ادبستان معرفت
استاد محمد مهدی معماریان ساوجی

۹۹-۸-۱۰ عالم و عارف

بسم الله الرحمن الرحیم

شنبه ۹۹/۸/۱۰
موضوع: تفسیر آیات سوره اعراف ۱۷۵… و سوره جمعه ۵
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

الجمعه
مَثَلُ الَّذِینَ حُمِّلُوا التَّوْرَاهَ ثُمَّ لَمْ یحْمِلُوهَا کمَثَلِ الْحِمَارِ یحْمِلُ أَسْفَارًا بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِینَ کذَّبُوا بِآیاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ لَا یهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ
وصف کسانی که عمل کردن به تورات به آنان تکلیف شده است، آن گاه به آن عمل نکردند، مانند درازگوشی است که کتاب‌هایی را [که هیچ آگاهی به محتویات آنها ندارد] حمل می‌کند. چه بد است سرگذشت مردمی که آیات خدا را تکذیب کردند. و خدا مردم ستمکار را هدایت نمی‌کند. (۵)

حملوا التورات…. حمل نکردند، یعنی به آن عمل نکردند.
حامل تورات باید عامل او باشد نه صرفاً کتابی را با خود حمل کند.
حمل کردن کتاب یعنی پیوسته با کتاب باشد و به آیات او عمل کند و زندگی او مطابق با آن کتاب باشد این معنای حمل کردن است. و اینطور حامل تورات می‌شوند.
حملوا التورات
یعنی بر دوش انها گذاشته شد پس جزو علما بودند.

البقره
وَمِنْهُمْ أُمِّیونَ لَا یعْلَمُونَ الْکتَابَ إِلَّا أَمَانِی وَإِنْ هُمْ إِلَّا یظُنُّونَ
کتاب را نمی‌داند مگر آرزوهای دور و دراز …..
علمای انها حمل می‌کنند تورات را اما عامل به تورات نیستند مَثل اینها مَثل الاغ است یعنی انسان نیستند.
عجیب است خدا عالِم را تمیثل به الاغ کرده.
در تمام ملل برای جسارت می گویند الاغ (خر) یعنی نادان
قران می‌فرماید به مثل الاغ هستند یعنی باطن اینها مثل الاغ است ظاهر انها مثل انسان است.

رسول الله با جمعی از اصحاب در مسجد بود یک کسی وارد شد و تند تند نماز می‌خواند و سر به سجده نگذاشته بر می‌داشت
رسول الله فرمودند این مثل کلاغ نوک به زمین میزند یعنی باطن او مثل کلاغ است.
عالم اگر به علم خود عمل نکند باطن او مثل الاغ است.
مثل الاغ بارش، بار کتاب است.
اگر کسی صرف کتاب خواندن باشد بدون عمل می‌شود کتابخانه. مثل کتابخانه که کتاب در آن هست
نکته ظریف* که مفسری به این نکته اشاره نکرده و آن این است.
کسانی که حمل شدند تورات را اما انرا حمل نکردند مثل الاغ‌اند که حمل می‌کند اسفاری را. یعنی کتابهایی را
پس تورات را حمل نمی‌کند بلکه اسفار را حمل می‌کند.
پس توراتی که الان است اصلاً تورات نیست، اسفار است سفر، سفر است. (سفر تکوین، سفر خروج …)
این‌ها تورات را حمل نکردند بلکه اسفار را حمل کردند آن هم مثل الاغ. این آیه اشاره دارد که تورات فعلی تورات نیست
اما
مفهوم آیه را اگر اطلاق بدهیم به این معنا می‌شود که هر کسی که به کتاب اسمانی عالم است و عمل نمی‌کند مثل الاغ است.
فقط هم مختص به تورات نیست برای قرآن هم می‌شود چنین گفت.
الاغ حیوان است پس اینان هبوط کرده آمده‌اند پایین به درجه حیوانی.
این آیه در مورد علما است.

علمای راستین مراتبی دارند بعضی‌ها حقیقتاً اهل علم هستند و دانا هستند بعضی‌ها بالاتر هستند که دارا هستند، در اصطلاح عرفا میگویم
عارف داراست فقط دانا نیست که عالم به حقیقت و شریعت …. باشد
یک سری حقایق را دارا است خودش، آیا هر کسی عارف است به حقایق دست یافته آدم خوبی است و عاقبت بخیر است؟ یعنی عصمت هم دارد؟

همانطور که در بین علما کمثل الحمار هستند در این دسته نیز ممکن است کسی بیفتد و از راه به در شود
بله در سوره اعراف آیه ۱۷۵ آمده که
وَاتْلُ عَلَیهِمْ نَبَأَ الَّذِی آتَینَاهُ آیاتِنَا فَانسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّیطَانُ فَکانَ مِنَ الْغَاوِینَ
و سرگذشت کسی که آیات خود را به او عطا کردیم و او عملاً از آنان جدا شد، برای آنان بخوان; پس شیطان او را دنبال کرد و در نتیجه از گمراهان شد.
آیات را به انها دادیم خودش دارا هست ولی از آن آیات جدا شدند شیطان تبعیت کرد از او

الأعراف
وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَٰکنَّهُ أَخْلَدَ إِلَی الْأَرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَمَثَلُهُ کمَثَلِ الْکلْبِ آن تَحْمِلْ عَلَیهِ یلْهَثْ أَوْ تَتْرُکهُ یلْهَث ذَّٰلِک مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِینَ کذَّبُوا بِآیاتِنَا فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ یتَفَکرُونَ
و اگر می‌خواستیم به وسیله آن آیات بالا می‌بردیم، ولی او به امور ناچیز مادی و لذت‌های زودگذر دنیایی تمایل پیدا کرد واز هوای نفسش پیروی نمود; پس داستانش چون داستان سگ است [که] اگر به او هجوم بری، زبان از کام بیرون می‌آورد، واگر به حال خودش واگذاری [باز هم] زبان از کام بیرون می‌آورد. این داستان گروهی است که آیات ما را تکذیب کردند; پس این داستان را حکایت کن،
شاید [نسبت به امور خویش] بیندیشند. (۱۷۶)
او از آیات جدا شد و به زمین چسبید …. مثل او مثل سگ است.
انجا مثل الاغ را فرمود و اینجا سگ را فرمود که نجس است در مورد سگ چه نزدیک بشوی و چه انها را رها کنید زبان خود را بیرون می‌آورد در هر دو صورت زبان خودش را بیرون می‌آورد
مثل

《۲》قومی است که تکذیب کردند آیات ما را
بصورت داستان بگو بلکه تفکر کنند.
الأعراف
سَاءَ مَثَلًا الْقَوْمُ الَّذِینَ کذَّبُوا بِآیاتِنَا وَأَنفُسَهُمْ کانُوا یظْلِمُونَ
بد است داستان گروهی که آیات ما را تکذیب کردند و همواره به خود ستم روا می‌داشتند. (۱۷۷)
انجا صحبت بئس است …در سوره جمعه
اینجا فرمود ساء زشت است
انجا مثل انها مثل الاغ است
اینجا مثل اینها مثل سگ است.
و در روآیات است داستان بلعم باعورا که در زمان حضرت موسی ع بود که او می‌رود طرف فرعون و طرفدار فرعون می‌شود و به درخواست فرعون می‌خواست حضرت موسی ع را نفرین کند و صاحب اسم اعظم و صاحب کرامات بود
عالم، به آیات خدا علم دارد این شخص خودش آیات خدا را دارد.

داستان حضرت سلیمان وقتی حضرت سلیمان فرمود چه کسی تخت بلقیس را می تواند برای من بیاورد و……
جناب آصف بن برخیا گفت در چشم بر هم زدن من میاورم و وقتی تخت را احضار کرد فرمود
قَالَ هَذَا مِنْ فَضْلِ رَبِّی لِیبْلُوَنِی أَأَشْکرُ أَمْ أَکفُرُ وَمَنْ شَکرَ فَإِنَّمَا یشْکرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ کفَرَ فَإِنَّ رَبِّی غَنِی کرِیمٌ
این از فضل پروردگار من است تا مرا بیازماید تا ببیند از سپاسگزارم یا ناسپاس…
چنین تصرف و مقامی دارد ولی می‌گوید برای امتحان است
این همه آیات را به او داده بودیم فانسلخ منها …. این آیات مثل پوست به این چسبیده بود و این از پوست خود خارج شد از آیات ما خارج شد.
چطوری خارج شد؟ بخاطر تبعیت از هوای نفس خودش (پناه بر خدا)

چهار تا واتل در قران آمده
۱-واتل علیهم نبأ نوح…
۲- واتل علیهم نبأ ابراهیم
۳- واتل علیهم نبأ بنی آدم بالحق..
۴-واتل علیهم نبأ الذی اتیناه آیاتنا
توی این چهار تا واتل ….. دقت شود. و خوانده شود و چه وجه مشترکی در انها وجود دارد

می‌فرماید وقتی از آیات ما جدا شد شیطان او را تبعیت کرد.
این کجا قرار دارد که شیطان تابع این است و این تابع هوای خودش است (معاذ الله)
او چسبیده به زمین.. این چسبیدن را مراتب است یک موقع برای پست، مقام، بچه وووو
هر چیزی در مقابل خدا قرار بگیرد دنبال هوای نفس خودتت رفته‌ای در حالیکه دنبال آیات ما باید باشی.
در نهج البلاغه: مروان به خلافت می‌رسد به اندازه اینکه سگ پوزه خود را بخاراند. مدت آن کم است نزدیک به ۲ ماه و اندی حکومت کرد.
چرا پوزه سگ را فرمود؟ چون این از آیات خدا جدا شد این پیامبر اکرم ص را دیده بود حالا که دنبال هوای نفس خود رفت و از رسول الله جدا شد عین سگ نجس شد
کسانیکه به آیات الهی می‌رسند مراقب باشند تبعیت از حق کنند.

در سوره جمعه سه بار کلمه حمل آمد و در سوره اعراف هم تحمل به معنی حمله است و این نکته اشتراک دارد
علمای بی عمل گاهی وقت حمار هستند و اگر به مراتب الهی عارف بشوند و به کرامات برسند و از آیات جدا شوند مثل سگ می‌شوند
اینکه حمله کنی و جدا شوی زبان در می اورند یعنی بدگویی می‌کند چون بد گویی با دهان است چه با انها بحث کنی و چه رها کنی حرف بد خودشان را میزنند

تصویر شیاطین در تمام ملل یک موجود بد قیافه را می‌کشند که زبان خود را بیرون آورده مثل سگ …
به رسول خدا می‌فرماید چه به انها حمله کنی و چه رها کنی انها قابل آدم شدن نیستند
سگ قوه غضبیه است زبان که در می‌آورد اظهار خشم اوست و تنفر خود را نشان می‌دهد.
عارف که صاحب کشف و کرامت بشود عصمت ندارد ممکن است بیفتد مثل سگ بشود.
امامان ما صاحب عصمت هستند

الأعراف
سَاءَ مَثَلًا الْقَوْمُ الَّذِینَ کذَّبُوا بِآیاتِنَا وَأَنفُسَهُمْ کانُوا یظْلِمُونَ
بد است داستان گروهی که آیات ما را تکذیب کردند و همواره به خود ستم روا می‌داشتند. (۱۷۷)
زشت است بیجاره به خودش ظلم کرد و زمینی شد.
کسیکه خدا هدایتش کند هدایت شده است …
خیلی باید مراقب بود در همه احوالات..
«الهی لا تکلنی الی نفسی طرفه عین ابداً
یا الله یا رحمان یا رحیم یا مقلب القلوب ثبت قلبی علی دینک
الحمدالله

دانلود فایل صوتی

 

۵/۵ - (۱ امتیاز)
مطالب مرتبط
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.