۱۴۰۰-۰۲-۰۹ تفسیر سوره مریم جلسه ۷
بسم الله الرحمن الرحیم
پنج شنبه۱۴۰۰/۲/۹
موضوع تفسیر سوره مریم ایات ۱۷ تا ۲۳
نکته ای در ایه ۱۶ در مورد مکانا شرقیا ، نکته در قران کلمه آل بکار رفته اما در مورد همه انبیا نیست فقط در مورد برخی انبیاست مثل ال داود و ال عمران ووو
و هرکدام از این خاندانها خصوصیاتی دارند که قران ذکر کرده است.
ال عمران سلوکشان تروحن است، روحانی شدن و به طرف روح رفتن است، جدا شدن از طبیعت و دنیا ، سلوک اینها شرقی است .
حضرت موسی (تو در جانب غربی نبودی) ، حضرت موسی سلوکش غربی است .
حضرت مریم در مکان شرقی بجایی می رسد که از روح صاحب فرزند میشود.
مکانا شرقیا، منسلخ شدن به مرتبه روح ،جوری که از ان طرف بدون واسطه دریافت می کند
اما ملت ابراهیم حد وسط ، دنیا و آخرت را باهم دارد ، کثرت و وحدت را باهم دارد ، اعتدال است .
فَاتَّخَذَتْ مِن دُونِهِمْ حِجَابًا فَأَرْسَلْنَا إِلَیْهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِیًّا
ﻭ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﭘﻮﺷﺶ ﻭ ﭘﺮﺩﻩ ﺍﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ . ﻭ ﻣﺎ ﺭﻭﺡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﻱ ﺍﻭ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻳﻢ ، ﭘﺲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭ [ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ] ﺑﺸﺮﻱ ﺧﻮﺵ ﺍﻧﺪﺍم ﻭ ﻣﻌﺘﺪﻝ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﺷﺪ .(١٧)
این حجاب بخاطر حالت خاص او بود که در حالت غسل بود وهم این ترسی که در ایه بعد می اید
قَالَتْ إِنِّی أَعُوذُ بِالرَّحْمَٰنِ مِنکَ إِن کُنتَ تَقِیًّا
ﻣﺮﻳﻢ ﮔﻔﺖ : ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺗﻮ ﺑﻪ [ ﺧﺪﺍﻱ ] ﺭﺣﻤﺎﻥ ﭘﻨﺎﻩ ﻣﻰ ﺑﺮم ، ﺍﮔﺮ ﭘﺮﻫﻴﺰﻛﺎﺭ ﻫﺴﺘﻲ [ ﺍﺯ ﻣﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﮕﻴﺮ . ](١٨)
تمثل برای اوبود و تمثل در جان خود طرف صورت می گیرد و کس دیگری نمی بیند واز ابواب کشف است .
و پناه بردن او از ترس مسئله جنسی است .
ان کنت تقیا ، یک شرطی است ، حالا اگر متقی نباشد چه میشود !
انی اعوذ بالرحمن ، در رحمان رحمت است،
در حالیکه وقتی زلیخا خود را عرضه کرد به حضرت یوسف ع ، حضرت یوسف پناه به الله برد معاذ الله گفت، چون زلیخا قصد سوء داشت،
این فرشته الهی، بشرا سویا بود ومریم احساس تقوی در او کرد و به حضرت رحمان پناهنده شد و اگر متقی نبود به الله پناه می برد،
انسان در طول زندگی در مسیر هوی و هوس قرار می گیرد باید پناه بخداوند ببرد معاذ الله اعوذ بالرحمن ، معاذ الله
چه زن باشد مثل حضرت مریم و چه مرد باشد مثل حضرت یوسف ع پناه بخدا میبرد معاذ الله،
اگر انسان پناهنده شد به خدا ، خودش هم بخواهد دیگر گناه نمی کند.
ان کنت تقیا، بخاطر پناه بردن به الرحمن است ،
انسان در حالت ترس یک حالت انقطاع به او دست می دهد و حضرت مریم لازم داشت با تمام وجود متوجه خدا بشود که بتواند ان فیض را دریافت کند.
قَالَ إِنَّمَا أَنَا رَسُولُ رَبِّکِ لِأَهَبَ لَکِ غُلَامًا زَکِیًّا
ﮔﻔﺖ : ﺟﺰ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺗﻮ ﻫﺴﺘﻢ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﻜﻪ ﭘﺴﺮﻱ ﭘﺎﻙ ﻭ ﭘﺎﻛﻴﺰﻩ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﺒﺨﺸﻢ .(١٩)
نکته در این ایه ، در اینجا باید حضرت مریم ارام میشد و از حالت ترس در میامد .
جناب ابن عربی در کتابهایش یک بحثی دارد اگر در ان حالت ترس هبه انجام می شد اخلاقی در حضرت عیسی بوجود میامد که کسی نمی توانست او را تحمل کند چون حالات پدر و مادر در حین انعقاد نطفه در فرزند اثر میکند، لذا حضرت روح اول مریم را ارام کرد و گفت من فرستاده خدا هستم
مریم از روح دارای فرزند میشود شبیه به پدرش روحاً و اسماً و معنا ، اسم او روح الله بود و پدر او روح بود و در معنا احیا میکند یحیی الموتی بود بخاطر رنگی که از پدرش گرفته بود.
پدر او بصورت بشر در امد و عیسی هم صورت بشری به خود می گیرد.
قَالَتْ أَنَّىٰ یَکُونُ لِی غُلَامٌ وَلَمْ یَمْسَسْنِی بَشَرٌ وَلَمْ أَکُ بَغِیًّا
ﮔﻔﺖ : ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻦ ﭘﺴﺮﻱ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ ﻫﻴﭻ ﺑﺸﺮﻱ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺑﺪﻛﺎﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍم .(٢٠)
حالا چرا فرمود بد کاره نیستم و این قید برای چیست؟
روایت ، رسول خدا فرمود مریم و اسیه و ام کلثوم خواهر موسی ع از زنهای بهشتی من هستند.
اینجا رمزی اورده؟ بشری مرا مس نکرد
بگو ای پیامبر من بشری هستم ، قل انما انا بشر
حضرت مریم می گوید مرا بشر لمس نکرده یعنی رسول الله مرا لمس نکرده و من بد کاره نیستم که با غیر از او باشم که بخواهم بچه دار بشوم.
قَالَ کَذَٰلِکِ قَالَ رَبُّکِ هُوَ عَلَیَّ هَیِّنٌ وَلِنَجْعَلَهُ آیَهً لِّلنَّاسِ وَرَحْمَهً مِّنَّا وَکَانَ أَمْرًا مَّقْضِیًّا
ﮔﻔﺖ : ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ [ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻲ ، ﻭﻟﻲ ] ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ : ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺁﺳﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ [ ﻓﺮﺯﻧﺪﻱ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺑﺨﺸﻴﺪﻥ ]ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ [ﺍﺳﺖ] ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺍﻱ [ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ ﺧﻮﺩ ] ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺮﺩم ﻭ ﺭﺣﻤﺘﻲ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ ; ﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺷﺪﻧﻲ ﺍﺳﺖ .(٢١)
در داستان حضرت زکریا فرشتگان ندا کردند فرزند میدهیم گفت چطور من پیرم و زنم نازاست ،و پرودگار فرمود این کار بر من اسان است تو را در حالیکه چیزی نبودی افریدم . اما در اینجا چنین چیزی نفرمود
این عالم همه ایات خداست هیچ موجودی چیز نبوده و افریده شده اما در میان موجودات بعضی از ایات اعظم و اعجب از ایات دیگرند مثل
حضرت عیسی ع ایتی برای مردم ورحمتی بود از جانب ما در مورد رسول الله تو رحمت للعالمین هستی وحضرت عیسی هم رحمت است
حضرت عیسی در کودکی صحبت کرد و مرده زنده کرد و مریض شفا دادند ووووو انقدر معجزه کرد که گمراهان به او می گفتند پسر خدا ..
و جالب است که شاگردان او هم مریض شفا می دادند
فَحَمَلَتْهُ فَانتَبَذَتْ بِهِ مَکَانًا قَصِیًّا
ﭘﺲ ﺑﻪ ﻋﻴﺴﻲ ﺣﺎﻣﻠﻪ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺩﻭﺭ ﻛﻨﺎﺭﻩ ﮔﺮﻓﺖ .(٢٢)
چرا دوری گزید ؟ از شدت ان فشار فرار کرد به یک مکان دور.
نکته( حضرت عیسی مدت حملش ۹ ساعت بود و حضرت یحیی ۶ ماه طول کشیده.
مکانا قصیا کجا بود ؟
در بعضی روایات دارد ایشان رفت کربلا
روایت از امام صادق ع ، نخلی نشان داد نخلی که مریم به او دست زد و خرما خورد.
از شدت سختی این قضیه فرار می کند به مکان دور و این امر با طی الارض است.
فَأَجَاءَهَا الْمَخَاضُ إِلَىٰ جِذْعِ النَّخْلَهِ قَالَتْ یَا لَیْتَنِی مِتُّ قَبْلَ هَٰذَا وَکُنتُ نَسْیًا مَّنسِیًّا
ﺁﻥ ﮔﺎﻩ ﺩﺭﺩ ﺯﺍﻳﻴﺪﻥ ، ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺩﺭﺧﺖ ﺧﺮﻣﺎ آورد ; [ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺣﺎﻝ ]ﮔﻔﺖ : ﺍﻱ ﻛﺎﺵ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﻤﺮﺩم ﻭ ﻳﻜﺴﺮﻩ ﺍﺯ ﺧﺎﻃﺮﻩ ﻫﺎ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩم .(٢٣)
چند نکته در این ایه است
مرده بودم و نسیا مسیا فراموش می شدم
وقتی انسانها می میرند خاطراتشان نسیا منسیا می شود
فاجاء ها المخاص، اورد او را درد زایمان ، چرا نمی گوید برد او را بسوب نخله خرما.؟
نکته (وَذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغَاضِبًا…هنگامیکه از مردم غضب کرد و رفت، می گوید رفت ، پس رفتن او بسوی ما نبود ،
اینجا می گوید اورد بسوی نخله، درد زایمان اورد بسوی ما
سلوک او بسوی ما است .
انسان که گام بر می دارد گاهی وقت از طرف خدا دور میشود یک موقع درد او را می اورد بسوی خدا اینحا قرب است درد بسوی قرب می کشد او را .
حرکت گاهی وقت به سمت خداست و گاهی وقت هم جداست ..
درد او را بسوی شاخه خرما اورد ، درد ظاهر با درد حیا ممزوج شده و خود نکته ایست.
انسان سالک گرسنه میشود درد بخدا تشدید میشود ، درد طلب را تشدید میکند .
فشار بدن درد طلب را تشدید میکند
مریم را درد حیا گرفت ولی با درد زایمان یکی میشود و می گوید کاش مرده بودم قبل از ان…
گاهی ماموریت الهی است ولی سخت است
مثلا ، مادر موسی مامور شد موسی را به اب بیندازد که اگر با قلب او ارتباط بر قرار نکرده بودیم نزدیک بود فاش کند
نکته : وقتی خداوند ماموریت به کسی میدهد خودخدا میداند که این درد انسان را به کجاها می برد وراه خلاص قرار میدهد
الحمدلله علی الولایه