ادبستان معرفت
استاد محمد مهدی معماریان ساوجی

۱۴۰۲-۷-۶ شرح اصول کافی

بسم الله الرحمن الرحیم

پنج شنبه ۱۴۰۲/۷/۶ اصول کافی، جلد اول، باب نادر جامع در فضل امام و صفاتش، روایت «۱»

📜موضوع: حدیث طویل در زمینه امامت از امام رضاع

♾️ ادامه حدیث:

🖋و قَالَ عَزَّ وَ جَلَّ أَ فَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلى‏ قُلُوبٍ أَقْفالُها أَمْ طُبِعَ اللَّهُ عَلى‏ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا یَفْقَهُونَ أَمْ قالُوا سَمِعْنا وَ هُمْ لا یَسْمَعُونَ إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لا یَعْقِلُونَ وَ لَوْ عَلِمَ اللَّهُ فِیهِمْ خَیْراً لَأَسْمَعَهُمْ وَ لَوْ أَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ أَمْ قالُوا سَمِعْنا وَ عَصَیْنا بَلْ هُوَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ فَکَیْفَ لَهُمْ بِاخْتِیَارِ الْإِمَامِ وَ الْإِمَامُ عَالِمٌ لَا یَجْهَلُ وَ رَاعٍ لَا یَنْکُلُ مَعْدِنُ الْقُدْسِ وَ الطَّهَارَهِ وَ النُّسُکِ وَ الزَّهَادَهِ وَ الْعِلْمِ وَ الْعِبَادَهِ مَخْصُوصٌ بِدَعْوَهِ الرَّسُولِ ص وَ نَسْلِ الْمُطَهَّرَهِ الْبَتُولِ لَا مَغْمَزَ فِیهِ فِی نَسَبٍ وَ لَا یُدَانِیهِ ذُو حَسَبٍ فِی الْبَیْتِ مِنْ قُرَیْشٍ وَ الذِّرْوَهِ مِنْ هَاشِمٍ وَ الْعِتْرَهِ مِنَ الرَّسُولِ ص وَ الرِّضَا مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ شَرَفُ الْأَشْرَافِ وَ الْفَرْعُ مِنْ عَبْدِ مَنَافٍ نَامِی الْعِلْمِ کَامِلُ الْحِلْمِ مُضْطَلِعٌ بِالْإِمَامَهِ عَالِمٌ بِالسِّیَاسَهِ مَفْرُوضُ الطَّاعَهِ قَائِمٌ بِأَمْرِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ نَاصِحٌ لِعِبَادِ اللَّهِ …

⬅️ترجمه:…و باز خداى عز و جل فرموده است (۲۴ محمد) (((چرا در قرآن اندیشه نمى‏کنند یا مگر بر دلها قفل دارند و فرموده (((مگر خدا بر دلهاشان مهر نهاده که نمى‏فهمند))) و یا (۲۰ سوره ۸) (((گفتند شنیدیم ولى نمى‏شنیدند و همانا بدترین جانوران بنظر خدا مردم کر و لالند که تعقل نمى‏کنند، و اگر خدا در آنها خیرى سراغ داشت به آنها شنوائى مى‏داد و اگر شنوائى هم مى‏داشتند پشت مى‏کردند و روى گردان بودند))) و یا (((گفتند شنیدیم و نافرمانى کردیم))) (منصب امامت اکتسابى نیست) بلکه فضلى است از خدا که بهر کس خواهد مى‏دهد پس چگونه ایشان را رسد که امام انتخاب کنند در صورتیکه امام عالمى است که نادانى ندارد، سرپرستى است که عقب نشینى ندارد کانون قدس و پاکى و طاعت و زهد و علم و عبادتست، دعوت پیغمبر به او اختصاص دارد، از نژاد پاک فاطمه بتول است، در دودمانش جاى طعن و سرزنشى نیست و هیچ شریف نژادى باو نرسد، از خاندان قریش و کنگره هاشم و عترت پیغمبر و پسند خداى عز و جل است، براى اشراف شرفست و زاده عبد منافست، عسش در ترقى و حلمش کاملست، در امامت قوى و در سیاست عالمست، اطاعتش واجبست، باو خداى عز و جل قائمست، خیرخواه بندگان خدا و نگهبان دین خداست:

⏪امام در ادامه بحث امامت فرمودند: چنین نیست که مردم از طرف خودشان بخواهند امام را انتخاب کنند؛ امام از جانب خداوند مشخص می‌شود؛ چون و در مرتبه‌ای قرار دارد که اصلاً مردم عقلشان بدان رتبه نمی‌رسد که بخواهند اورا انتخاب کنند. خدا انتخاب می‌کند و این نیست که دمکراسی باشد وهرچه را بخواهند انتخاب کنند. اسلام که دمکراسی نیست تو اگر مسلمانی باید ببینی خدا و پیغمبر ص چه می گویند.

⬅️اسلام یعنی تسلیم در مقابل امر خدا و رسول.

آیاتی در قرآن متضمن این نکته است که انتخاب با خداوند است. همانند

🕋«وَرَبُّکَ یَخْلُقُ مَا یَشَاءُ وَیَخْتَارُ مَا کَانَ لَهُمُ الْخِیَرَهُ سُبْحَانَ اللَّهِ وَتَعَالَىٰ عَمَّا یُشْرِکُونَ»

– خداوند منزه است از آنچه آنها شرک می‌ورزند

شرک به چی می‌ورزند؟ خودشان را شریک می‌دانند

در انتخاب امام؛ امام یعنی رهبر و همان است که پیامبر اکرم ص فرموده است که امامان ۱۲ نفرند تا روز قیامت.

آیه دیگر 🕋سوره الأحزاب

وَمَا کَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلَا مُؤْمِنَهٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْرًا أَن یَکُونَ لَهُمُ الْخِیَرَهُ مِنْ أَمْرِهِمْ وَمَن یَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا مُّبِینًا

ترجمه – و برای هیچ مرد و زن مؤمنی جایز نیست وقتی خداوند امری را مقرر می‌کند؛ اینکه آنان از طرف خود اختیاری داشته باشند؛ هیچ اختیاری برایشان نیست وقتی خدا و رسول ص می‌فرمایند.

مشروع: یعنی از جانب خدا و رسول باشد در حالی که اهل سنت خودشان اقرار دارند خلافت آنها از جانب خدا و رسول نبوده! اصحاب انتخاب کردند. ما هم به همین جهت می گوییم مشروع نیست! از نظر آنان نصی برای خلافت وجود ندارد در حالی که حدیث غدیر خم را خودشان روایت کرده‌اند. پس در باره امام علی مشروع است.

🕋سوره محمد أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَىٰ قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا

ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ نمی‌اندیشند [ﺗﺎﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ] ﻳﺎ ﺑﺮ دل‌هایشان قفل‌هایی ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ؟(٢۴)

یا خدا مهر زده بر قلبهای اینان که نمی‌فهمند یا می گویند شنیدیم و آنان نمی‌شنوند

” لا یفقهون ” و کر و کورانی هستند که تعقل نمی‌کنند بدترین جنبندگان آن انسانهایی هستند که تعقل نمی‌کنند حتی اگر خدا به گوش اینها برساند باز پشت می‌کنند نمی‌پذیرند چون پیغمبر خدا گفت نپذیرفتند.

☑️- حدیث رزیه یوم الخمیس: فاجعه روز پنج شنبه که هنگامی بیماری رسول خدا شدید شد؛ فرمود: دوات وقلم بیاورید تا برای شما چیزی بنویسم که بعد از آن هرگز گمراه نشوید. که عمر (ملعون)‌گفت این مرد دارد هذیان می‌گوید

⏪ فکر نکنید صفات امام مثل شماست! امام عالمی است که نادان نمی‌شود. از امام سوالی کنید بگوید نمی‌دانم؟! اگر بنا بود امام مثل بقیه مردم باشد این همه سینه زدن که نداشت! امام نگهبانی است که هراسی در او نیست. در او بدبختی راه ندارد.

امام معدن قدس و پاکی است. معدن قدس و طهارت یعنی قدس و طهارت به هر کسی که می‌رسد از وجود امام می‌رسد.

امام معدن نسک یعنی عبادت و زهد است. زهد بی رغبتی به دنیا است.

⬅️امام اختصاص دارد به دعوت رسول الله ص. یک معنایش یعنی رسول الله ص دعای مخصوص برای وی دارد و معنای دیگرش، آن است که رسول الله او را اختصاصاً بسوی خداوند دعوت می‌کند.

یعنی همه مردم را عام دعوت می‌کند بسوی خدا و علی را خاص دعوت می‌کند. امام را خاص دعوت می‌کند بسوی خداوند.

امام از نسل پاکیزه بتول است، امامت از نسل فاطمه س است. هیچ غمزی سرزنشی در نصبش نیست.

⬅️نکته: سؤال می‌کنند چرا امامان اهل بیت پدر و پسری هستند؟ مگر سلطنت و پادشاهی است که از پدر به پسر منتقل شود؟ نکته‌ای دارد اینکه در نصب امام هیچ جای اعتراضی نیست، آیه قرآن:

سوره المائده: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْیَهُودَ وَالنَّصَارَىٰ أَوْلِیَاءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ وَمَن یَتَوَلَّهُم مِّنکُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ

ﺍﻱ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻤﺎﻥ! ﻳﻬﻮﺩ ﻭ ﻧﺼﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻣﮕﻴﺮﻳﺪ، ﺁﻧﺎﻥ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ [ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﻴﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻭﻓﺎ ﺩﺍﺭﻧﺪ]. ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ، ﻳﻬﻮﺩ ﻭ ﻧﺼﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﻭ ﺩﻭﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﮔﻴﺮﺩ ﺍﺯ ﺯﻣﺮﻩ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ; ﺑﻲ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺧﺪﺍ ﮔﺮﻭﻩ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭ ﺭﺍ ﻫﺪﺍﻳﺖ نمی‌کند. (۵١)

– حق ندارید یهود را ولیّ خودتان بگیرید کسی که امام می‌شود باید او و پدرش از نسل رسول الله ص و فاطمه الزهرا س باشد.

⏪در نسب او تیرگى و گفتگو نباشد و از بالاترین خاندان در قبیلۀ قریش و کنگرۀ رفیع بنى هاشم و عترت رسول اکرم و پسند خداى عزّ و جلّ‌ باشد.

بعد از واقعه عاشورا از امام سجاد ع پرسیدند حالتان چگونه است؟ فرمودند: عرب بر عجم فخر می‌کند که پیامبر ص از ماست و قریش بر عرب فخر می‌کند که پیامبر ص از ماست در حالی که ما فرزندان پیغمبریم و بخاطر انتساب به پیغمبر کشته و اسیر می‌شویم!

امام در رضای از خداوند عزوجل، نزدیک‌ترین افراد به رسول الله ص است‌.

⬅️شریف‌ترین شریفان امام است و شاخه‌ای از عبد مناف -جد پیامبر اکرم ص- است این‌ها همه موحد بودند و بر دین حضرت ابراهیم ع بودند

– امام پرورش یافته علم است نموش بر اساس علم است

– کامل الحلم، حلم یعنی بردباری چون بردباری به داشتن عقل است.

– توانایی امامت و پیشوایی را دارد امام دانای به سیاست است؛ سیاست الهی. آن سیاست حقیقی نزد امام است و آن جامعه شناسی نزد امام است که چگونه با مردم رفتار کند.

اطاعت امام همچون رسول الله واجب است. پرسیدند کمترین معرفت به امام چیست!!! منظور پایین‌ترین معرفت که کمتر از آن نمی‌شود؟ معرفت بالاتر که خیلی است هر چقدر بخواهید بروید، جا دارد.

فرمود: کمترین معرفت به امام این است که بدانی امام به مانند پیامبر ص اطاعتش واجب است.

– امام برپا دارنده امر خداست یا ایستا به امر خداست. یعنی قائم به امرالله است یکی از صفات حضرت بقیه الله این است که قائم است. می‌فرماید همه امامان اهل بیت قائم به امر الله‌اند.

انسان‌ها بیشتر قائم به نفسشان هستند. نفس می‌خواهد حرکت کند و حیله گری و ظلم کند، اما امام قائم به امر الهی است.

🕋أطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنکُمْ”

– اطاعت کنید از خدا ورسول و صاحبان امر الهی یعنی کسی که قائم بر امر خدااست همه وجود امام تحت امر الهی است

⬅️ ناصِحٌ لِعِبَادِ اللَّهِ”:

ناصح یعنی خیرخواه. نصیحت کردن، خیرخواهی کردن برای دیگران است. امام خیرخواه بندگان خداست و خیرخواهی برای بندگان خدا سخت است؛

چون شیطان به حضرت آدم وحوا س گفت:

🕋سوره الأعراف

وَقَاسَمَهُمَا إِنِّی لَکُمَا لَمِنَ النَّاصِحِینَ

ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺳﺨﺖ ﻭ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﻳﺎﺩ ﻛﺮﺩ ….

– اما آیا واقعاً خیر انها را می‌خواست؟!!

☑️روایت: ائمه برای دشمنانشان خیر خواهی می‌کردند این نیست که فقط سراغ دوستان خودشان بروند.

الحمدلله علی الولایه

دانلود فایل صوتی

۵/۵ - (۱ امتیاز)
مطالب مرتبط
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.