۱۴۰۲-۵-۵ شرح زیارت جامعه کبیره جلسه ۱۰
بسم الله الرحمن الرحیم
السلام علیک یا اباعبدالله حسین
پنجشنبه ۱۴۰۲/۵/۵ (شب دهم محرم)«شب عاشورا»
شرح: «فَبِحَقِّهِمِ الَّذى أوْجَبْتَ لَهُمْ عَلَیک»
در چند شب گذشته حدیث از امیرالمؤمنین ع درباره حق خوانده شد که خداوند برای بنده‌اش حق و حقوقی قرار داده است. حقی که بنده نسبت به او دارد.
آن‌قدر خداوند به ما نعمت داده که سزاست برای خود هیچ حقی قائل نباشیم.
اگر بنده حقی برای خود نسبت به خداوند قائل نباشد، خداوند هم از او حساب و کتاب نمی‌کشد.
تمام این نعمت‌ها را خداوند بدون سابقه استحقاق به ما عطا کرده است؛
پس ما بر خداوند حقی نداریم. آنچه از عبادت از قبیل دو رکعت نماز هم که به جا می‌آوریم، برای خودمان خاصیت دارد. موجب نجات و ارتقای ماست.
با این حال، خداوند برای بندگان خود حق قرار داده است.
امیرالمؤمنین در مورد حق فرمودند: رعایت انصاف در مقوله حق، خیلی سخت است.
بسیار کسان در فقر و گرفتاری و ناتوانی حق را رعایت می‌کنند و گوهر پاکی خود را حفظ می‌کنند، اما کمتر کسانی هستند که وقتی به قدرت رسیدند، حق را رعایت کنند و پاک باشند.
کلّاً إِنَّ الْإِنْسانَ لَیَطْغى أَنْ رَآهُ اسْتَغْنَىٰ
حقا که آدمی وقتی احساس بی نیازی (قدرت) کرد، طغیان می‌کند.
شرح: «أسْألُکَ أنْ تُدْخِلَنى فى جُمْلَهِ الْعارِفینَ بِهُمْ وَ بِحَقِّهِمْ؛ تو درخواست می‌کنم که مرا داخل در جمله عارفان به مقام آنها و به حق آنان وارد کنی»
عرفان یعنی شناختن. آنها را بشناسیم.
در روایات سطوح معرفت به امام گفته شده است.
روایت: امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: ظاهر من امام و وصی پیامبر شما است ولی باطن من غیب دست نیافتنی است.
از امام علی پرسیدند که بالاترین معرفت به امام چیست؟
امام در جواب فرمود از من ِعلی بپرسید آنچه که جبرئیل و میکائیل از آن بی‌خبر هستند.
حداقل و پایین‌ترین معرفت به امام چیست!؟ حداقل معرفت به امام آن است که بدانی اطاعت از امام به مانند اطاعت از پیامبر واجب است.
و این حق که گفته شد برای مؤمنین است. کسانی که ایمان دارند نه کسانی که ایمان ندارند و در دایره وارد نشده‌اند.
رسول خدا ص در غدیر خم فرمودند:
«مَن کُنتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِیٌّ مَوْلَاهُ؛
هر کسی که من مولای او هستم علی مولای اوست»
یعنی آنانکه مرا قبول دارند، علی هم مولای ایشان است ولی این ولایت درباره بقیه که او را قبول ندارند، اصلاً مطرح نیست.
مرا در زمره کسانی قرار بده که او را می‌شناسند.
یک موقع شناختن به زبان است حالا پای عمل می‌آید. آیا امام را شناخته‌اید یا نه؟؟؟
شرح: «و فِی زُمْرَهِ الْمَرْحُومِینَ بِشَفاعَتِهِمْ؛
و در زمره رحمت شدگان به شفاعتشان قرار دهی»
مراد از رحمت در این فراز از زیارت جامعه، رحمت خاصه و رحمت رحیمیه است وگرنه طبق آیه قرآن رحمت خداوند شامل هر موجودی می‌باشد:
«رَحْمَتِی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْ‌ءٍ؛ رحمت من همه چیز را در بر گرفته است»
در بسم الله الرحمن الرحیم، رحمت رحمان همه را در بر گرفته است.
رحمت رحیمیه مثل دایره و مرکز دایره است. هرچه به مرکز نزدیک باشی بیشتر مشمول آن هستی.
حالا کسی را لعنت می‌کنید مثل شمر که او خارج شود از رحمت.
روایت: فقط کسی را لعنت کنید که امام معصوم او را لعنت کرده باشد.
از رحمت رحمانی دور نمی‌توان شد آنکه از رحمت دور می‌شود از رحمت رحیمیه یعنی از مرکز دایره مرادست.
وصف کسی را که از رحمت رحیمیه دور می‌کند و کسی که نزدیک می‌شود چگونه است؟
این دایره رحمت گستردگی دارد. رحمت رحیمیه به جایی می‌رسد که تمام می‌شود؛ رحمت رحیمیه همه را در بر نمی‌گیرد. ولی رحمت رحمانی همه را به وجود آورده است و همه را در بر دارد. رحمت رحیمیه مختص مؤمنین است. کسی که در دایره رحمت می‌آید، مورد رحمت قرار می‌گیرد.
در دعا می‌خوانیم
اللهم لا تکلنی إلی نفسی طرفه عین أبدا.
خدایا به اندازه چشم برهم زدنی مرا به خود وا نگذار
حالا مرا به خود نمی‌گذاری و در آن دایره می‌آوری و نواقص مرا درست می‌کنی یعنی امام در دنیا انسان را درست می‌کند.
و اما به کسی که خداوند نخواهد رحم کند می‌گوید خودت می‌دانی و اعمال خودت و اعمال آن طرف صُوَری دارد.
لعن کردن به این معناست که خدا به انسان کاری ندارد،
در حالی کسی را که رحمت می‌کند نزدیک می‌کند.
«یُبَدِّلُ اللهُ سَیِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ؛ خداوند بدیهای ایشان را به نیکیها، و گناهانشان را به طاعات و عبادات تبدیل می‌نماید»
کسانی که به مرکز دایره نزدیک می‌شوند فقط زیباترین اعمال آنها را بررسی می‌کنند. أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا….
و انسان به جایی می‌رسد که فوق عمل قرار می‌گیرد.
و هر چه به مرکز دایره نزدیک می‌شود، رحمت شدت پیدا می‌کند.
قرب امیرالمؤمنین علیه السلام به خاطر زیاد نماز خواندن نیست بلکه در مرکز دایره رحمت قرار گرفته است.
در این طرف و این عالم نمی‌شود فهمید. مؤمن کافر و همه و همه مثل هم هستند. آن طرف باطن هر کس نمایان می‌شود.
شرح: «آنک ارحم الراحمین؛ که تویی‌ای خدای مهربان‌ترین مهربانان»
روایت آخرین شفیع چه کسی است؟
آخرین شفیع، ارحم الراحمین، خود خدا است.
روایت: در روز قیامت کسانی که با هم دشمنی دارند خداوند در این وسط بین آنها وساطت می‌کند که اگر از همدیگر بگذرید این باغ بهشت را به شما می‌دهم باز آنها می‌گویند نه.
تمام اهل بیت به خاطر رحمت خدا برانگیخته شده‌اند. انبیا و رسولان از رحمت خدا هستند.
اگر دین نباشد انسان می‌شود حیوان.
بهترین ضربه به دین آنست که به اسم دین بدان ضربه می‌زنند.
حضرت زینب در شب عاشورا نماز شبش ترک نشد.
شرح: «وَصَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ تَسْلِیماً کَثِیراً وَ حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکِیلُ؛ رحمت خدا بر محمّد و آل پاکش و درود بسیار فرستد، بس است ما را خدا و چه خوب وکیلی است»
ما تسلیم رسول هستیم ما تسلیم امام معصوم هستیم.
خداوند کافی است برای ما و او بهترین وکیل است. از اذکاری که انسان در وقت گرفتاری بگوید: حسبنا الله حسبنا الله
«پایان زیارت جامعه کبیره»
«الحمدالله و خدا را شکر بعد از ۱۳ الی ۱۴ سال زیارت جامعه کبیره به پایان رسید»
شباهتهای امام حسین ع و حضرت یحیی ع
روایت: پیامبر خدا فرمود آنچه در امت‌های گذشته پیاده شده است، نعل به نعل در این امت اتفاق می‌افتد.
حتی در بعضی از روایت‌ها آمده است که حتی اگر آنها در سوراخ خزنده‌ای وارد شده باشند شما هم وارد می‌شوید.
آقا عبدالله وقتی طرف کربلا می‌رفت، بسیار از حضرت یحیی یاد می‌کرد.
حضرت یحیی ع از انبیاء بنی اسراییل بود و شباهتهای بسیاری به امام حسین ع دارد.
همان طور که سابقه نام یحیی قبل از حضرت یحیی ع نبود.
روایت: قبل از حسین، در عرب حسین نداشتیم.
یعنی شأن انها جدید است، نمونه‌ای ندارند.
حضرت یحیی ازدواج نمی‌کرد. اهل ریاضت و زهد و پارسایی و اهل گربستن بود. ایشان به حدی اهل گریه بود که هر وقت حضرت زکریا می‌خواست در جمع موعظه کند و از جهنم و عذاب بگوید نگاه می‌کرد ببیند حضرت یحیی در جمع نباشد، چرا که اگر از عذاب و جهنم می‌گفت ایشان آن‌قدر گریه می‌کرد که گونه‌هایش زخم می‌شد.
فهَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا… به زکریا ندا آمد تو از ما بچه معمولی نخواستی. ولیّ خواستی.
آیه قران در موردحضرت یحیی:
«وَحَنَانًا مِّن لَّدُنَّا وَزَکَاهً وَکَانَ تَقِیًّا؛
ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺧﻮﺩ ﻣﻬﺮﻭﺭﺯﻱ [ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩم] ﻭ ﭘﺎﻛﻲ ﻭ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ [ﺑﻪ ﺍﻭ ﻋﻄﺎ ﻛﺮﺩﻳﻢ] ﻭ ﺍﻭ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﭘﺮﻫﻴﺰﻛﺎﺭ ﺑﻮﺩ (مریم:١٣)
حنان یعنی دلسوزی، محبتی دلسوزانه.
به یحیی حنان دادیم، ایشان انقدر متقی و پرهیزکار بود. مردم به یحیی نگاه می‌کردند دلشان می‌سوخت.
در اخبار آمده است حضرت یحیی غسل توبه می‌داد، حتی لشگریان که ادمهای خشنی هستند می گویند آنها هم دلداده حضرت یحیی بودند.
حضرت یحیی لباس خشن به تن می‌کرد و کمر خود را با کمربند می‌بست.
و شباهت دیگر، سر حضرت یحیی در تشت طلا در نزد پادشاه شام فرستاده شد.
برای پستی دنیا همین بس که مقدسترین متاع دنیا، یعنی سر یحیی پیش پست‌ترین هوسباز بنی اسراییل فرستاده شد.
الحمدلله رب العالمین