه علیهم السلام باشند (و تلاوت شایسته آنست که الفاظش را شمرده و با تأنی ادا کنند و در معانى آن تفکر نمایند و در نتیجه طبق آن عمل کنند.)
از این آیه سؤال شد که کتاب داده‌ایم به آنها و آن را حق تلاوت می‌کند آنطور که باید تلاوت می‌کند می‌گوید این‌ها ایمان دارند به آن این‌ها امامان اهل بیت هستند.
حق تلاوت قرآن چیست؟ حق تلاوت قرآن این است که وقتی تلاوت می‌کنید معنای آن را بدانید و علم به آن داشته باشید و بعد از آن قرآن را در زندگی خود پیاده کنید.
حق تلاوت قرآن، آن را بخوانید و به آن عمل کنید.
باب امامان در قرآن دو قسمند امامی که به خدا می‌خواند و امامی که به دوزخ می‌کشاند.
((مقدمه))
در هر زمان دو امام است یکی امام دعوت کننده به سوی خدا و یکی امام دعوت کننده به سوی آتش و هر کدام پیروانی دارند.
آیه قران
یَوْمَ نَدْعُو کُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ
در آن موطن قیامت کار به چیزی ندارند می‌گویند امام تو کیست و زیر پرچم چه کسی هستی!!!
عده‌ای هستند امام آنها خلفا هستند.
امـروز زنده‌ام بـه ولای تـو یا عـلی
فـردا به روح پـاک امامان گـواه بـاش»
آن را که دوستی علی نیست کافر است
گـو زاهـد زمانـه و گو شـیخ راه بـاش»
این باب ادامه دارد
الحمدلله علی الولایه