برهان خاص الخاص
بسم الله الرحمن الرحیم
برهان خاص الخاص
این برهان را جهت اثبات هیولی اقامه کرده اند بدین بیان که گویند
مبدا تمام موجودات یک موجود حقیقی است که واحد است و در آن شانیت کثرت و تعدد نیست و از جمله موجودات ممکنه که ناشی از وجود واحد بسیط اند ممتداتند
و چون بحکم تناسب و سنخیت میان علت و معلول باید معلول مناسب علت خود باشد و این مناسبت میان ممتدات و صور جسمیه مفقود است و میان آنها با ذات حق هم هیچ مناسبتی نیست
زیرا بیان شد که ذات او منزه از کثرت است و همین طور ما بین صورت و عقول این تناسب و مناسبت نیست پس ناچار
باید معلولی باشد که مناسب با موجود حقیقی باشد و آن هیولاست که بسیط است و غیر مرکب و مناسب است که از مبدا فیاض صادر شده و از جهت قبول امتدادش واسطه در صدور ممتدات است
این برهان را کسانیکه قائل بقدم هیولی هستند اقامه کرده اند
اسفار ج ۲ بنقل از فرهنگ علوم عقلی ص۱۲۶
گویم این بیان در هیولا میتواند مشیر به همان فیض قدرت الهی باشد که با تقدیر و اندازه خوردن میشود عالم جسمانیات (وبالقدرت التی قدرتها) و همچنین بحث فضا زمان که در فیزیک جدید مطرح است
هرکس به زبانی صفت حمد توگوید
بلبل به غزل خوانی و قمری به ترانه
سایت ادبستان معرفت-استاد محمد مهدی معماریان ساوجی.