۱۴۰۲-۱۰-۵ فص فاطمیه جلسه ۱۲۰
بسم الله الرحمن الرحیم
سه شنبه ۱۴۰۲/۱۰/۵، درس فص فاطمیه، جلسه ۱۲۰
🧿موضوع درس: در بیان فرق میان نبوت تشریعی و نبوت مقامی (إنبائی)
⬅️ حضرت وصی علیه السلام از خطبه قاصعه نهج البلاغه فرموده‌اند: (من نور وحى و رسالت را می‌دیدم و شمیم نبوّت را می‌بوییدم).
هر عملی نوری دارد. مقامات هم همین طور هستند. هر مقامی نور خاص خودش را دارد که انوار متفاوت هستند لذا حضرت می‌فرماید نور وحی و رسالت را دیدم.
⬅️ و خطاب حضرت نبی (ص) به آن جانب است که
إِنَّکَ تَسْمَعُ مَا أَسْمَعُ وَ تَرَی مَا أَرَی إِلاَّ أَنَّکَ لَسْتَ بِنَبی و لکن وَزیری و عَلَی خَیْرٍ
⤴️علی! تو آن چه را من می‌شنوم می‌شنوی، و آن چه را که من می‌بینم، می‌بینی، جز اینکه تو پیامبر نیستی، بلکه وزیر من بوده و به راه خیر می‌روی.
⬅️ بیان امام صادق علیه السلام أَدْنی مَعْرِفَهِ الإِمامِ أَنَّهُ عِدْلُ النَّبِیِّ إلاّ دَرَجَهُ النُّبُوَّهِ وَ وَارِثُهُ وَ أَنَّ طاعَتَهُ طاعَهُ اللّه ِ و طاعَهُ رَسُولُ اللّه ِ وَ التَّسْلیمُ لَهُ فی کُلِّ أَمْرٍ وَالرَّدُّ إِلَیْهِ وَالأَخْذُ بِقَوْلِهِ.
کمترین حد معرفت به امام آن است که [بدانی] امام مساوی با پیامبر، صلّی اللّه علیه وآله، است مگر در درجه نبوت. امام، وارث پیامبر است و همانا اطاعت از او اطاعت از خدا و رسول خداست و باید در هر امری تسلیم او بود و به سخن و فرمان او عمل کرد.
⬅️روایت از جناب رسول اکرم که «علماء امتی افضل من انبیاء بنی اسرائیل»
⬅️ کلام کامل امام مجتبی علیه السلام…
از او سبقت نگرفته کسی از گذشتگان مگر به فضیلت نبوت که ایشان ندارند و آخرین و آیندگان نیز کسی به پایه او نمی‌رسند.
📌 آخر سیر اولیاء، ابتدای سیر انبیاء است.
🌀سؤال ۱۴۶ باب ۷۳ فتوحات مکیه در نبوت تشریع و نبوت عامه است. السوال السادس… برای خداوند بندگانی هستند که انبیا نیستند ولی انبیاء به مقامات آنها و قربی که به خدا دارند، غبطه می‌خورند. چطور می‌شود؟!!! در جواب (منظور این است که انبیاء تشریع نیستند بلکه انبیا علم و سلوک هستند)
📌 انبیا علم و سلوک یعنی چه!!! همان اولیاءالله هستند و آنها هم مقامات دارند.
همچنین آنها به هدایت انبیاء تشریعی، هدایت می‌شوند. همان شریعت آنها را عمل می‌کنند و به دیگران می‌آموزند. در شریعت پیرو انبیاء تشریع هستند گرچه مقامی دارند که به آن غبطه می‌خورند.
⬅️ذیل بیان واقعه‌ای بدین صورت روایت شده است:
ثم ان رسول الله…
⤴️ترجمه: آنگاه رسول الله وقتی نمازش را به جا آورد به جانب مردم روی کرد
⬅️فقال…. پس گفت ای مردمان بشنوید و تعقل کنید و بدانید برای خداوند عزوجل بندگانی است که جزو انبیا نیستند و جزو شهدا هم نیستند ولی انبیاء و شهداء به آنان به خاطر مقام و قربی که به خداوند دارند، غبطه می‌خورند. شخصی از اعراب از آخر جمعیت آمد دست خود را بالا برد «برای اجازه». یعنی برای ما آنها را وصف کن که چه کسانی هستند!!!
از سؤال اعرابی، سروری در وجه رسول الله نمایان شد و فرمود: گروهی هستند بی اهمیت یعنی قبایل اینها غریب است. سرشناس نیستند. وجه دنیایی ندارند و بین آنها هیچ فامیلی‌ای هم وجود ندارد اما به خاطر خدا به یکدیگر محبت می‌کنند و با هم خلوص دارند. خداوند روز قیامت برایشان منبرهایی از نور قرار می‌دهد و صورت‌هایشان را نور قرار می‌دهد. لباس‌های آنها نور است. مردم روز قیامت ترسان هستند ولی آنها نمی‌ترسند و آنها اولیاء الله هستند که هیچ خوف و حزنی بر آنها نیست.
⤴️شرح حدیث (اینکه پیامبر فرمود بشنوید تعقل کنید و بدانید، یعنی این مطلب مهم است.
📌و نکته بعدی که به حال آنان غبطه می‌خورند. غبطه چیست!!! و فرق آن با حسادت چیست!!! غبطه یعنی تمنای داشتن چیزی مثل دیگران بدون آنکه زوال آن را برایشان بخواهد ولی حسادت آن است که از داشتن دیگران، ناراحت شود. خود این غبطه خوردن مقامات به انسان می‌دهد حالا انبیا هم غبطه می‌خورند به مقامات آنها.
❤️ در مورد حضرت ابوالفضل علیه السلام: عباس عموی من در بهشت مقامی دارد که تمام شهیدان به آن غبطه می‌خورند❤️
📌 و اما نکته بعدی از میان مردم یک نفر اعرابی آمد اعرابی به چه کسی می‌گویند!!! به عرب ناشناس
یک عرب ناشناس از رسول خدا سؤال می‌کند که سرور در وجه رسول نمایان می‌شود،
خیلی روایت داریم اعرابی می‌آید سؤال می‌کند چطور عرب ناشناس عقلش می‌رسد بپرسد ولی در میان اصحاب پیامبر عقلشان نمی‌رسید بپرسند آن هم سؤال کلیدی می‌کردند اینها آن رجال الهی هستند که چون فهم اصحاب نمی‌رسید از رسول الله بپرسند، می‌آمدند سؤال می‌کردند تا رسول الله به نطق بیاید!،
📌 اینها آدم‌های باکلاس یا رئیس نیستند بلکه آدم‌های ناشناس هستند. در قبیله خودشان هم ناشناس هستند.
آیه قرآن: مردم اطرافیان حضرت نوح را اراذل می‌نامیدند که از نوح می‌خواستند از خودش دورشان کند.
📌 نکته بعدی که اینها فامیل نیستند و اما به خاطر محبت فی الله به هم وصل شده‌اند.
که از نشانه‌های که آنها حب فی الله و خلوص دارند که با هم هستند.
📌 نکته بعدی فرمود منبر نور صورت نور لباس انها هم نور است یعنی یک پارچه نور هستند که همه در قیامت ترسان هستند اینها در قیامت در راحتی هستند اینها اولیاالله هستند انبیا به آنها غبطه می‌خورند و می‌گویند خوشا به حال اینان. چرا؟ نکته دارد یکی این است که انبیا باید برای امت خود حساب و کتاب پس بدهند ولی اینها امت ندارند و راحت هستند.
🌀 اهل سیر و سلوک هستند مثل آقای قاضی و جناب ملاقلی همدانی و خود صاحب کتاب علامه حسن‌زاده آملی.
⬅️ آنکه گفته‌ایم بل کهف القرآن کریم یقص علینا… کهف قرآن کهف سر ولایت است.
⤴️ کهف یک معنای آن پناهگاه است.
به هر غاری کهف گفته نمی‌شود
📌در صفات انبیا باید گفت پناهگاه مردم هستند.
🌀 سوره کهف درست وسط قرآن است
«وَ لیَتَلَطَّف» به معنای «نهایت دقت را رعایت کند» که در آیه ۱۹ سوره کهف آمده، درست در وسط قرآن مجید از نظر شماره کلمات، قرار گرفته است.
⬅️ در این سوره اسرار ولایت خوابیده است در این سوره سه داستان آمده است که هیچ کدام از آن مربوط به انبیاء نیستند.
📌داستان اول، اصحاب کهف که پیامبر نبودند.
📌داستان دوم حضرت خضر و حضرت موسی که حضرت خضر، حضرت موسی را به شاگردی قبول کرد و سه داستان در خود این داستان آمده است.
📌 و سومین داستان، داستان ذوالقرنین است.
🌀 در داستان اول اصحاب کهف ۷ نفر بودند و در داستان دوم دو نفر حضرت خضر و حضرت موسی ع و در داستان سوم یک نفر جناب ذوالقرنین از کثرت به وحدت.
📌 در داستان وسط که حضرت موسی علیه السلام و حضرت خضر بودند سه داستان آمده است که در اول کشتی را حضرت خضر سوراخ کرد و در داستان دوم پسری را می‌کشد و در سوم گنجی که زیر دیوار است که پدر آنها صالح بود— «کَنْزٌ لَهُما وَ کانَ أَبُوهُما صالِحاً» بیرون می‌آورد.
در اول (کشتی)، آنها مساکین بودند.
و این پدر و مادر مؤمن بودند (پسرشان را کشت)
و در سومی پدر انها صالح بود که گنج را بیرون آورد. از کثرت به وحدت.
📌 از حضرت خضر سلام الله علیه بالاتر جناب ذوالقرنین است.
در ذوالقرنین در سه داستان آمده است.
اول سفر به مغرب شمس. دوم سفر به مشرق شمس. سفر به بین السدین.
هر سه در مورد اولیاالله هستند.
📌 چه اسراری در سوره کهف است اسرار ولایت به علم غیب از امام می‌خواهید بدانید بروید سراغ سوره کهف…
📌 مثلاً اصحاب کهف پول داشتند چون گفته شد بروید نان بخرید اما حضرت خضر پول در جیب نداشت از قرآن از آنجا که غذا خواستند غذایی بدون پول خواستند پول ندارند و پول هم نمی‌گیرد چون وقتی که دیوار را ساخت حضرت موسی گفت اجری می‌گرفتی…
🌀 براحتی از کهف رد نشوید داخل این غار سوره نگاهی بیندازید.
📌 نکته بعدی اینکه حضرت موسی با آنکه کلیم الله است با خدا حرف می‌زند و خدا با او حرف می‌زند باید برود شاگردی کس دیگری را کند…
حضرت موسی علاوه بر نبوت، دارای صاحب شریعت و حائز مقام رسالت و امامت است و اولوالعزم هست باز هم باید از حضرت خضر علیه السلام پیروی کند.
📌 حضرت موسی علیه السلام فرمود اگر شده یعنی ۹۰ سال راه برود تا این شخص را پیدا کند دست برنمی‌دارد. این خیلی حرف است دنبال حضرت خضر برود و شاگردی او را بکند. در جوابت هم گفته شودبه درستی که هرگز نمی‌توانی با من صبر کنی.
⬅️حالا دقت شود در داستان بلقیس و حضرت سلیمان
بلیقس گفت «وَأَسْلَمْتُ مَعَ سُلَیْمَانَ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ»
بلقیس گفت هر کجا سلیمان برود من دنبال او می‌روم چون با او تسلیم پروردگار جهانیان شدم.
اینجا چیست که می‌گوید حضرت خضر به پیامبر حضرت موسی اولوالعزم که تو هرگز نمی‌توانی صبر کنی، آیا نگفتم به تو هرگز نمی‌توانی صبر کنی با تندی به حضرت موسی گفت و در مرتبه سوم شدیدتر از آن
قَالَ هَٰذَا فِرَاقُ بَیۡنِی وَبَیۡنِکَۚ سَأُنَبِّئُکَ بِتَأۡوِیلِ مَا لَمۡ تَسۡتَطِع عَّلَیۡهِ صَبۡرًا.
📌 آگاه می‌کنم تو را به تأویل آنچه نتوانستی صبر کنی بعد از تمام شدن او را آگاه کرد که نمی‌توانی صبر کنی. در مورد غیبت امام زمان عجل الله علت غیبت را کسی نمی‌داند وقتی حضرت بیاید متوجه می‌شوند علت غیبت چیست.
⬅️ روایت هرجا اسم حضرت خضر برده می‌شود سلام بدهید حضرت خضر علیه السلام فرمود ما هرچه می‌خواهیم از امام رضا می‌خواهیم.
الحمدلله علی الولایه