حدیث پنجم
به شرح استاد محمد مهدی معماریان:
ه- قال صلى الله علیه و آله و سلم: «الدنیا حرام على أهل الاخره، و الاخره حرام على أهل الدنیا، و الدنیا و الاخره
هزار و یک نکته، ص: ۵۵۴
حرام على أهل الله» فرعن ابن عباس.
(الجامع الصغیر للسیوطى)
فر یعنى حدیث از مسند فردوس دیلمى از رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم مروى است چنانکه در صدر جامع بیان کرده است.
حدیث مذکور را خواجه نصیر الدین طوسى در آخر فصل بیستم آغاز و انجام بدین صورت نقل کرده است:
الدنیا حرام على اهل الاخره، و الاخره حرام على اهل الدنیا و هما حرامان على أهل الله. آرى
دنیا و آخرت به نگاهى فروختیم سودا چنان خوش است که یکجا کند کسى
و دیگرى نیز چه نیکو گفته است:
دو عالم را به یکبار از دل تنگ بدر کردیم تا جاى تو باشد
صورت حدیث در بعضى از نسخ چنین است: الدنیا محرمه على اهل الاخره، و الاخره محرمه على اهل الدنیا، و هما معا- محرمتان على اهل الله (تکلمه منهاج البراعه ج ۱ ص ۱۷۳).
و- قال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم: من عرف الله و عظمه منع فاه من الکلام، و بطنه من الطعام، و عفى نفسه بالصیام و القیام. قالوا بآبائنا و أمهاتنا یا رسول الله هؤلاء اولیاء الله؟
قال: ان اولیاء الله سکتوا فکان سکوتهم ذکرا، و نظروا فکان نظرهم عبره و نطقوا فکان نطقهم حکمه، و مشوا فکان مشیهم بین الناس برکه، لولا الاجال التى قد کتبت علیهم لم تقر ارواحهم فى أجسادهم خوفا من العذاب و شوقا الى الثواب.
(ایمان و کفر کافى ج ۲ ص ۱۸۶ معرب، حدیث ۲۵ باب المؤمن و علاماته و صفاته)
هزار و یک نکته، ص: ۵۵۵
این حدیث شریف که از غرر احادیث است، حدیث دوم اربعین شیخ بهائى است که آن را شرح فرموده است و ابن خاتون عاملى در ترجمه قطب شاهى شرح و ترجمه بفارسى کرده است. و مرحوم شیخ چنین روایت کرده است: عنى نفسه بالصیام و القیام … فکان سکوتهم فکرا و تکلموا فکان کلامهم ذکرا و نظروا … لم تستقر ارواحهم الخ.
ز- لقد روى فى الاخبار انه علیه السلام لما عرج به و وصل الى ما وصل الیه من المقامات السنیه و الدرجات الرفیعه أوحى الله تعالى الیه و قال: بم اشرفک؟ فقال علیه السلام أرید أن تشرفنى بان تنسبنى الى نفسک فنزل سبحان الذى اسرى بعبده لیلا.
(شرح فخر رازى بر اشارات شیخ رئیس، نمط نهم فصل پنجم اشاره العارف یرید الحق الاول الخ ص ۱۰۹ ج ۲ ط مصر)