۱۴۰۳-۴-۴ عید غدیر
بسم الله الرحمن الرحیم
««الحمدالله رب العالمین الصلاه و السلام علی سیدنا و نبینا و طبیب قلوبنا و شفیع ذنوبنا العبد المؤید الرسول المسدد المحمود الاحمد ابوالقاسم المصطفی محمد»»
دوشنبه ۱۴۰۳/۴/۴ «شب عید غدیر»
الحمدلله الذی جعلنا من المتعشقین بمحبه سید العاشقین مولانا امیرالمؤمنین علی (ع)
موضوع: عید غدیر خم عیدالله اکبر
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی جَعَلَنَا مِنَ الْمُتَمَسِّکِینَ بِوِلاَیَهِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْأَئِمَّهِ عَلَیْهِمُ السَّلاَمُ
عید غدیر خم را به همه پیروان امیرالمؤمنین و پیروان آل الله و پیروان امام زمان در هر کجا از عالم که هستند تبریک عرض می‌کنیم.
عید غدیر خم عید الله اکبر است بزرگترین عید خداوند است.
اعلام ولایت امیرالمؤمنین ع در حَجَّهُ الوَداع رقم خورد که تنها حج پیامبر اکرم (ص) بعد از اسلام است. رسول اکرم (ص) پس از هجرت به مدینه، سه بار برای عمره به مکه رفتند؛ اما به گفته مورخان و محدّثان، فقط یک بار در مراسم حج حضور یافتند و آن چند ماه پیش از وفاتش بود. از آنجا که این حج در آخرین سال عمر آن حضرت (ص) واقع شد و پیامبر در آن با مسلمانان وداع کرد، به حجه الوداع (حج خداحافظی) مشهور است. بنابر باور شیعه و تعدادی از دانشمندان و بزرگان اهل سنت، پیامبر (ص) در بازگشت از این سفر، در غدیر خم، به دستور خداوند امامت و ولایت امام علی (ع) را به صورت عمومی اعلام کرد و از مردم بر این امر، بیعت گرفت؛ بدین رو این حج، برای شیعیان و مسلمانان اهمیتی ویژه دارد.
در منطقه‌ای که برکه آبی بود و سه شعبه می‌شد یک مسیر آن به مدینه می‌رفت که رسول الله به آنجا می‌رفتند. کاروان‌ها را در آنجا جمع کرد و فرمان ایست داد، بعضی از کاروان هارفته بودند که حضرت دستور داد که برگردند که این حکمتی داشت و حکمت آن این بود که خبر مهمی را رسول الله می‌خواستند باز گو کنند.
در آنجا رسول الله اجتماع کردند و خطبه‌ای ایراد کردند که به خطبه غدیر خم معروف است این خطبه را شیعه و سنی فوق حد تواتر روایت کرده‌اند.
هیچ حدیثی در عالم اسلام نداریم که اینقدر سند داشته باشد. وحدیث غدیر را ۱۱۰ صحابی از قول رسول الله روایت کرده‌اند.
امشب می‌خواهیم حدیثی از احادیث غدیر را بخوانیم که از اهل سنت است که گزیده‌ای از کتاب جامع الغدیر «علامه امینی» است.
«حدیث»
حافظ ابو جعفر محمّد بن جریر طبرى، متوفّاى (۳۱۰).
وى در «کتاب الولایه» که آن را پیرامون طریق‌های حدیث غدیر نگاشته، به سند خود از زید بن أرقم روایت کرده است: آنگاه که پیامبر در بازگشت از حجّه الوداع به غدیر خم رسید – و ظهر بود و هوا بسیار گرم – فرمان داد که اطراف چند درختِ بزرگِ نزدیکِ به هم را تمیز کرده و جارو بکشند [تا جایگاهى فراهم شود]، و بانگ نماز جماعت سرداد، پس از نماز گرد هم آمدیم و در ضمن خطبه‌ای طولانى فرمود: «خداوند آیۀ: (بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اَللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ اَلنّاسِ) را بر من نازل کرد. و جبرئیل از جانب پروردگار به من فرمان داد که در این مکان بایستم و به هر سیاه و سفیدى اعلام کنم: «أنّ علیّ بن أبی طالب أخی ووصیّی وخلیفتی والإمام بعدی» [همانا على بن ابى طالب برادر و وصّى و خلیفۀ من و امام پس از من است]. و از جبرئیل درخواست کردم که از خدا بخواهد که این مسؤولیّت را از دوش من بردارد؛ زیرا می‌دانستم که متّقیان اندکند، و آزار دهندگان من فراوانند، و بسیارند کسانى که ملازمت فراوان من با على و شدّت رویکرد من به او را سرزنش می‌کنند تا به جایى که مرا «اُذُن» [گوش] نامیدند و دراین باره خداوند این آیه را نازل کرد: (وَ مِنْهُمُ اَلَّذِینَ یُؤْذُونَ اَلنَّبِیَّ وَ یَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَیْرٍ لَکُمْ یُؤْمِنُ بِاللّهِ وَ یُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ رَحْمَهٌ لِلَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ اَلَّذِینَ یُؤْذُونَ رَسُولَ اَللّهِ لَهُمْ عَذابٌ أَلِیمٌ) [۱] [از آنها کسانى هستند که پیامبر را آزار می‌دهند و مى گویند: «او آدم خوش باورى است»! بگو: «خوش باور بودن او به نفع شماست! (ولى بدانید) او به خدا ایمان دارد؛ و (تنها) مؤمنان را تصدیق می‌کند؛ و رحمت است براى کسانى از شما که ایمان آورده‌اند»! و آنها که رسول خدا را آزار می‌دهند، عذاب دردناکى دارند]!
اگر بخواهم می‌توانم نام آنان را فاش سازم و آنان را به شما معرّفى کنم، لیکن من با مخفى کردن نامشان آبرویشان را نمی‌ریزم، و خداوند جز به تبلیغ من دربارۀ على رضایت نداد.
«فاعلموا معاشرَ الناس ذلک؛ فإنّ اللّه قد نصبه لکم ولیّاً وإماماً وفرض طاعته على کلّ أحد، ماضٍ حکمه، جائز قوله، ملعونٌ من خالفه، مرحومٌ من صدّقه، اسمعوا وأَطیعوا؛ فإنَّ اللّهَ مولاکم وعلیٌّ إمامکم. ثمّ الإمامه فی ولدی من صلبه إلى القیامه.
لاحلال إلّا ما أحلّه اللّه ورسوله، ولا حرام إلّاما حرّم اللّه ورسوله وهم؛ فما من علم إلّاوقد أحصاه اللّه فیَّ، ونقلتُه إلیه، فلا تضلّوا عنه، ولا تستنکفوا منه؛ فهو الّذی یهدی إلى الحقّ ویعمل به، لن یتوبَ اللّه على أحد أنکره، ولن یغفر له، حتماً على اللّه أن یفعل ذلک أن یعذّبه عذاباً نُکراً أبد الآبدین، فهو أفضل الناس بعدی ما نزل الرزق وبقی الخلق، ملعونٌ من خالفه، قولی عن جبرئیل عن اللّه، فلتنظر نفسٌ ما قدّمت لغد».
[اى مردم! این واقعیّت را بفهمید؛ زیرا خداوند او را ولىّ و امام شما قرار داده و اطاعتش را برهمگان واجب کرده است، حکمش لازم الاجرا و سخنش برابر حقّ است، کسى که با او مخالفت کند ملعون و آنکه تصدیقش کند مرحوم است. بشنوید و فرمان ببرید؛ چرا که خداوند مولاى شما و على امام شماست، و پس از او تا روز قیامت امامت در فرزندان من از نسل وى می‌باشد.
حلالى نیست جز آنچه را که خداوند و رسولش حلال کرده‌اند، و حرامى نیست جز آنچه را که خدا و رسول و آنان (امامان) حرام کرده‌اند.
هیچ علمى نیست مگر آنکه خداوند در من گرد آورده است، و من به او انتقال داده‌ام. از وى گمراه نشوید و از روى تکبّر از او سرباز نزنید؛ اوست که به حقّ هدایت می‌کند [۲] و به آن عمل می‌کند. هرکه وى را انکار کند توبه‌اش پذیرفته نمی‌شود و خداوند او را نمی‌آمرزد. خداوند حتماً چنین می‌کند و وى را تا ابد عذابى سخت خواهد کرد. او برترین مردم پس از من است تا آنگاه که روزى نازل شود و مخلوقات باقى باشند. هر که با او مخالفت کند ملعون است. این سخنان را جبرئیل از جانب خداوند بر من نازل کرده است؛ پس هر کس باید بنگرد که براى فردایش چه چیز از پیش فرستاده است [۳] ]. ].
محکمات قرآن را دریابید و از متشابهات آن پیروى نکنید، هیچ کس آن را براى شما تفسیر نخواهد کرد، جز آنکه من دستش را گرفته و بازویش را بالا برده‌ام و به شما اعلام کرده‌ام که: «من کنتُ مولاه فهذا – فعلیٌّ – مولاه، وموالاته من اللّه عزّوجلّ أنزلها علیَّ» [هر که من مولاى اویم، پس این – على – مولاى اوست، و موالات وى از جانب خداوند بر من نازل شده است].
آگاه باشید که من پیام خداوند را رساندم، آگاه باشید که آن را ابلاغ نمودم، آگاه باشید که آن را به گوش مردم رساندم، آگاه باشید که آن را توضیح دادم. [و سپس فرمود:] «لا تحلُّ إمرهُ المؤمنین بعدی لأحد غیره» [فرمانروایى بر مردم، پس از من بر هیچ کس غیر از او جایز نیست].
سپس او را به طرف آسمان بالا برد تا پاى او در کنار زانوى پیامبر صلى الله علیه و آله قرار گرفت و فرمود: «معاشر الناس هذا أخی و وصیّی و واعی علمی وخلیفتی على من آمن بی وعلى تفسیر کتاب ربّی» [اى گروه مردم! این «على» برادر و وصىّ و ظرف علم من و جانشین من بر ایمان آورندگان به من و بر تفسیر کتاب پروردگار من است].
و بنا بر روایتى فرمود: «أللّهمّ والِ مَن والاه، و عادِ ِمن عاداه والعَنْ من أنکره، و اغضَب على من جحد حقّه» [خدایا دوستدارش را دوست بدار و دشمنش را دشمن بدار، و انکار کننده‌اش را لعنت کن، و بر کسى که حقّش را انکار می‌کند غضب کن].
«أللّهمّ إنّک أنزلت عند تبیین ذلک فی علیٍّ: (اَلْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ) [۱] بإمامته، فمن لم یأتمَّ به وبمن کان من ولدی من صلبه إلى القیامه، فاُولئک حبطت أعمالهم وفی النار هم خالدون. إنّ إبلیس أخرج آدم علیه السلام من الجنّه، مع کونه صفوه اللّه، بالحسد؛ فلا تحسدوا فتحبطَ أعمالُکم وتزلَّ أقدامکم. فی علیّ نزلت سوره (وَ اَلْعَصْرِ * إِنَّ اَلْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ).
معاشرَ الناس آمنوا باللّه ورسوله والنور الّذی اُنزِل معه (مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهاً فَنَرُدَّها عَلى أَدْبارِها أَوْ نَلْعَنَهُمْ کَما لَعَنّا أَصْحابَ اَلسَّبْتِ). النور من اللّه فیَّ، ثمّ فی علیٍّ، ثمّ فی النسل منه إلى القائم المهدیّ.
معاشرَ الناس سیکون من بعدی أئمّه یدعون إلى النار ویوم القیامه لا یُنصرون، وإنّ اللّه وأنا بریئان منهم، إنّهم وأنصارهم وأتباعهم فی الدرک الأسفل من النار، وسیجعلونها ملکاً اغتصاباً، فعندها یُفرغ لکم أیُّها الثَّقَلان، و (یُرْسَلُ عَلَیْکُما شُواظٌ مِنْ نارٍ وَ نُحاسٌ فَلا تَنْتَصِرانِ)… » [بار خدایا! تو براى آشکار کردن امامت على آیۀ: (اَلْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ) را نازل کردى؛ پس هر که به وى و به فرزندان من از صلب او اقتدا نکند، اعمالش باطل و در دوزخ جاودان خواهد بود. همانا ابلیس، آدم را با این که برگزیدۀ خدا بود، به خاطر حسادت از بهشت بیرون کرد؛ پس حسادت نکنید که اعمالتان باطل شده و قدمهایتان لغزش می‌یابد. سورۀ (وَ اَلْعَصْرِ * إِنَّ اَلْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ) [۲] (به عصر سوگند * که انسانها همه در زیانند) دربارۀ على نازل شده است.
اى جماعت مردم! به خدا و رسولش و به نورى که با او نازل شده [۳] است ایمان آورید (مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهاً فَنَرُدَّها عَلى أَدْبارِها أَوْ نَلْعَنَهُمْ کَما لَعَنّا أَصْحابَ اَلسَّبْتِ) [۴] (پیش از آنکه صورتهایى را محو کنیم، سپس به پشت سر بازگردانیم، یا آنها را از رحمت خود دور سازیم، همان گونه که اصحاب سبت – گروهى از تبهکاران بنى اسرائیل – را دور ساختیم). نور (نازل شدۀ) از جانب خدا، در من، سپس در على، و پس از وى در نسل او تا مهدى قائم قرار داده شده است. ۷.
اى مردم! به زودى پس از من امامانى که مردم را به آتش دعوت می‌کنند و روز قیامت یاورى ندارند، خواهند آمد، که خداوند و من از آنها بیزاریم، آنها و یاوران و پیروانشان در درک اسفل از دوزخ هستند، و پس از مدّتى کوتاه، غاصبانه، خلافت، چهرۀ سلطنت می‌یابد. در آن هنگام است که به حساب شما پرداخته می‌شود اى دو گروه انس و جنّ [۱]. و (یُرْسَلُ عَلَیْکُما شُواظٌ مِنْ نارٍ وَ نُحاسٌ فَلا تَنْتَصِرانِ…) [۲] (شعله‌هایی از آتش بى دود، و دودهایى متراکم بر شما فرستاده می‌شود؛ و نمی‌توانید از کسى یارى بطلبید)].
———-
[۱]: – توبه: ۶۱.
[۲]: – [و خداوند در سورۀ یونس، آیۀ ۳۵ می‌فرماید:
(أَ فَمَنْ یَهْدِی إِلَى اَلْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ یُتَّبَعَ أَمَّنْ لا یَهِدِّی إِلاّ أَنْ یُهْدى) «آیا کسى که هدایت به سوى حقّ می‌کند براى پیروى شایسته‌تر است، یا آن کس که خود هدایت نمی‌شود مگر هدایتش کنند؟»].
[۳]: – [خداوند در سورۀ حشر، آیۀ ۱۸ می‌فرماید:
(وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اِتَّقُوا اَللّهَ) «و هر کس باید بنگرد تا براى فردایش چه چیز از پیش فرستاده؛ و از خدا بپرهیزید»].
[۱]: – مائده: ۳.
[۲]: – در کتاب الدرّ المنثور ۶: ۳۹۲ [۶۲۲/۸] از طریق ابن مردویه از ابن عبّاس روایت کرده است: «آیۀ: (إِلاَّ اَلَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا اَلصّالِحاتِ) * دربارۀ على و سلمان نازل شده است».
[۳]: – [در سورۀ أعراف آیۀ ۱۵۷ آمده است: (فَالَّذِینَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اِتَّبَعُوا اَلنُّورَ اَلَّذِی أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِکَ هُمُ اَلْمُفْلِحُونَ)؛ «پس کسانى که به او ایمان آوردند، و حمایت و یاریش کردند، و از نورى که با او نازل شده پیروى کردند، آنان رستگارانند»].
[۴]: – نساء: ۴۷.
[۱]: – [در سورۀ الرحمن آیۀ ۳۱ آمده است: (سَنَفْرُغُ لَکُمْ أَیُّهَ اَلثَّقَلانِ) (به زودى به حساب شما می‌پردازیم اى دو گروه انس و جن)؛ وگویاپیامبراکرم صلى الله علیه و آله در عبارت «فعندها یفرغ لکم أیّها الثقلان» به این آیه اشاره دارد].
[۲]: – الرحمن: ۳۵.
پایان حدیث*
روایت: در داستان حضرت موسی و حضرت خضر علیه السلام که در سوره کهف آمده است حضرت موسی فرمود که حضرت خضر خیلی عجایب به من نشان دادند ولی عجیب‌ترین آن این بود که وقتی کنار دریا بودیم پرنده‌ای آمد یک قطره آب برداشت به طرف شرق پرتاب کرد قطره‌ای دیگر به طرف غرب پرداخت کرد و اینکار را ادامه داد و به ۶ جهت قطره‌ی آب را پرتاب کرد آنگاه یک قطره به طرف ما انداخت.
کار این پرنده بسیار عجیب بود که نه من فهمیدم معنایش چیست نه خضر ع.
در همین موقع صیادی آمد و گفت شما پیامبر خدا هستید اما نمی‌دانید که این واقعه معنایش چیست.
اسم این پرنده مسلم است می‌خواهد به شما بگوید که در آخرالزمان پیامبری می‌آید که علم شرق و غرب در برابر علم ایشان مثل این قطره است در برابر اقیانوس و او تمام این علوم را به وصی خود می‌دهد.
رسول اکرم (ص) فرمودند علمی در من نیست و جمع نشده است مگر تمام آن را منتقل به علی (ع) کرده‌ام.
پس گمراه نشوید و از علی ع سر باز نزنید که او کسی است که به حق هدایت می‌کند و عمل می‌کند به آن و خودش هم عمل کننده به حق است و هم هدایت کننده به حق.
خدا توبه نمی‌دهد کسی را که انکار علی کند (این را اهل سنت گفته‌اند)
نکته: اگر کسی از بیرون به عالم اسلام نگاه کند می‌بیند تمام خانواده پیامبر ص و اهل بیت ایشان کشته شدند؛ دختر پیامبر ص و دامادش که پسر عمو و جانشین و وصی پیامبر ص بود را شهید کردند امام حسن ع امام حسین ع را به شهادت رساندند!
آیا می‌شود به اینها بگویید مسلمان!
در ظاهر می‌گفتند ما مسلمانیم اما بماند!….
برای مومنان امیری جز علی ابن ابیطالب ع نیست.
امیرالمؤمنین ع فرمود: از وقتی رسول خدا ص قبض روح شد دائم من مظلوم بوده‌ام و پیوسته به من ظلم شده است.
حدیث: از امام باقر ع سؤال شد با این همه سفارش رسول خدا ص در مورد امیرالمؤمنین ع چه شد غصب خلافت شد؟
امام باقر ع یک کلمه فرمود: الحسد حسادت
روایت: این جشن را بزرگ بدارید و پخشش کنید بین خانواده و دوستانتان هر طوری که بتوانید.
آنقدر غدیر در نزد خداوند عظمت دارد که به احترام غدیر تا سه روز گناه شیعیان نوشته نمی‌شود.
بعد حضرت می‌فرماید اما شما در طاعت بکوشید که اجرش مضاعف است.
حدیث: گفتند آقا ما دوست داشتیم در غدیر خم بودیم و با امیرالمؤمنین ع بیعت می‌کردیم فرمودند هر کس دوست دارد و می‌خواهد با امیرالمؤمنین ع بیعت کند صلوات بفرستد
اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم وعجل فرجهم که می گویید بیعت با امام زمان عج هم محسوب می‌شود حالا هر کس دوست دارد با امام زمان عج بیعت کند صلوات بفرستد
اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
امام صادق ع فرمود: زمانی می‌آید که پرچم‌های مختلفی بلند میشودو معلوم نیست کدام به کدام است و هر کسی ادعا می‌کند که ما بر حقیم پرسیده شد در آخر زمان چکار کنیم؟! امام فرمود: امر ما از خورشید روشنتر است.
و در روایتی دیگر فرمود: وقتی امور برایتان مشتبه می‌شود بچسبید به همانی که از قبل داشتید؛ یعنی امامت امامانتان تا امام زمانتان بیاید.
خدایا: به امیرالمؤمنین به شادی قلب حضرت زهرا در غدیر که ولایت امیرالمؤمنین ع عرضه شد؛ به شادی قلب حسنین ع به شادی رسول الله ص و به حال امیرالمؤمنین ع قسم می‌دهیم تو را در فرج امام زمانمان تعجیل بفرما.
الحمدلله علی الولایه