۹۹-۲-۱۴ تفسیر سوره طه جلسه ۴ آیه ۱۱۱-۱۱۳
بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام وادب
تفسیر سوره طه (۹۹/۲/۱۴)
وَعَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَی الْقَیومِ وَقَدْ خَابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْمًا
و خوار شدند چهرهها برای خدای زنده پاینده و همانا زیانکار شد آنکه برداشت ستمی را (۱۱۱)
ذکر یا حی یا قیوم در میان اذکار و اسماء خواص همه اسما و اذکار را داراست و سریع الاثر است.
در موطن قیامت که الحی القیوم تجلی میکند همه خاک مال و خاکسار هستند. لِّمَنِ الْمُلْک الْیوْمَ لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ
انجا توحید تجلی میکند لذا هر چیز جز حق نابود میشود و عملی که خالص برای خدا باشد باقی میماند.
به همین دلیل فرمود من قد خاب (خاب زیانکار است)
من حمل ظلما (ظلم سه قسم است
اول: ظلم بخدا که شرک است (شرک خفی و شرک جلی)
دوم: ظلم به مظاهر
سوم: ظلم به نفس
نکته: و این ظلم کردن ریشه در جهل دارد اگر علم بود کسی طرف ظلم نمیرفت
روایت: رسول خدا فکر گناه هم نمیکند سؤال شد چگونه؟ فرمود ایا شما فکر میکنید مدفوع خود را بخورید؟ من هم فکر گناه نمیکنم
چون علم داردبه زشتی گناه لذا فکر گناه نمیکند.
الأحزاب
إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَهَ عَلَی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَینَ أَن یحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنسَانُ إِنَّهُ کانَ ظَلُومًا جَهُولًا
همانا عرضه کردیم سپرده را بر آسمانها و زمین و کوهها پس نیارستند برداشتنش را و بیمناک شدند از آن و برداشتش انسان همانا او بوده است ستمگری نادان (۷۲)
و این امانت ولایت بود
در روز غدیر خم حمل کردند ولی حمل خوبی نکردند خیانت کردند در امانت به ولایت.
طه
وَمَن یعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا یخَافُ ظُلْمًا وَلَا هَضْمًا
و آنکه بکند از شایستهها حالی که مؤمن باشد پس نترسد ستمی را و نه پایمال شدن را (۱۱۲)
چند نکته در آیه قابل بازگوست
اول: تقدم و تأخر، که در ایات آمده مثلاً همیشه اسمان اول بعد زمین و اول موسی بعد هارون وووو معکوس هم میشود مثلاً اول هارون بعد موسی
و اینجا اول عمل صالح وبعد ایمان
این بخاطر شرافت آن است این موطن عمل صالح شرافت دارد به ایمان
جناب ابن عربی میفرماید: هر فاضل و مفضولی در این عالم بلاخره شانی پیدا میکند که آن مفضول افضل از فاضل میشود یعنی کسی که زیر دست بوده از بالادست افضل میشود.
فاضل مطلق حق سبحان است که مفضول واقع نمیشود.
نسبت موسی به هارون مثل رسول الله به امیرالمؤمنین است
یکجا هارون را قبل از موسی آورده و آنهم درهمین سوره طه است
ابن عربی در فص شیث که فص ولایت است میفرماید
خاتم انبیا افضل است ازخاتم اولیاء مگر در یکشان که خاتم اولیاء افضل است از خاتم انبیاء)
روایت: شیعیان ما افضل از ما هستند گفتند چطور؟
امام فرمود: ما علم داریم صبر میکنیم ولی انها علم ندارند و صبر میکند.
روایت دیگر: شیعیان افضل از ما هستند انها در راه ما و برای ما کشته میشوند اما ما برای انها کشته نمیشویم.
امام وظیفه دارد جان خود را حفظ کند ولی شیعه جان امام را حفظ میکند.
علم حقیقی به دنبال خود عمل میاورد
در خطبه فدکیه فاطمه زهرا س آمده است که لا اله الا الله کلمه ایست که تأویل آن اخلاص است.
بعضی مواطن به عمل کار ندارند مثلاً در انجا که هر کس را با امام خود میخواند
یوْمَ نَدْعُو کلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ ۖ
کسیکه عمل صالح انجام بدهد ایمن است و در امان الهی است
و یعمل من الصالحات، بنده است
و هو مؤمن، خداست (این در آخرت است)
و اما در دنیا (کسیکه عمل صالح انجام بدهد و مؤمن باشد از هیچ ظلمی نباید بترسد چون عاقبت بخیر میشود.
روایت: اصحاب دیدند رسول الله ص میخندند گفتند چه شده؟
فرمود دیدم هرچه برای مؤمن پیش بیاید خیر اوست.
امام صادق ع: اگر مؤمن را با مقراض قیچی قیچی کند به خیر اوست واگر صاحب شرق وغرب عالم شود بازهم خیر اوست
وَکذَٰلِک أَنزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِیا وَصَرَّفْنَا فِیهِ مِنَ الْوَعِیدِ لَعَلَّهُمْ یتَّقُونَ أَوْ یحْدِثُ لَهُمْ ذِکرًا
و بدینسان فرستادیمش قرآنی عربی و گردانیدیم در آن از تهدید شاید پرهیزکاری کنند یا پدید آرد برای ایشان یادآوری را (۱۱۳)
قران قرائت شده عربی است
وعید در مقابل وعده است
وعید در امور غیر نیکو و عذاب است
وعده در امور نیکو است
چندمطلب در این آیه آمده
قران را نازل کردیم عربی
عرب کلامش فصیح و بلیغ است.
سؤال اگر عمر رسول الله بیشتر بود قران هم بیشتر میشد؟ آیا قرآن باطن وحقیقتی دارد؟
ما آن را نازل کردیم قرآنی عربی منظور باطن قران است
امام صادق: فرمود ولایت امیرالمؤمنین حقیقتی که نازل شده بصورت قران در آمده
قران یک حقیقت بسیط دارد قبل از خلقت انسان است
الرَّحْمنُ عَلَّمَ الْقُرْآنَ خَلَقَ الْإِنْسانَ عَلَّمَهُ الْبَیانَ
واین نازل شده در قالب الفاظ میشود قران که حقیقتش قبل از خلقت انسان است
نزول قران دو جور است دفعی و تدریجی
تدریجی طی ۲۳ سال است و دفعی به یکباره بر قلب رسول الله ص است.
روایت: عذابهایی که در قران آمده برای اینکه مؤمنین بترسند و از گناه دوری کنند
تذکر برای انسان لازم است چون انسان از نسیان به معنی فراموشی است
تذکر برای مؤمن نفع دارد.
اینجا میفرماید تقوی پیشه کنند بلکه ذکر برای انها حادث شود
در آیه ۹۹ گذشت
وَقَدْ آتَینَاک مِن لَّدُنَّا ذِکرًا
آوردیم تو را از نزد خویش ذکری را
اینها تقوی پیشه کنند بعد مکاشفات به انها دست بدهد و چیزهایی از انطرف بگیرند
غیر انبیا هم وحی دارند مثل حضرت مریم و مادر موسی ع
انسان میتواند بجایی برسد او یحدث لهم ذکرا بشود
تقوی الهی وبالاتر از آن ذکر است
الحمدالله علی الولایه