۱۴۰۳-۲-۲۰ شرح اصول کافی
بسم الله الرحمن الرحیم
««الحمدالله رب العالمین الصلاه و السلام علی سیدنا و نبینا و طبیب قلوبنا و شفیع ذنوبنا العبد المؤید الرسول المسدد المحمود الاحمد ابوالقاسم المصطفی محمد»
پنجشنبه ۱۴۰۳/۲/۲۰، درس اصول کافی جلد اول»
موضوع: «باب عرض اعمال برپیغمبر و ائمه
صلی الله علیه و اله»
مقدمه: شب میلاد فاطمه معصومه س
اقا موسی بن جعفر ع بیشتر از ده دختر داشتند و هیچکدام از دخترانش ازدواج نکردند.
حضرت معصومه در مقام و منزلت سرآمد همه انها است، و یک جایگاه خاصی دارد.
روایت: یا فاطمهُ اشفعی لی فی الْجَنَّهِ فَانَّ لَکِ عِنْدَ اللّه شَأْنا مِنَ الشَّأن
امام رضا ع فرمودند ای فاطمه س مرا در بهشت شفاعت کن،
ایشان دارای چه مقامی است که اقا امام رضا ع در موردش این را میفرماید.
در مکاشفه به سید شهاب الدین مرعشی نجفی در مورد حضرت معصومه س فرمودند آنچه از قبر خانم فاطمه زهرا س قرار بوده عنایت شود به علت پنهان بودن قبر ایشان از قبر حضرت معصومه س عنایت میشوو
اصول کافی
باب عرض اعمال بر پیغمبر و ائمه صلی الله و اله»
روایت (۱)
۱- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی حَمْزَهَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ تُعْرَضُ الْأَعْمَالُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص أَعْمَالُ الْعِبَادِ کُلَّ صَبَاحٍ أَبْرَارُهَا وَ فُجَّارُهَا فَاحْذَرُوهَا وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ تَعَالَى اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ سَکَتَ
ترجمه:
ابوبصیر گوید امام صادق علیه السلام فرمود: در هر بامداد کردار بندگان نیکوکار و فاسقتر رسولخدا صلى الله علیه و آله عرضه میشود، پس بر حذر باشید (از کردار ناشایست) و همین است معنى قول خدایتعالى (۱۰۵ سوره ۹) (((در عمل کوشید که خدا و رسولش کردار شما را میبینند))) و ساکت شد.
روایات عرض اعمال به پیامبر خدا بر خلاف دیدگاه وهابیت است، در جاهایی اهل سنت نظرشان نزدیک به شیعه است.
وهابیت از مبدأ تا معاد با شیعه اختلاف دارد حتی با اهل سنت نیز اختلاف دارند.
در مورد معاد میگوید کسی که مرد تمام شد و رفت به روح و نفس اعتقادی نداردند و میگویند یک روزی میآید خداوند انها را در قیامت زنده میکند شما چرا اهل بیت را صدا میزنید کار شما باطل است
یکی از آیات که بر رد عقیده اینها هست (وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ..)
و آیه دیگر
سوره مبارکه آل عمران آیه ۱۶۹
وَلا تَحسَبَنَّ الَّذینَ قُتِلوا فی سَبیلِ اللَّهِ أَمواتًا ۚ بَل أَحیاءٌ عِندَ رَبِّهِم یُرزَقونَ﴿۱۶۹﴾
(ای پیامبر!) هرگز گمان مبر کسانی که در راه خدا کشته شدند، مردگانند! بلکه آنان زندهاند، و نزد پروردگارشان روزی داده میشوند.
و آیه دیگر
وَاسْأَلْ مَنْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رُسُلِنَا أَجَعَلْنَا مِنْ دُونِ الرَّحْمَٰنِ آلِهَهً یُعْبَدُونَ
و از رسولانی که پیش از تو فرستادیم باز پرس که آیا ما جز خدای یکتای مهربان خدایان دیگری را معبود مردم قرار دادیم
((پس انها زنده هستند))
این آیه (وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ…) دلالت دارد که پرونده اعمال شما به خدا و رسول خدا عرضه میشود و دنبال آیه فرمود والمومنون
در اینجا در دنباله آیه امام صادق علیه السلام سکوت کردند و چیزی نگفتند همین قدر بدانید پیامبر خدا عمل شما را میبیند پیامبر خدا را که قبول دارید پس مواظب اعمال خود باشید.
روایت (۲)
– عِدَّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَیْدٍ عَنْ یَحْیَى الْحَلَبِیِّ عَنْ عَبْدِ الْحَمِیدِ الطَّائِیِّ عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ شُعَیْبٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ قَالَ هُمُ الْأَئِمَّهُ
ترجمه:
یعقوب بن شعیب گوید: از امام صادق علیه السلام راجع بقول خداى عزوجل (۱۰۵- سوره۹) (((در کار باشید که خدا و پیغمبر و مؤمنین کردار شما را مىبینند))) پرسیدم، فرمود: مؤمنین ائمه هستند.
فرمود: این مومنان امامان اهل بیت هستند که اعمال شما را میبینند و حتی شیعیان آنها هم میبینند؛
از حضرت علامه حسن زاده آملی چیزیهایی برای بنده پیش آمد که نه تنها عمل بلکه حتی خطورات قلبی ما را میفرمودند و آنقدر زیاد است که اگر جمع کنیم یک کتاب میشود اعمال را که گوشزد میکردند جوری بود که ما خجالت نکشیم که مراقب اعمالمان باشیم که چه اعمالی از ما سر میزند و دیده میشود، و ذره ذرهاش هم اینجا حساب کتاب میشود
حدیث (۳)
۳- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَى عَنْ سَمَاعَهَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ مَا لَکُمْ تَسُوءُونَ رَسُولَ اللَّهِ ص فَقَالَ رَجُلٌ کَیْفَ نَسُوؤُهُ فَقَالَ أَ مَا تَعْلَمُونَ أَنَّ أَعْمَالَکُمْ تُعْرَضُ عَلَیْهِ فَإِذَا رَأَى فِیهَا مَعْصِیَهً سَاءَهُ ذَلِکَ فَلَا تَسُوءُوا رَسُولَ اللَّهِ وَ سُرُّوهُ
ترجمه:
سماعه گوید: از امام صادق علیهالسلام شنیدم که مىفرمود: شما را چه مىشود که پیغمبر صلى الله علیه و آله را ناخوش و اندوهگین میکنید؟ مردى گفت: ما او را ناخوش مىکنیم؟!! فرمود: مگر نمیدانید؟ که اعمال شما بر آن حضرت عرضه میشود و چون گناهى در آن بیند، اندوهگینش میکند؟ پس نسبت بپیغمبر بدى نکنید و او را (با عبادات و طاعات خویش) مسرور سازید.
امام صادق ع فرمود: چرا رسول الله ص را ناراحت میکنید؟! خب ما چگونه رسول الله ص را ناراحت میکنیم!!! با اینکه باما فاصله زمانی دارد؟!
فرمود: آیا نمیدانید اعمال شما عرضه میشود به رسول الله (ص) وقتی معصیتی از شما میبیند ناراحتش میکند رسول الله ص را ناراحت نکنید
بلکه مسرورش کنید
یک مسلمان یک مؤمن مثل یک برگ از شجره نبوت است برگی که وصل به یک درخت است
اگر این برگ زرد بشود نقصش به آن درخت وارد میشود؛ بهمین دلیل رسول اکرم ص از گناه ما ناراحت میشود!!!
حدیث چهارم:
۴- عَلِیٌّ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الزَّیَّاتِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبَانٍ الزَّیَّاتِ وَ کَانَ مَکِیناً عِنْدَ الرِّضَا ع قَالَ قُلْتُ لِلرِّضَا ع ادْعُ اللَّهَ لِی وَ لِأَهْلِ بَیْتِی فَقَالَ أَ وَ لَسْتُ أَفْعَلُ وَ اللَّهِ إِنَّ أَعْمَالَکُمْ لَتُعْرَضُ عَلَیَّ فِی کُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَهٍ قَالَ فَاسْتَعْظَمْتُ ذَلِکَ
فَقَالَ لِی أَ مَا تَقْرَأُ کِتَابَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ قَالَ هُوَ وَ اللَّهِ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ ع
ترجمه:
عبدالله بن ابان زیات که نزد حضرت رضا علیه السلام منزلى داشت، گوید به آن حضرت عرض کردم: براى من و خانواده ام بدرگاه خدا دعا بفرما. فرمود: مگر من دعا نمىکنم؟! بخدا که اعمال شما در هر صبح و شام بر آن حضرت عرضه میشود، عبدالله گوید: من این مطلب را بزرگ شمردم، بمن فرمود: مگر تو کتاب خداى عزوجل را نمىخوانى که فرماید؟ (((بگو (اى محمد) در عمل کوشید که خدا و رسولش و مؤمنان کردار شما را مىبینند))) بخدا که آن مؤمن على بن ابیطالب است.
فرمود بخدا قسم که آن مؤمن علی ابن ابیطالب ع است و من که وارث علی ابن ابیطالب ع هستم امامان بعد از امیرالمؤمنین ع را هم شامل میشود
روایت: میفرماید اعمال شما که عرضه میشود آنجایی که خطا و گناه است امام برایتان استغفار میکند؛ و آنجایی که عمل خوب کردید برایتان دعا میکند.
روایت: فرمود ما را در شفاعت کردن خسته نکنید
یک کاری کنیم که آقای ما برای ما دعا کند و ما خودمان استغفار کنیم که آقا نخواهد برای ما استغفار کند.
باید طوری عمل کنیم که امام زمان عج اگر ما را معرفی کرد. امام خجالت نکشد که بگوید این شیعه من است، و با افتخار بگوید این از شیعیان، یا از محبان ما است
حدیث پنجم:
۵- أَحْمَدُ بْنُ مِهْرَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الصَّامِتِ عَنْ یَحْیَى بْنِ مُسَاوِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع أَنَّهُ ذَکَرَ هَذِهِ الْآیَهَ فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ قَالَ هُوَ وَ اللَّهِ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ ع
ترجمه:
امام باقر (ع) این آیه (۱۰۵ سوره۹) را یاد نمود و فرمود: بخدا که آن مؤمن على بن ابیطالب علیه السلام است.
حدیث ششم:
۶- عِدَّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْوَشَّاءِ قَالَ سَمِعْتُ الرِّضَا ع یَقُولُ إِنَّ الْأَعْمَالَ تُعْرَضُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص أَبْرَارَهَا وَ فُجَّارَهَا
ترجمه:
امام رضا علیه السلام مىفرمود: همانا کردار نیک و بد بندگان برسولخدا صلى الله علیه و آله عرضه میشود.
آیه قرآن که میفرماید(: وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ….
بگو عمل کنید که خدا ورسول و مومنون میبینند شمارا حالا آنکسانی که مؤمن نیستند آیا اعمال آنها عرضه میشود؟ بعضیها که جزو مؤمنین نباشندکتاب عملشان عرضه به امام نمیشود و بایگانی میشود.
اینجا صحبت این نیست که امام زمان عج علم دارد صحبت علم امام نیست صحبت عرضه اعمال است
نکته (امام چگونه میتواند همه اعمال را ببیند؟
این علم از عالم طبیعت نیست! امام احاطه جمعی به همه اعمال دارد پس پرونده عمل برای هر کسی نیست که عرضه شود مومنان را شامل میشود و آنهایی که ایمان ندارند حسابشان جداست و آنی که مؤمن نیست اصلاً حساب و کتاب ندارد
خدایا مارا کمک کن و خودت دست مارا بگیر هیچ زمانه ایی اینطوری نبود ما در عصری قرار گرفتیم که این همه گناه و فساد را تاریخ یاد ندارد.
«اعمالمان را حواسمان باشد که عرضه میشود» حساب و کتاب در کار است و نگاه نکنید به دیکران….
جناب حافظ:
«ما شیخ و واعظ کمتر شناسیم
یا جام و باده یا قصه کوتاه
قرآن و اهل بیت:
جام و باده ما قرآن و اهل بیت است ولاغیر
روایت: فرمود ۷۰ گناه از غیر عالم بخشیده میشود تا یک گناه از عالم ببخشند.
الحمدلله علی الولایه