و تکلمنّا ایدیهم

قال الله تعالی (…و تکلمنّا ایدیهم …)

استاد محمدمهدی معماریان

قال الله تعالی (…و تکلمنّا ایدیهم …)یس  ترجمه :و دستهای ایشان با ما سخن میگوید .انتقال معانی گاه با صوت و لفظ صورت می بندد و گاه با خط و علامت اما اشاره نیز از جمله راه های انتقال معناست که بیشتر توسط دست انجام می گیرد و همه انسانها با اختلافاتی که در زبان و لغت دارند اما معانی منتقله با دست را بخوبی درک میکنند مثلاً وقتی کسی دست بر سینه می گذارد همه می فهمند که شخص ادای احترام میکند یا وقتی دست بروی پیشانی میگذارد نشان تفکر است و همچنین دست بروی دست زدن که علامت پشیمانی و ناراحتی است و اینگونه انتقال معنا توسط اشارات دست را همگان می فهمند چون از حرکات فطریست زیرا انسانها فطرتاً در حالات مختلف حرکاتی از خود بروز می دهند که آموختنی نیست بلکه آنرا بطور غریزی و فطری انجام میدهند مثلاً در هنگام سفت کردن یک پیچ شخص دهان خود را بسختی کج میکند و یا در هنگام انفجار ناخود آگاه چشمان خود را تنگ می کند و یا دهان خود را نیمه باز می نماید که اینگونه حرکات را حرکات غریزی و فطری می گویند در سنوات اخیر زبان اشاره با دست برای ناشنوایان بصورت یک علم درآمده و بسیار هم پیشرفت نموده و قرآن کریم در هزار

چهار صد و اندی سال پیش این مطلب را عنوان نموده است که :دستان ایشان با ما تکلم می نماید و در سوره ابراهیم آیت ۹ می فرماید (…جادتهم رسلهم بالبیّنت فردّ و ایدیهم فی افواههم و قالوا انا کفرنا بما ارسلتم به و انّا لفی شکِّ ممّا قد عوننا الیه مُریب )ترجمه بیامدشان فرستادگان ایشان به بینات (و نشانیها)پس باز گردانیدند دستهای خویش را در دهانهای خود و گفتند همانا کفر ورزیدیم بدانچه فرستاده شده اید بدان و همانا مائیم در شکی از آنچه ما را بدان خوانید شک آورنده (معزی)

این کریمه نشان میدهد بردن دست بطرف دهان نشانه شک و تردید یا تأملی همراه انکار است همانگونه که بردن دست به طرف پیشانی نشانه تفکر و تعمق است در کریمه مذکور بعد از ذکر اَیدیهم فی اَفواههم میفرماید و قالوا اِنا کفرنا…انّا لفی شکِّ گفتند ما منکر هستیم و ما در شک هستیم پس خود کریمه این اشارۀ دست بطرف دهان را معنا میکند که بمعنی شک و انکار است.

اگر چه مفسران در معنی بردن دست بطرف دهان اختلاف نظر دارند ولی اکثراً آنرا بمعنی سکوت گرفته اند در حالیکه اشاره ای که معنی سکوت دهد آنست که انگشت زیر بینی و روی لبها قرار گیرد ولی قرآن کریم میفرماید فی افواههم در دهانشان بردند دستشان را پس این حرکت غیر از حرکتی است که نشانگر سکوت است و معناهمانست که عرض شد.