۱۴۰۳-۸-۱۵ شرح فص فاطمیه در اتحاد علم و عالم و معلوم جلسه ۱۴۳

بسم الله الرحمن الرحیم

سه شنبه ۱۳۰۴/۸/۱، درس فص فاطمیه، جلسه۱۴۳

🧿موضوع: فص ۱۹، اتحاد علم و عالم و معلوم.

🖋متن کتاب: این جنت، جنت قرب و لقاء و وصال است…

⤴️در جنت ذات بحث لقاء و وصال الهی است، جنت عام نیست، جنت خاص است.

🖊 انسان اگر از دنیا بگذرد هنر کرده است اما اگر از دنیا و آخرت هر دو چشم پوشی کند خیلی هنر است.

//دنیا و آخرت به نگاهی فروختم.

سودا چنین خوش است که یکجا کند کسی//

🖊نکته (از دنیا و آخرت هر دو چشم پوشیدن دو معنا دارد، یکی اینکه هردو چشم را بپوشید یعنی گوشه چشمی هم نداشته باشید و یکی اینکه از هر دو، چشم بپوشید.

الهی هب لی کمال الانقطاع الیک…

کمال انقطاع بسوی خدا یعنی انقطاع حتی از مقامات قرب.

⬅️ از رسول الله ص روایت شده است که (دنیا بر اهل آخرت، حرام است و آخرت، بر اهل دنیا حرام؛ امّا دنیا و آخرت، بر اهل خدای عز و جل حرام است)

🖊 دنیا بر اهل آخرت حرام است کسی که اهل آخرت است لذات دنیا بر او حرام است (زندگی کردن نه) بلکه دنیاپرستی برای او حرام است.

🖊 دنیا با بهره‌ای که انسان از دنیا می‌برد خیلی فرق دارد. (اصحاب یمین)

🖊 یک سری امور در دنیا نیاز انسان است اما یک سری امور جزو حواشی زندگی است، خرج نیست بلکه بَرج است یعنی بدون آنها هم می‌شود زندگی کرد.

⬅️عنه علیه السلام: إحذَرُوا الدنیا، فإنَّ فی حلال‌ها حِساب، و فی حَرامِها عقاب، و أوّلُها عَناءٌ، و آخِرُها فَناءٌ.

امام علی علیه السلام: از دنیا بپرهیزید، که حلال آن حساب دارد و حرام آن کیفر؛ آغازش رنج است و پایانش نابودی.

🖊البته زاهدانه زندگی کردن با تنبل بودن در زندگی فرق دارد.

هیچکس مثل امیرالمومنین علیه السلام کار نمی‌کرد اما هیچکس هم مثل امیرالمومنین علیه السلام زاهدانه زندگی نمی‌کرد.

🖊 و آخرت بر اهل دنیا حرام است آن کسی که دنبال لذات دنیاست رسیدن به مقامات معنوی برای او حرام است. (اصحاب شمال)

🖊 و دنیا و آخرت بر اهل الله حرام است.

اهل الله، همان سابقان هستند. (السابقون یا مقربون)

سابقان و مقربان فقط به دنبال رضایت مولا هستند.

⬅️ جناب حافظ بیت عجیبی دارد در این مورد:

فراق و وصل چه باشد رضای دوست طلب

که حیف باشد از او غیر او تمنایی

🖊 حیف است از خدا غیر از رضای الهی طلب کنید اصل رضای خدا است رضایت امام است و دیگر هیچ.

🖊 بهشت خیلی خوب است اما تو دنبال رضای خدا باش، خدا بالاتر از بهشت را به شما می‌دهد و این امر خیلی سخت است و به حرف زدن نیست و تا انسان به اینجا برسد که فقط بگوید رضایت امام، خیلی است.

🖊 خواجه طوسی را در فصل ششم تذکره آغاز و انجام در بیان مقربین و اصحاب یمین و اصحاب شمال در سوره واقعه قرآن گوید کمال اهل یقین به بهشت است و کمال بهشت به سابقان، در حدیث نبوی دیگری درباره سلمان می‌خوانیم: «إنّ الجنّه لأعشق لسلمان من سلمان للجنّه؛ بیش از آنچه سلمان به بهشت عشق می‌ورزد، بهشت عاشق سلمان است»

کمال بهشت به سابقان است یعنی چه؟

🖊یک جمله معروف است (گفته‌اند که شرف المکان بالمکین. ارزش هر جایگاه به کسی است که در آن قرار گرفته است)

🕋آیه قرآن

⤴️ لَا أُقْسِمُ بِهَذَا الْبَلَدِ ﴿۱﴾

سوگند به این شهر

وَأَنْتَ حِلٌّ بِهَذَا الْبَلَدِ ﴿۲﴾

که تو در این شهر جای داری.

🖊کربلا اگر شرافت دارد بخاطر امام حسین ع است و اگر مدینه شرافت دارد به خاطر وجود رسول خداست.

🖊کمال مدینه به رسول خداست و کمال دیگران در این است که بروند مدینه برای زیارت.

🖊کمال اهل یمین به بهشت است اما کمال بهشت به وجود سابقان است.

🖊روایت: وقتی فرشتگان به اهل بهشت وارد می‌شوند درب می‌زنند و اجازه ورود می‌گیرند.

🖊روایت: جبرئیل ع در مقابل رسول الله مثل عبد در مقابل ارباب خود می‌نشست.

🖊کمال جبرئیل در زیارت رسول الله است در حالیکه کمال مومنان در اتصال به جبرئیل است.

⬅️این امر را به نقل کلمه ۲۷۷ کتاب ما ۱۰۰۱ کلمه خاتمه می‌دهیم: قوله علت کلمه: «إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ»(سوره فاطر۱۲)

⤴️گفتار آن کسی که کلام او بلند است یعنی خداوند سبحان، و این نکته دارد.

آیه قرآن: کلمه نیکو (روح پاک آسمانی) به سوی خدا بالا می‌رود و عمل صالح آن را بالا می‌برد.

🖊کلمه طیب چیست؟!! که عمل صالح آن را بالا می‌برد.

و فی النفحه الرابعه من نفحات…

⤴️ (کلمه طیب یعنی ارواح پاکیزه‌ای که بسوی حق تعالی صعود می‌کند)

🖊طیب بوی خوشی است که از پاکی و تمیزی می‌آید.

🖊عمل صالح آن کلمه طیب را بالا می‌برد، اعمال صالحه پاک کننده نفوس آلوده هستند، پس ترقی می‌کند آن نفس با انوار طاعات…

 

مثل اینکه کسی سخاوتمند است و به دیگران کمک می‌کند یعنی ذاتاً سخاوتمند است یا کسی بر اثر تمرین کردن سخاوتمند می‌شود.

🖊 این کریمه دلالت دارد به اتحاد علم و عالم و معلوم، عمل کننده و عمل شونده با هم یکی می‌شوند. شما با علم خود یکی هستید و با عمل خود یکی می‌شوید.

حقیقت معارف عقلیه و مغز اعمال صالح عین نفس ناطقه می‌شوند.

🖊 نماز یک عمل است، وقتی می‌گوییم با نفس انسان یکی می‌شود یعنی چه؟!! منظور ما لب و مغز عمل است نه صورت ظاهرش، مغز عمل در نفس ما باقی می‌ماند و با ما متحد می‌شود.

اصلاً ما خود عمل هستیم، علم هم این گونه است.

🖊 چرا که عرض خارج از صمیم و ذات معروض است….

🖊جواهر: ماده، صورت، جسم، نفس و عقل

🖊 اعراض: کم، کیف، وضع، این، متی، ملک، فعل، انفعال، اضافه.

🖊 عرض چیزی است که قائم به ذات خود نباشد (مثل اینکه می‌گوییم چند متر است؟ چه چیز چند متر است؟!!)

🖊اعراض خارج از ذات جوهر است و چیزی که عارض می‌شود زائل هم می‌شود.

🖊 پس علم و عمل جوهر هستند و عین نفس هستند که نفس را ارتقا می‌دهند و بسوی خدا بالا می‌برند.

این ارتقا و صعود ذاتی است.

🖊 هر ارتقا و صعودی ذاتی نیست مثل بالا رفتن از نردبان، این صعود و ارتقا عرضی است اما وقتی یک انسانی درس می‌خواند و پزشک می‌شود ارتقای ذاتی پیدا کرده است و عرضی نیست زیرا پای علم وسط است.

🖊 نفس ما مربوط به آخرت است و علو درجات انسانی عرضی نیست بلکه ذاتی است مثلاً کسی که می‌خواهد جانشین پیامبر بشود جان او باید رفعت پیدا کرده باشد و با جان پیامبر یکی شده باشد تا بتوان او را جانشین رسول الله دانست.

⬅️شیخ اکبر ابن عربی در فصوص الحکم:

حمد از آن خداییست که نازل کننده ی حکمت است بر قلوب الکلم…

⬅️علامه قیصری: منظور از کلم ذوات انبیا است که خدا حکمت‌ها را نازل می‌کند بر قلوب انبیا، به خاطر همین اضافه کرد بر قلوب، کلمات را یعنی ارواح آنها.

🖊 همان گونه که خدای تعالی می‌فرماید صعود می‌کند به سوی او کلم طیب، ارواح پاکیزه.

🖊در قرآن آمده عیسی کلمه الله است.

🕋إِذۡ قَالَتِ ٱلۡکَلَـٰٓئِکَهُ یَٰمَرۡیَمُ کِنَّ ٱللَّهَ یُبَشِّرُکِ بِیَلِمَهࣲ مِّنۡهُ ٱسۡمُیُ ٱلۡیَسِیحُ عِیسَى ٱبۡنُ مَرۡیَمَ وَجِیهࣰا فِی ٱلدُّنۡیَا وَٱلۡأٓخِرَهِ وَمِنَ ٱلۡمُقَرَّبِینَ

⬅️أَعُوذُ بِکَلِمَاتِ اللهِ التَّامَّاتِ…

پناه می‌برم به کلمات تامات یعنی به انسان‌های کامل.

⬅️وَمَثَلُ کَلِمَهٍ خَبِیثَهࣲ کَشَجَرَهٍ خَبِیثَهٍ…

⤴️و مثل کلمۀ کفر (و روح پلید) مانند درخت پلیدی است که ریشه‌اش به قلب زمین نرود بلکه بالای زمین افتد و (زود خشک شود و) هیچ ثبات و بقایی ندارد.

🖊 یعنی ذات خبیث یا کلمه العذاب.

🖊 اینها کلمات وجودی است که نفوس انسانی است، و قرآن مطابق با کلمات وجودی است و هر کس در یک آیه‌ای است یا در بعضی از آیات است.

بعضی در آیات کفر یا آیات عذاب اند (پناه بر خدا)

🖊 بعضی کلمه الله اند.

🖊 رسول خدا فرمود: اوتیت جوامع الکلم…

به من جوامع کلمات داده شده است.

یعنی تمام کمالات انسانی به من داده شده است.

/ز احمد تا احد یک میم فرق است

جهانی اندراین یک میم غرق است/

⬅️امر دوم: اینکه علم حکمت است و حکمت بهشت است و درجات بهشت به عدد آیات قرآن است…

⤴️ بهشت علم و حکمت است، آنجا که جهل است ظلمت و جهنم است آنجا که علم است می‌شود بهشت، حتی به صورت ظاهر آنجا که تکنولوژی است راحتی است.

🖊 درجات بهشت به اندازه آیات قرآن است که ۶ هزار و اندی است.

🖊 محاسن کتاب انسان و قرآن بسیار است و به حقیقت آراسته به انواع اطعمه بهشتی است…

🖊 وقتی یک علم به جان انسان بنشیند زندگی انسان را عوض می‌کند، این آثار علم است، این‌ها را که انسان کسب کند، در بهشت بصورت باغ‌ها و قصرها و… ظهور می‌کند و در این دنیا هم نفس ناطقه انسان میوه می‌دهد که می‌شود کشف و شهود و… .

الحمدلله علی الولایه

دانلود فایل صوتی