۹۹-۳-۱ تفسیر سوره مریم جلسه ۱

بسم الله الرحمن الرحیم

تفسیر سوره حضرت مریم ((پنج شنبه ۹۹/۳/۱))

سر لوحه کتاب الله بسم الله الرحمن الرحیم است.
بسم الله … هر سوره مختص آن سوره است و بوجهی هر سوره‌ای تفسیر بسم الله… است.

۱۱۴ سوره قرآن تفسیر ۱۱۴ تفسیر از بسم الله … است و حتی سوره توبه بسم الله … ندارد با (با) شروع شده برائت من الله… این جانشین بسم الله …. است منتها جمعاً

روایت
“همه علوم قرآن در سوره حمد و همه آن در “بسم الله الرحمن الرحیم” و همه آن در “با” بسم الله” است
در بسم الله …. سه تا اسم از اسماء کلیه بکار رفته ((الله، الرحمن، الرحیم))

سوره مریم نوزدهمین سوره قران است به تعداد حروف بسم الله …. است. در سوره مریم بیشترین تکرار اسم الرحمن آمده و علت آن این است که سوره به نام یکی از نسوان است و رحمتیکه در زن وجود دارد بیشتر از رحمت در مرد است و در قران تنها اسم زنی که آمده مریم است و سوره‌ای بنام مریم است.

در سوره انبیاء ذکر مریم بعد از انبیا ء آمده ولی بدون اسم.

آیه قران:
مَا جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَینِ فی جوفه…
چرا مرد فرمود و انسان نگفت! چون در زن دو قلب وجود دارد زمانیکه بار دار می‌شود دو قلب دارد یکی خودش و یکی آن کودک که در بطن اوست.
بخاطر پاک داشتن دامن مریم، خداوند نام مریم را در کنار انبیاء ذکر می‌کند.
روایت: خداوند نسبت به زن مهربانتر است تا مرد
به این دلیل که گاهی اوقات بعضی از تکالیف از گردن او ساقط شده است مثل جهاد و نماز و روزه..
حضرت مریم جزو زنان کامله است.

رسول الله ص فرمودند چهار زن کامله هستند
۱- آسیه بنت مزاحم
۲- مریم بنت عمران
۳- خدیجه بنت خلوید
۴- فاطمه بنت محمد ص.

مهربانی و رحمت که در وجود حضرت مریم بود سرایت کرد به فرزندش حضرت عیسی ع چون او پدر نداشت پدرش روح بود.
معجزات حضرت عیسی ع: تمامش مهربانی (شفا مریض و کور شفا دادن …

ولی معجزات حضرت موسی ع غضبناک است ((غرق کردن فرعونیان در دریا و عصا اژدها شد و ملخ ووو

در ابتدای سوره بعد از بسم الله الرحمن الرحیم با کهیعص شروع شده که حروف مقطعه است و حروف مقطعه مراتب کلی قران هستند.
نکته در مورد ص که در آخر کهیعص آمده (روایت است صاد نهری است در بهشت.
نبی اکرم ص در شب معراج خداوند به ایشان فرمود نزدیک شو به چشمه صاد و وضو بگیر در آنان چشمه رحمت الهی است.
جناب ابن عربی دعایی در کتاب کبریه الاحمر نقل میکند که این دعا در موقع گرفتاری خیلی مجرب است.

منها للمهمات ما ورد ان الامام علی ع
کان اذا همه امر رفع راسه الی السماء
وثم یقول
کهیعص اعوذ بک من الذنوب آلتی تنزیل
النعم واعوذ بک من الذنوب آلتی بما ترید
الاعداء واعوذ بک من الذنوب آلتی تحبس
غیث السما!
وهو دعاء مجرب عندالکرب

دعایی کوتاه هست برای امور مهم

یا در روایتی آمده حضرت وقتی به جنگ می‌رفتند کهیعص حم عسق لاحول ولاقوه الابالله می‌خواندند، یا در نگین انگشتر حک می‌شود.))

در مورد کهیعص روایت شده رموزاتی است که خداوند داستان خاتم انبیاء و امام حسین ع را برای حضرت زکریا وحی کرد.
در معنای کهیعص اشاره دارد کاف به کربلا و ها به هلاکت عترت و یا به یزید قاتل اهلبیت و عین به عطش و صاد یعنی صبر اهلبیت.
این‌ها نکات اشاری است.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ
کهیعص (۱)
صاد چشمه سار رحمت است. و پشت سر آن می‌گوید
ذِکرُ رَحْمَتِ رَبِّک عَبْدَهُ زَکرِیا
یادی از رحمت پروردگار تو به بنده خویش زکریا (۲)
این یاد کردن حضرت رحمان همان جلوه کهیعص است
ذکر چند مطلب (ذکر دو جور است اول ذکری که ما می‌کنیم و دوم ذکری که خدا از بنده‌اش یاد می‌کند.
آیه قران
فاذکرونی أذکرکم، ذکر کنید مرا تا ذکر کنم شما را.
نکته: به چه ذکری انسان خدا را یاد کند چون فرمود
ذِکرُ رَحْمَتِ رَبِّک عَبْدَهُ زَکرِیا
یادی از رحمت پروردگار تو به بنده خویش زکریا (۲)

بستگی دارد به ذکر عبد که بخوبی از پروردگارش یاد کند. یا نه
کسانی که فراموش می‌کنند خداوند را تو فراموش کردی و امروز فراموش شدی اما ان کسی که خدا را به بدی یاد می‌کند مثل تهمت زدن بخداست مثل آنکه توکل بخدا می‌کند و راضی به رضای الهی نیست.
اینکه ذکر شما باعث می‌شود خدا شما را ذکر کند خیلی مهم است.
ذکر رحمت ربک عبده..
این رحمت عام نیست بلکه خاص است.
وقتی خدا بنده‌ای را یاد می‌کند رحمت ریزش می‌کند بر سر بنده

برخی از عرفا: در این حال که خدا بنده را یاد می‌کند همه چیز بنده مقبول خدا می افتد وقتی رحمت یاد می‌کند از آن بنده.

جناب حافظ
نام من رفته‌ست روزی بر لب جانان به سهو
اهل دل را بوی جان می‌آید از نامم هنوز

جناب ابن عربی فرمودند: با انبیاء زیادی ملاقات داشتم و وقتی برای حضرت ابراهیم ع قران تلاوت می‌کردم و به اسم حضرت ابراهیم ع می‌رسیدم گریه میکرد که خداوند در کتابش یاد کرده از ایشان
در مورد حضرت زکریا فرمود بنده‌اش و نگفت نبی یا رسول، چون نبوت روی بندگی و عبودیت سوار می‌شود.

تمام مسیر و راه برای خدا پایه‌اش بندگی است.
در مورد نبی اکرم فرمود
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَیٰ بِعَبْدِهِ لَیلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی…
در اینجا بنده را فرمود مهم آن بندگی است

اشهد ان محمد عبده و رسوله …. اول عبد…

ذکر بخاطر رسالت و پیامبریش نیست بلکه بخاطر عبودیت و بندگی است.
بندگی ظهورش در نماز است.
اسامی انبیا یا عبری یا سریانی هستند
زکریا به چه معناست! زکریا یعنی بنده‌ای که خدا او را یاد می‌کند
ابراهیم یعنی پدر بزرگ
اسماعیل یعنی شنوده خدا
ومعنای اسامی انبیا بطور ضمنی در آیات قرآن آمده

إِذْ نَادَیٰ رَبَّهُ نِدَاءً خَفِیا
هنگامی که خواند پروردگار خود را خواندی آهسته (نهانی)(۳)
چرا اینجا ندای خفی فرمود! انجا که در خلوت خدا را با ادب می‌خواند و خفی بخاطر ادب عبودیت است.
حضور اجازه نمی‌دهد انسان بلند صدا کند.

قَالَ رَبِّ إِنِّی وَهَنَ الْعَظْمُ مِنِّی وَاشْتَعَلَ الرَّأْسُ شَیبًا وَلَمْ أَکن بِدُعَائِک رَبِّ شَقِیا
گفت پروردگارا همانا سست شد استخوان از من و درخشید مرا سر به پیری و نبودم به خواندن تو پروردگار را تیره بخت (۴)
چرا استخوانها را فرمود! چون استخوان پوشیده‌ترین چیز در بدن انسان است ودر خلقت انسان آن ستخوان بدن است. چون گوشت روی استخوان آمده ووو
آیه قران:
ثم خلقنا النطفه علقه فخلقنا العلقه مضغه فخلقنا المضغه عظاما وکسوناالعظام لحما
فرمود اساسی‌ترین اعضای من سست شده و پیر شدم و استخوانهایم پوک شده.
پیری انسان ظهورش در سر است. چون سر نمایان است و سفید شدن آن در مو بروز می‌کند. و چشم گوش ضعیف می‌شوند.
اما دنبالش فرمود خدایا از دعای تو شقی نبودم و جدا نبودم یعنی به این سن رسیدم دست از دعا بر نداشتم (عبده زکریا) بنده است
الحمدالله علی الولایه

دانلود فایل صوتی